به گزارش «الوقت» در ادامه اقدامات تروریستی و غیرقانونی آمریکاییها در سطح بینالمللی، شامگاه پنجشنبه، دو جنگنده اف 15 آمریکا با پرواز بر فراز منطقه «التنف» در مرز عراق و سوریه برای هواپیمای مسافربری ایران که از سوریه بهسمت لبنان در حرکت بود، مزاحمت ایجاد کردند. پس از ایجاد مزاحمت جنگندههای آمریکایی خلبان پرواز ۱۱۵۲ هواپیمایی ماهان مجبور به فرود ناگهانی در ارتفاع بسیار پایین شد که در نتیجه آن تعدادی از سرنشینان زخمی شدند. این پرواز که از تهران به مقصد بیروت انجام میگرفت در ابتدا چنین القا شد که توسط جنگندههای صهیونیستی مورد تهدید قرار گرفتند اما در اولین واکنش رسمی آمریکاییها مسئولیت این عملیات را رسما بر عهده گرفتند.
اقدام غیرقانونی و خطرناک جنگندههای آمریکایی علیه پرواز 1152 هواپیمایی ماهان را میتوان رسوایی بزرگ برای واشنگتن مورد ارزیابی قرار داد که با هدف اصلی به اشتباه انداختن سامانه دفاع موشکی سوریه برای هدف قرار دادن هواپمای مسافربری ایرانی، اهداف غیرنظامی و جان شهروندان عادی را برای جبران شکستهای خود از محور مقاومت در پیش گرفته است. هر چند آمریکاییها مدعی هستند که قواعد بینالمللی و فاصله ایمن را رعایت کردهاند اما واقعیت امر این است که نقض قواع هوایی از سوی واشنگتن مسلم بوده و به نظر میرسد مساله از سوی تهران در مجامع بینالمللی همانند شورای امنیت قابل پیگیری است.
در مجموع اقدام غیرقانونی آمریکاییها را میتوان نقض آشکار امنیت هوانوردی، تخلف از اصل آزادی پرواز هواپیماهای غیرنظامی و به علاوه در مغایرت با مواد ۳ مکرر و ۴۴ پیمان هواپیمایی کشوری بینالمللی (کنوانسیون شیکاگو) و ضمیمههای مربوطه و کنوانسیون مونترال ۱۹۷۱ و نیز زیر پا گذاشتن اصول مسلم حقوق بینالملل مورد ارزیابی قرار داد.
توجیه مضحک آمریکاییها از رعایت فاصله ایمنی
رخداد شامگاه پنجشنبه در ایجاد مزاحمت جنگندههای آمریکایی برای هواپیمای شرکت ماهان با واکنش رسمی آمریکاییها نیز مواجه شده. در همین زمینه، مسئولان آمریکایی تایید کردند که جنگنده ای که در مسیر پرواز هواپیمای ماهان از تهران به لبنان ایجاد مزاحمت کرده بود، آمریکایی بوده است. به گزارش «انتخاب»، کاپیتان بیل اربن، سخنگوی فرماندهی مرکزی آمریکا، در بیانیه ای اعلام کرد: «عصر امروز یک جنگنده اف-۱۵ آمریکا در جریان یک ماموریت عادی در مجاورت پادگان محل استقرار نیروهای عملیات عزم راسخ در تنف سوریه اقدام به بررسی بصری و استاندارد یک هواپیمای مسافربری ماهان ایر از فاصله ای ایمن یعنی تقریبا هزار متری کرد.» او گفت که این بررسی برای اطمینان از ایمنی خدمه ائتلاف در پادگانی در تنف انجام شد و بعد از شناسایی آن به عنوان هواپیمای مسافربری ماهان ایر از آن فاصله گرفت. او گفت این کار با رعایت استانداردهای بین المللی انجام شد.
محکوم کردن اقدام آمریکا از سوی تهران
اقدام خطرناک پنجشنبه شب دو جنگنده آمریکایی برای هواپیمای مسافربری ایران در سوریه در سطح داخلی ایران نیز با واکنشهایی جدی همراه شد. در مهمترین واکنش، «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (جمعه) در صفحه توئیتر خود با اشاره به حضور غیرقانونی نظامیان آمریکا در منطقه «التنف» واقع در شرق سوریه، نوشت: «آمریکا به صورت غیرقانونی سرزمین یک کشور دیگر را اشغال میکند و سپس به پرواز مسافربری برنامهریزی شده، تعرض میکند - جان مسافران غیرنظامی بیگناه آن را به خطر میاندازد - به بهانه اینکه از نیروهای اشغالگر خود حفاظت کند». وی در ادامه افزود: «[این] گستاخی برای انباشتن بیقانونی روی بیقانونی [است]. قانونشکنان باید قبل از اینکه فاجعه [درست شود]، متوقف شوند».
