دولت فرانسه و شخص امانوئل ماکرون بر خلاف تمامی قوانین بین‌المللی و بدون توجه به حاکمیت ملی یک کشور مستقل، نگاهی استعمارگونه به این لبنان دارد و قصد دارد یکبار دیگر، سلطه سیاسی خود را بر بیروت تحمیل کند
الوقت - انفجار بندر بیروت که تا کنون دست‌کم 154 کشته و ۵ هزار زخمی برجای گذاشته و حدود ۳۰۰ هزار نفر را نیز بی‌خانمان کرده، همچنان در صدر اخبار رسانه‌های جهانی قرار دارد و حتی ناظران سیاسی همچون یک گرانیگاه تاریخی در تحولات منطقه غرب آسیا به این رخداد می‌نگرند. اما یکی از بحث‌ها مهم در ارتباط با حمایت‌های بین‌المللی از لبناندر مواه با این رخدادها است و تا کنون شاهد هستیم که کشورهای مختلفی برای کمک‌رسانی به بازسازی بندر بیروت اعلام آمادگی کرده‌اند.
در این میان فرانسه با سفر مکرون به بیروت تلاش کرد تا نقش تارخی خود را در عرصه تحولات لبنان مجدداً مورد تأکید قرار داده و از این طریق بر تعهد خود به حفظ روابط تاریخی با لبنان اصرار ورزد. ماکرون» (16 مرداد 1399) به عنوان اولین رهبر خارجی بعد از انفجار بیروت، وارد این شهر شد با دیدار از مناطق «الجمیزه» و «مال مخایل» در بیروت وعده یک ابتکار سیاسی را به مردم داد. در این سفر ماکرون از یک نقشه راه به عنوان پیش‌شرط دریافت کمکهای جهانی به دولت لبنان خبر داد و عملاً خود را در قامت یک منجی برای گذار لبنان از شریاط بحرانی کنونی نشان داد.
اما آنچه از اظهارات ماکرون در جریان سفر به بیروت بر می‌آید نشانگر نگاه استعمارگونه او به لبنان است و اینکه او همچنان این تصور را دارد که این کشور تحت قیمومیت فرانسه بوده و می‌تواند به جناح‌های سیاسی مختلف امر و نهی کند. همچنین، توجه به این امر ضرری است که ماکروناز طرحی برای جمع‌آوری کمکهای بین‌المللی به لبنان خبر می‌دهد که به نظر می‌رسد از هم اکنون طرحی غیر قابل اجرا و فاقد نتیجه خواهد بود
نگاه استعماری مکرون به سیاست و حکمرانی در لبنان
بدون تردید، مهم‌ترین بُعد سفر ماکرون به بیروت را می‌توان در ارتباط با اظهارات عجیب و کم‌سابقه و در تاریخ هزار جدید (2000) نسبت به حکومت و حکمرانی در کشور لبنان مورد ارزیابی قرار داد. در حقیقت،متعاقب پایان دیدار میدانی ماکرون از وضعیت شهر بیروت، او با جریان‌های سیاسی لبنانی دیدار و متعاقبا یک کنفرانس خبری برگزار کرد. در مهم‌ترین بخش، رئیس جمهور فرانسه در کنفرانس مطبوعاتی خود گفت که یک نقشه راه برای انجام اصلاحات اضطراری را روی مقامات لبنانی گذاشته است تا کمکهای میلیاردی جامعه جهانی در اختیار دولت لبنان قرار بگیرد.
اما جالب توجه اینکه رییس جمهور فرانسه با تاکید ویژه تغییرات اساسی در لبنان اشاره و تأکید می کرد که کوتاه نخواهد آمد، گفت: «قصد هیچگونه دخالت سیاسی هم نخواهم داشت. من نمی‌توانم خودم را جای یک دولت منتخب که با رای مردم روی کار آمده قرار دهم.» ماکرون با اصرار بر اصلاحات در لبنان تاکید کرد: «این خواسته‌ای است که فرانسه ماه‌ها بلکه سال‌ها خواهان آن است.» اما عجیب‌تر اینکه وی تاکید دارد در ماه سپتامبر به لبنان بازخواهد گشت تا نحوه اجرای تغییرات را پیگیری کند.»
