الوقت- ورود ناگهانی و همه جانبه روسیه به بحران سوریه نه تنها طرح‌های امریكا و متحدان آن را در سوریه ناكام گذاشته بلكه پیروزی احتمالی اتحاد مسكو و تهران علیه تروریسم در سوریه، می‌تواند واشنگتن را در كل منطقه به عقب براند، به همین دلیل امریكایی‌ها به دنبال طرح‌های مختلفی از جمله تصرف رقه و خلافت خودخوانده داعش هستند تا با پیش دستی در آن چه مبارزه با داعش خوانده می شود مانع از موفقیت روسیه و ایران شوند، اما به نظر می‌رسد این طرح‌های امریكایی‌ها همانند موارد پیشین قبل از تولد مرده است.
روزنامه امریكایی «واشنگتن‌پست» گزارش داد كه شهر «الرقه» مركز خلافت خودخوانده تكفیری‌های «داعش» تمركز بعدی امریكاست تا آنجا جنگ علیه داعش به راه اندازد. بنابراین گزارش، «تغییر رویكرد امریكا برای تمركز روی منطقه الرقه بعد از آن صورت می‌گیرد كه طرح 500 میلیون دلاری آموزش و تجهیز معارضان سوری كه ظاهراً برای مقابله با داعش بود اما در اصل برای مقابله با دولت بشار اسد بود، با شكست مواجه شد.» بنا به گفته مقامات امریكایی، جدیدترین طرح واشنگتن در واقع شامل انتقال منابع در نظر گرفته شده به گروه‌های معارضی است كه در مبارزه علیه داعش در شمال سوریه مشاركت دارند. براساس گزارش واشنگتن پست، هواپیماهای باری ارتش امریكا هفته گذشته، 50تن مهمات را به مخالفان دولت «بشار اسد» رئیس‌جمهوری امریكا تحویل دادند. هر چند گزارش‌های متناقصی درباره اینكه چه گروهی این سلاح‌ها را دریافت كرده است وجود دارد.
واشنگتن پست به نقل از فرماندهان كردهای سوریه كه عمدتاً در قالب «یگان‌های مدافع خلق» فعال هستند، گزارش داده 50 تن سلاح به دست این گروهها افتاده است اما مقامات امریكایی تأكید دارند كه «شورشیان میانه رو عرب سوریه» این سلاح‌ها را دریافت كرده‌اند. «استیو وارن» سرهنگ ارتش امریكا به خبرنگاران اعلام كرد كه مقامات امریكایی تأكید دارند این مهمات در اختیار معارضان سوری و نه «نیروهای پشتیبانی مردمی كرد» قرار گرفته و قرار است این مهمات خیلی فوری برای اعمال فشار به داعش در حومه رقه مورد استفاده قرار گیرد. به نظر می‌رسد این اختلاف نظر به نگرانی تركیه از رسیدن تسلیحات پیشرفته به دست نیروهای یگان‌های مدافع خلق بر می‌گردد، آنكارا این گروه را شاخه سوری حزب كارگران كردستان تركیه می‌بیند و آن را تروریستی اعلام كرده است.
چالش مهم امریكا در شمال سوریه
مقامات امریكایی بارها اذعان كرده‌اند گروه‌های مطمئنی روی زمین وجود ندارد تا از حملات هوایی آنها بهره‌برداری كند و تنها گروهی كه امریكا اعلام كرده قابلیت مبارزه با داعش را دارد یگان‌های مدافع خلق هستند و به همین دلیل، اختلاف تركیه و امریكا درباره نقش كردهای سوریه از مهم‌ترین چالش‌های هر طرحی است كه امریكا در شمال سوریه ارائه می‌كند. پیش از این روزنامه «الشرق الاوسط» گزارش كرده بود نیروهای پشتیبانی مردمی كرد سوریه قرار است به عنوان حلقه ارتباطی میان واشنگتن و مسكو باشند و با سلاح امریكا و پشتیبانی هوایی روسیه، علیه تكفیری‌های داعش وارد جنگ شوند؛ مسئله‌ای كه خوشایند تركیه نخواهد بود. «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور تركیه روز شنبه با متهم كردن گروه‌های كرد برای سیطره بر شمال سوریه، هشدار داد كه «آنكارا اجازه این كار را نخواهد داد».
اردوغان در ادامه تأكید كرد كه «این مسئله تهدید برای ماست و برای ما غیرممكن است كه به این مسئله پاسخ مثبت دهیم.» سخنان رئیس‌جمهوری تركیه پس از آن بیان شد كه نیروهای مسلح كرد در سوریه گفته‌اند شهرك «تل‌ابیض» در استان رقه كه هم‌مرز با تركیه است، به مناطق تحت مدیریت كردها پیوسته است. اكثریت ساكنان این شهرك را عرب‌های سنی‌مذهب سوریه تشكیل می‌دهند و كردها می‌گویند «به صورت خودمختار» اداره خواهد شد.
افزایش كمك‌های ریاض و واشنگتن به مخالفان
همزمان با گزارش واشنگتن پست، وزارت خارجه امریكا با انتشار بیانیه‌‌ای گفته است: «امریكا و عربستان سعودی موافقت كردند همزمان با ادامه تلاش‌ها برای یافتن راه حلی سیاسی برای خاتمه دادن به جنگ در سوریه حمایت خود را از مخالفان میانه‌رو دولت سوریه افزایش دهند. در بیانیه وزارت خارجه امریكا به جزئیات حمایت‌هایی كه قرار است از «مخالفان میانه‌رو» دولت بشار اسد بشود، اشاره‌ای نشده است. تأكید امریكا و متحدان بر گروه‌های میانه رو در حالی است كه ناظران تأكید می‌كنند علناً هیچ گروه میانه‌رویی در سوریه وجود ندارد و حتی خود امریكا اخیراً به صورت رسمی اعلام كرده است پروژه 500 میلیون دلاری سیا و پنتاگون برای آموزش شورشیان میانه‌رو سوریه با شكست مواجه شده است. امریكایی‌ها در حالی تصرف رقه را در اولویت خود قرار داده‌اند كه درباره گروه‌هایی كه باید برای فتح رقه به آنها كمك كنند، با متحدان خود چالش دارند. از طرف دیگر بعضی گزارش‌ها حاكی از آن است كه اساساً كردها علاقه‌ای برای پیشروی به سمت جنوب و تصرف رقه ندارند و ترجیح می‌دهند تسلط خود را بر مناطق تحت كنترل خود تقویت كنند. همچنین شرایط مناسبی برای اینكه امریكا در شمال سوریه، نیرو پیدا كند وجود ندارد، به همین دلیل خود واشنگتن پست اذعان می‌كند این طرح از همان ابتدا اشتباهی مسیر خود را پیدا كرده است.
محمد بابایی
