الوقت- نزدیك یك ماه از شروع عملیات هوایی روسیه از آسمان و نیروهای مقاومت در زمین علیه تروریسم در سوریه می‌گذرد كه پیشروی سریع نیروهای متحد در مناطق مختلف این كشور باعث نگرانی جدی حامیان گروههای مسلح به ویژه قطر، تركیه، عربستان و امریكا شده است. این كشورها در ادامه تلاش‌های خود برای جلوگیری از موفقیت محور مسكو و تهران سلاح‌های جدیدی را برای تروریست‌ها ارسال كرده‌اند كه می‌تواند به پیچیده شدن جنگ سوریه منجر شود.
گزارش‌های منتشر شده حاكی از افزایش ارسال سلاح‌های پیشرفته به گروههای مسلح در سوریه است. چارلز لیستر محقق ارشد مؤسسه بروكینگز در دوحه قطر كه ارتباط نزدیكی با سران این گروهها در سوریه دارد، طی گزارشی به نقل از منابع میدانی از جمله سرهنگ احمد السعود و فرماندهان سه گروه تحت حمایت سیا گزارش داد كه مخالفان موشك‌های تاو بیشتری اخیراً دریافت كرده‌اند كه از كارایی زیادی برخوردار هستند. این اولین بار نیست كه موشك‌های تاو كه برای عملیات‌های ضدزره طراحی شده‌اند برای گروههای تروریستی در سوریه ارسال می‌شود. تصاویر این موشك‌ها در طول دو سال گذشته در دست گروههای تروریستی از جمله جبهه النصره شاخه سوری القاعده منتشر شده است. آنچه اهمیت زیادی دارد و می‌تواند باعث نگرانی روس‌ها بشود، دستیابی گروههای تروریستی در سوریه به سلاح‌های ضدهوایی دوش پرتاب و سیستم‌های سام است. لیستر در تحقیق هفته گذشته خود(30مهر) به نقل از یك فرمانده «ارتش آزاد سوریه» آورده بود كه مخالفان از كشورهای حوزه خلیج خواسته‌اند كه برای آنها موشك‌های ضدهوایی دوش پرتاب فراهم كنند. این محقق در ادامه پیش بینی كرده بود كه به زودی این سلاح‌ها به دست گروههای مسلح در سوریه برسد.
كمتر از یك هفته پس از گزارش لیستر نیروهای گروه «ارتش آزاد سوریه» تصاویری از موشك‌های زمین به هوای ساخت چین را منتشر كردند كه بنابر گزارش رسانه‌های انگلیسی احتمالاً توسط قاچاقچیان آفریقایی و با حمایت قطر به دست این گروه افتاده است. همچنین روزنامه الاخبار لبنان روز گذشته گزارش داد كه عربستان و تركیه برای تقویت جبهه تروریست‌ها در برابر جنگنده‌های روس، قصد دارند سامانه‌های ضدهوایی «سام- 8» و «سام- 9» را از ارتش اوكراین بگیرند و در اختیار تروریست‌های حاضر در شمال سوریه قرار دهند.
هرچند رسانه‌ها و تحلیلگران غربی از جمله چارلز لیستر تلاش می‌كنند گروههای مسلح در سوریه را به خوب و بد تقسیم كنند و اصرار دارند ارتش آزاد سوریه یك گروه میانه رو است اما واقعیت‌های میدانی كه خود امریكایی‌ها نیز به آن اذعان كرده‌اند حاكی از آن است كه علناً سلاح‌های دریافتی به دست این گروهها سرانجام در اختیار گروههای تكفیری مانند جبهه النصره و داعش قرار می‌گیرد. در همین حال، چند روز پیش مقامات دفاعی روسیه اعلام كردند بر اساس شنودهای سرویس‌های جاسوسی روسیه گروههای مختلف در سوریه از جمله داعش و جبهه النصره در حال مذاكره برای متحد كردن نیروهای خود علیه یك جبهه واحد هستند.
دستیابی تروریست‌ها به این سلاح‌های پیشرفته یك هفته پس از آن صورت می‌گیرد كه خالد العطیه، وزیر خارجه قطر در گفت‌وگو با شبكه خبری سی ان ان امریكا احتمال استفاده از گزینه نظامی در سوریه را رد نكرد. وی با اشاره به اینكه «اگر گزینه نظامی در راستای حمایت از مردم سوریه باشد، ما كاملاً با آن موافق هستیم»، خاطر نشان كرد: «راه‌های متعددی برای دخالت نظامی وجود دارد و من نمی‌توانم بگویم این امر چگونه خواهد بود.» تحلیلگران این اظهارات وزیر خارجه قطر را نشانه افزایش كمك‌های نظامی این كشور به تروریست‌ها در سوریه و نوعی به چالش كشیدن روسیه عنوان كردند. تحلیلگران معتقدند قطر توانایی لازم برای ابراز وجود را ندارد بلكه این امریكاست كه در قالب قطر ارتش خود را وارد سوریه می‌كند.
به گزارش فارس، «داریا آدریوا» طی تحلیلی در خبرگزاری روسی «روسكایا پلانتا» نوشت: «وزیر خارجه قطر در گفت‌وگو با شبكه «سی ان ان» تأكید كرد كه ما و برادران سعودی خود از هر گزینه‌ای برای دفاع از سوریه استفاده خواهیم كرد و در صورت لزوم قطعاً از گزینه نظامی استفاده می‌كنیم. این در حالی است كه قطر و عربستان سعودی همراه با امریكا علناً از تروریست‌ها و مخالفان بشار اسد حمایت می‌كنند و انواع كمك‌های تسلیحاتی و مالی به گروه تروریستی داعش ارائه می‌دهند. به گفته برخی كارشناسان بعید است شركت نظامی قطر تأثیر زیادی بر روند جنگ در سوریه داشته باشد اما حمایت دوحه از تروریست‌ها را نباید دست‌كم گرفت.» تحلیلگر روس افزود: «قطر ازلحاظ نظامی آن‌قدر قوی نیست كه قادر باشد اوضاع سوریه را تغییر دهد، چراكه این كشور هم‌اكنون از مخالفان بشار اسد حمایت می‌كند و عملاً در كنار تركیه و عربستان سعودی در درگیری‌های سوریه حضور دارد. افزون بر این، قطر عضو ائتلاف ضد‌داعش و ائتلاف كشورهای عربی علیه یمن است كه به‌نوعی ضعف نظامی خود را نشان داده است. تمام كشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس از حمایت امریكا و غرب به ویژه فرانسه برخوردارند. تجهیزات نظامی قطر اغلب فرانسوی هستند. نیروی نظامی قطر با احتساب نیروی هوایی و دریایی كمتر از 12 هزار نفر هستند و حتی شمار شبه‌نظامیان داعش نیز از ارتش قطر بیشتر است، بنابراین ادعای حمله نظامی به سوریه از سوی قطر نشان از عدم تدبیر سران نظامی این كشور است و نتیجه‌ای جز شكست در پی نخواهد داشت».
محمد بابایی