اظهارات مکرون را در دو محور می‌توان مورد تحلیل قرار داد. از یک سو، او با نگاهی فرادستانه به نیروهای سیاسی لبنان به آنها امر و نهی می‌کند که باید اصلاحات سیاسی و اقتصادی انجام دهند و دولت لبنان هر گونه همیاری را به صورت مشروط تحویل خواهد گرفت. از سوی دیگر، لحن ماکرون نشانگر آن است که در نگاه او همچنان لبنان به عنوان کشوری تحت قیمومیت فرانسه شناخته می‌شود که البته با وجود عدم دخالت سیاسی ظاهری، می‌تواند بر دولت این کشور اعمال فشار کند.
در مجموع، می‌توان اظهار داشت که دولت فرانسه و شخص امانوئل ماکرون بر خلاف تمامی قوانین بین‌المللی و بدون توجه به حاکمیت ملی یک کشور مستقل، نگاهی استعمارگونه به این لبنان دارد و قصد دارد یکبار دیگر، سلطه سیاسی خود را بر بیروت تجدید کند. اما باید توجه داشت که در عصر جدید نوع نگاه و رویکرد ماکرون طرد شده و به حاشیه رفته است؛ از همین رو می‌توان او را دچار نوعی زمان‌پریشی و اشفتگی در فهم تحولات زمانه مورد ارزیابی قرار داد.
کنفرانس بین‌المللی برای جلب حمایت از لبنان؛ شو پاریس برای منجی گرایی
در سطحی دیگر یکی از مهم‌ترین ابعاد سفر امانوئل ماکرون، وعده او برای برگزاری یک کنفرانس بین المللی برای لبنان و با مدیریت فرانسه است. اما قابل توجه اینکه او با تحقیر مقامات سیاسی لبنانی به فساد، هر گونه ارائه کمک را مشروط ارزیابی می‌کند. بر اساس اعلام رئیس‌جمهوری فرانسه، یک نظارت شفاف و روشن بر روی این کمک‌ها خواهد بود تا هیچگونه راهی برای تقلب وجود نداشته باشد. او گفت که سازمان ملل و بانک جهانی نقش اساسی در این مورد بازی خواهند کرد.
در همین زمینه، دفتر رئیس‌جمهوری فرانسه اعلام کرد ویدئو کنفرانس جمع‌آوری کمک برای بیروت در پی انفجار مرگبار این شهر که توسط فرانسه و سازمان ملل برنامه‌ریزی شده، در 9 آگوشت2020 (19 مردا 1399) برگزار خواهد شد. قرار است «امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهور فرانسه از طریق ویدئو-لینک میزبان این کنفرانس باشد. سازمان ملل نیز به همراه فرانسه ریاست آن را برعهده خواهد داشت.
اما نکته قابل توجه این است که آیا واقعا فرانسه و ماکرون آن‌چنان که ادعا می‌کنند کمک چند میلیارد دلاری را برای بیروت جذب خواهند کرد. در واقع، بر اساس تخمین خسارات انفجار بندر بیروت، این شهر برای بازسازی تنها به 3 تا 5 میلیارد دلار نیاز دارد. در این میان، باید توجه داشت که در سال 2018 نیز چنین وعده‌ای از سوی پاریس به بیروت داده شده بود که بر اساس آن مقرر شده بود 11 میلیارد دلار به این کشور کمک شود؛ ولی آنچه در عمل شاهد بودیم تا کنون حتی یک میلیون دلار از این کمک محقق نشده است. در مقطع کنون نیز می‌توان وعده ماکرون را بیشتر تبلیغات و کاغذبازی سیاسی مورد ارزیابی قرار داد که در عرصه میدانی اهداف آن محقق نخواهد شد. تعیین پیش‌شرط از سوی فرانسه برای ارسال کمک را می‌توان راه گریز از عمل به تعهد ارزیابی کرد.
