الوقت- در شرایطی كه نیروهای امنیتی افغانستان از روز سهشنبه عملیات بازپسگیری استان قندوز از دست طالبان را شروع كردهاند ولی سقوط یك شبه قندوز به دست طالبان شبهات نسبت به توطئه مقامات محلی را افزایش داده است. سناتورهای افغان اعلام كردند فرماندهان محلی قندوز در مقابل مهاجمان غفلت كرده و این شهر را تقدیم طالبان كردهاند. برخی كارشناسان افغان معتقدند سقوط قندوز پاسخ غرب به حضور نظامی روسیه در سوریه است.
در شرایطی كه همه توجهات بینالمللی به نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل بود، شبهنظامیان طالبان در نبود رئیس دستگاه اجرایی افغانستان فرصت را غنیمت شمردند و با حمله به شهر قندوز در شمال این كشور كنترل آن را به دست گرفتند. با سقوط این شهر به دست طالبان نیروهای امنیتی از سایر مناطق افغانستان به این منطقه اعزام شدند تا بار دیگر مهاجمان را عقب رانده و كنترل آن را به دست بگیرند. سیدسرور حسینی، سخنگوی پلیس ولایت قندوز روز سه شنبه گفت: «سربازان و نیروهای امنیتی در بخشهایی از این شهر در حال پیشروی هستند و نیروهای كمكی كه از كابل و مزار شریف به آنان پیوستهاند نیز حضور گستردهای دارند.» حسینی افزود: «عملیات بازپسگیری نیروهای افغانستان آغاز شده و در كنار پیشروی نیروهای افغانستان، فرماندهی پلیس و زندان ولایت قندوز به تصرف نیروهای افغانستان درآمده است.» طالبان بامداد روز دوشنبه با حمله ناگهانی به قندوز كنترل این شهر را به دست گرفت و تمامی ساختمانهای دولتی و حتی دفتر نمایندگی سازمان ملل در این شهر را تسخیر كرد. به گزارش خبرگزاری فارس، حسینی با بیان اینكه كماندوهای افغانستان در حال نبرد شدید هستند، هرگونه عقبنشینی طالبان را رد كرد و گفت: «جنگ به صورت بیسابقهای در این شهر جریان دارد.» سخنگوی پلیس قندوز تصریح كرد: «شبهنظامیان طالبان در این شهر حضور گسترده ای دارند و در كنار نبرد در حال موضعگیری در برابر نیروهای دولتی هستند».
قندوز با طالبان معامله شده است
سقوط ناگهانی قندوز به دست طالبان آن هم با چند صد مهاجم واكنشها نسبت به توطئه مقامات محلی در این مسئله را افزایش داده است. مجلس سنای شورای ملی افغانستان مقامهای محلی قندوز را علت اصلی سقوط شهر قندوز عنوان كردند و از حكومت خواستند این مقامها را به دلیل غفلت در وظایف در دادگاه نظامی به اعدام محكوم كند. به گزارش خبرگزاری جمهور افغانستان، فضل هادی مسلم یار، رئیس مجلس سنا در رابطه با حادثه قندوز گفت: «حادثه قندوز دردآور است، بر مردم آن شهر حالت بدی گذشته است، خواست مجلس سنا این است كه والی، فرماندهان امنیتی، رئیس امنیت و فرماندهان لوای موظف اردوی ملی در دادگاه نظامی، محاكمه شده و به اشد مجازات محكوم شوند.» مسلم یار افزود: «مسئولان محلی قندوز باعث بدنامی نظام سیاسی افغانستان شدهاند و جای خجالت برای فرماندهان ارشد كشور است كه نتوانستهاند از چنین بدنامیای جلوگیری كنند.» عبدالرحیم حسنیار، عضو دیگر سنا نیز گفت: «در قندوز فاجعه بشری اتفاق افتاده و مسئول این فاجعه مقامهای محلی این ولایت هستند و آنان باید به اشد مجازات محكوم شوند.» حتی برخی منابع افغان معتقدند ارتش پاكستان در ناامنیهای داخل افغانستان نقش مهمی بازی میكند و بیشتر افراد حاضر در گروه داعش افغانستان پاكستانی هستند. سقوط قندوز همچون سقوط موصل در عراق است كه تروریستهای داعش توانستند بدون هیچ گونه مقاومتی آن را تصرف كنند و خیانت فرماندهان محلی سبب شد تكفیریهای داعش به پیشرویهای خود ادامه دهند. با به دست گرفتن ذخایر ارتش و رهایی 500 تن از زندانیان قندوز احتمال حملات گسترده از سوی طالبان را افزایش داده است .
پاسخ غرب به روسیه
برخی كارشناسان معتقدند حملات طالبان توسط امریكاییها و متحدانش برنامهریزی شده است. یك كارشناس افغان در یادداشتی در خبرگزاری جمهور، این اقدام را توطئهای امریكایی دانست و نوشت: «بعد از تحولات اخیر سوریه و دخالت روسیه در این كشور و اعزام نیرو و كمك به دولت بشار اسد، مانور و عكسالعمل غرب به این كار روسیه است و از این طرف بر روسیه فشار وارد میكنند.» امریكا در تنش با مسكو سعی دارد با انتقال تروریستها از خاورمیانه به آسیای مركزی مرزهای همجوار روسیه را ناامن كرده و به نوعی مسكو را تحت فشار بگذارد و قدرت روسیه در عرصه بینالملل را تقلیل دهد؛ چیزی كه نمونه آن را در اوكراین شاهد بودیم. خبرگزاری جمهور در ادامه حملات به قندوز را نمایش قدرت از سوی طالبان دانست و نوشت: «حلقههای سازمانهای استخباراتی نبود رئیس اجرایی را فرصت شمرده و با مدیریت و طرح قوی در داخل نظام و خارج از نظام و در یك معامله بزرگ، با این عمل نقش طالبان را در مذاكرات صلح پررنگ كرده و به جامعه بینالملل نشان میدهند كه هنوز طالبان قدرتمند هستند و توانایی تصرف شهرهای مهم و آن هم در شمال این كشور را دارند و مانور بزرگی را علیه ائتلاف شمال به نمایش میگذارند .»
خنثی شدن حمله به غزنی
طالبان پس از تصرف قندوز به سایر شهرهای افغانستان نیز حمله كرد كه با مقاومت نیروهای ملی این حملات خنثی شد. مسئولان امنیتی نسبت به سقوط شهر غزنی بهدست طالبان هشدار داده اما تأكید میكنند كه این خطر اكنون رفع شده است. به گزارش خبرگزاری صدای افغان ( اوا) ژنرال امیر محمد، فرمانده ارشد ارتش در ولایت غزنی میگوید: «طالبان حملات وسیعتر از قندوز و هلمند را در ولایت غزنی انجام دادند و هدفشان تصرف شهر غزنی بود اما این حملات با واكنش سریع اردوی ملی غزنی مواجه و خنثی شد.» ژنرال امیر محمد گفت: «طالبان در غزنی پلان نصب كردن بیرق سفید رنگ شان را داشتند اما با پاسخ جدی اردوی ملی مواجه شدند و نتوانستند به هدفشان برسند.»
منبع: جوان آنلاین