الوقت- تنها چند هفته پس از آنکه پلیس و سازمان اطلاعاتی ترکیه در اوایل آبانماه خبر شناسایی و دستگیری یک باند بزرگ جاسوسی برای رژیم صهیونیستی را اعلام کرد، در روزهای اخیر اعلام بازداشت دو تبعه اسرائیلی مضنون به انجام عملیات جاسوسی در ترکیه موجب تنشآمیز شدن روابط آنکارا- تل آویو شده است.
مقامات ترکیه روز پنجشنبه این زوج را به دلیل عکاسی از کاخ رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در استانبول بازداشت کردند. این زوج و خانوادهشان اصرار دارند که نمیدانستند این کار غیرقانونی است.
دادگاه ترکیه روز جمعه مدت بازداشت این زوج را 20 روز تمدید کرد و مقامات محلی گفتند که آنها به جاسوسی مشکوک هستند.
کانال های 12 و 13 رژیم هر دو به نقل از مقامات این رژیم گفتهاند که اگر مسأله بازداشت اتباع دستگیر شده طی دو روز یا سه روز آینده حل نشود، آنها ممکن است سال ها در بازداشت ترکیه بمانند.
گزارشها حاکی از آن است که اگرچه مقامات عالی صهیونیستی شامل دفتر نخستوزیری و رئیسجمهور آیزاک هرتزوگ و یایر لاپید، وزیر امور خارجه، حرکات خود را برای آزادی متهمان آغاز کرده اند اما تماسها همچنان توسط مقامات سطح پایینتر انجام میشود و هنوز با اردوغان در مورد این موضوع صحبت نشده است.
این در حالی است که به گفته رأی الیوم، هیئت اعزامی موساد به آنکارا برای مذاکره در مورد بازداشتهای اخیر جاسوسان اسرائیلی در خاک ترکیه با برخورد سرد مقامات سیاسی و امنیتی ترک مواجه شدهاند. به گفته این رسانه هیئت موساد برای کاستن از خشم سران آنکارا، بعد از اذعان به این عملیات به طرف ترکیهای اطمینان داده است که هدف از این عملیات تنها عملیات اطلاعاتی در ترکیه نبوده بلکه هدف نظارت بر رهبران و دفتر حماس و طرفهای فلسطینی در داخل اراضی ترکیه بوده است.
تصمیم سخت اردوغان؛ تنشزدایی یا اعتبارش؟
افشای عملیاتهای جاسوسی موساد در خاک ترکیه میرود که ضربه مهلکی به تلاشهای نیم بند تنشزدایی میان دو دولت در یکسال اخیر وارد آورد. دو دولت به دلیل تنشهای طولانی مدت سفیری در کشورهای یکدیگر ندارند.
اردوغان که در سیاست به اعمال چرخشهای ناگهانی معروف است، از اوایل سال جاری میلادی نسبت به عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی تمایل نشان داد. او در فروردین ماه امسال در تماس تلفنی با رئیس جمهور صهیونیستها از نقش روابط ترکیه و اسرائیل برای صلح و ثبات منطقه گفت اما چند ماه بعد صهیونیستها جنگ 11 روزه علیه غزه را به صحنه جدیدی از جنایت علیه فلسطینان تبدیل کردند تا افکار عمومی مردم ترکیه از اقدام تنش زدایی با صهیونیستها خشمگین شوند.
انزوای فزاینده ترکیه به دلیل تنش با بیشتر کشورهای همسایه، تیرگی روابط با ایالات متحده و اروپا، عادی سازی روابط بین رژیم صهیونیستی و کشورهای عربی، آشتی بین متحدش، قطر، و اعضای شورای همکاری خلیج فارس و مصر، همراه با ترکیبی از منافع اقتصادی، انرژی، اطلاعاتی و سیاسی آنکارا را به سمت تنش زدایی منطقه ای پیش برد که روابط با رژیم صهیونیستی نیز در این راستا قابل خوانش است.
از طرف دیگر اردوغان امیدوار بود که گرم شدن روابط با صهیونیستها می تواند به بهبود روابطش با واشنگتن کمک کند. نباید از یاد برد که به طور سنتی، ترکیه، اسرائیل را راهی برای شنیدن صدای خود در واشنگتن میداند.
تمایل اردوغان به تنش زدایی موجب شده تا صهیونیستها در روابط دیپلماتیک با ترکیه خود را دارای دست برتر ببینند به صورتی که اکنون نیز در حالی که اردوغان تاکنون نسبت به این موضوع سکوت کرده است رسانههای صهیونیستی از وجود نشانههایی مبنی بر عقبنشینی دولت ترکیه از ورود جدیتر به پرونده اتهام جاسوسی خبر میدهند.
نکته حائز اهمیت در رابطه بازداشت اتباع صهیونیستی آن است که این رویداد دقیقاً یک روز پس از ارائه لایحه به رسمیت شناختن نسلکشی ارامنه در کنست برای بحث اولیه صورت گرفت. در سالهای اخیر همزمان با انتقادات آنکارا از شهرکسازیهای غیرقانونی رژیم صهیونیستی و محاصره غزه، دولتهای صهیونیستی نیز طرحهای مختلفی در مورد مسأله کشتار ارامنه در دوران امپراتوری عثمانی را به صورت لایحهای، به کنست ارائه کردهاند.
با این حال ارائه لایحه به رسمیت شناختن کشتار ارامنه و همچنین انجام عملیاتهای جاسوسی در ترکیه، آنهم در شرایط تنشزدایی عملاً نشان از نبود نگرانی در میان صهیونیستها از عصبانیت و واکنش دولت ترکیه میباشد. در واقع اقدامات صهیونیستها اکنون برای اعتبار شعارهای دولت اردوغان که بر طبل استقلال دولتش در برابر قدرتهای غربی میکوبد- برای مثال در ماجرای صدور دستور اخراج سفرای غربی از ترکیه در ماه گذشته- چالشآفرین شده و او را بر سر دو راهی حفظ وجهه ملیگرایانه و یا کوتاه آمدن برای منافع حاصل از تنش زدایی قرار داده است.