همچنین، «سید عباس موسوی» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در واکنش به این مزاحمت گفت: «جزئیات این حادثه در دست بررسی است و پس از تکمیل اطلاعات، اقدامات لازم سیاسی و حقوقی به عمل خواهد آمد.» سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: در عین حال در تماس مجید تختروانچی سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران، نزد سازمان ملل متحد با گوترش دبیرکل آن سازمان صراحتاً تأکید شده است که چنانچه هر حادثهای در مسیر برگشت برای این هواپیما اتفاق افتد، جمهوری اسلامی ایران آمریکا را مسؤول آن خواهد شناخت. این پیام همچنین به سفیر سوئیس در تهران نیز داده شده است.»
«حسامالدین آشنا» مشاور رییسجمهور ایران نیز درباره مزاحمت جنگندههای آمریکایی برای هواپیمای مسافربری ایران در حساب توییتری خود نوشت: «کسی که جان رهبرانش را دوست دارد با جان مسافران ما بازی نمیکند. «رضا نصری» حقوقدان بینالمللی نیز در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: «از ۲ سال پیش آمریکا و لابیهای اسرائیل کارزار حقوقی و روانی حسابشدهای را علیه «ماهان» آغاز کردند تا با القا اینکه کارکرد اصلی این هواپیمایی «نظامی» است و از این رو میتواند یک هدف مشروع نظامی باشد- ایران را تحت فشار قرار دهند. امروز دارند از این زمینهسازی بهرهبرداری میکنند.»
همچنین، «لعیا جنیدی» معاون حقوقی رییسجمهور ایران هم در این باره گفت: «رفتار هواپیماهای جنگنده در قبال پرواز ۱۱۵۲ هواپیمایی ماهان و ایجاد مزاحمت برای یک هواپیمای مسافربری آن هم در خاک کشور ثالث، نقض آشکار امنیت هوانوردی، تخلف از اصل آزادی پرواز هواپیماهای غیرنظامی و به علاوه در مغایرت با مواد ۳ مکرر و ۴۴ پیمان هواپیمایی کشوری بینالمللی (کنوانسیون شیکاگو) و ضمیمههای مربوطه و کنوانسیون مونترال ۱۹۷۱ و نیز زیر پا گذاشتن اصول مسلم حقوق بینالملل است.»
ضرورت پاسخگویی شورای امنیت
متعاقب اقدام متجاوزانه و غیر قانونی آمریکاییها در آسمان سوریه بر علیه هواپیمای شرکت ماهان، تهران قصد دارد مساله را به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارجاع دهد. در همین راستا، نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد به زودی طی نامهای به شورای امنیت و دبیرکل سازمان ملل متحد مراتب اعتراض خود را از تهدید هواپیمای مسافربری ماهان اعلام میدارد. پس از آنکه مجید تخت روانچی روز پنج شنبه در یک تماس تلفنی اضطراری با آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد، تاکید کرد چنانچه هر حادثه ای در مسیر برگشت برای این هواپیما اتفاق افتد جمهوری اسلامی ایران آمریکا را مسئول آن خواهد شناخت، در واقع، قرار است به زودی ایران طی نامهای مراتب اعتراض و جزئیات این حادثه را به سازمان ملل متحد اعلام کند. این نامه به دبیرکل سازمان ملل متحد و شورای امنیت این سازمان ارسال خواهد شد تا به عنوان سندی در این سازمان بینالمللی ثبت شود.
محکوم کردن اقدام آمریکاییها از سوی حماس و جنبش جهاد اسلامی فلسطین
علاوه بر مقامهای سیاسی ایرانی، در سطح منطقهای نیز جنبشهای حماس و جهاد اسلامی فلسطین در بیانیههایی اقدام متجاوزانه و غیر قانونی آمریکاییها را به شدت محکوم کردند. به گزارش ایسنا به نقل از المیادین، جنبش حماس اعلام کرد که تعرض جنگنده آمریکایی به هواپیمای مسافربری ایرانی و ایجاد خطر برای مسافران آن را محکوم می کنیم. این جنبش تاکید کرد: باید تمام اختلافات میان امت اسلامی را کنار بگذاریم و با هم متحد شویم. تعرض آمریکایی ها به هواپیمای مسافربری ایرانی اقدامی غیر قابل قبول است و نشان دهنده منطق اراذل و اوباش است.
همچنین، جنبش جهاد اسلامی فلسطین تعرض جنگندههای آمریکایی به هواپیمای ایرانی را به شدت محکوم کرد. جنبش جهاد اسلامی فلسطین اعلام کرد که تلاش برای تعرض تروریستی به هواپیمای مسافربری ایرانی را به شدت محکوم می کنیم. این جنبش تاکید کرد: این حادثه تروریستی نشان دهنده اهداف خصمانه آمریکا و نقش این کشور در تهدید امنیت منطقه است.
توجه رسانههای بین المللی به اقدام غیر قانونی واشنگتن
در سطحی دیگر، اقدام جنگندههای آمریکایی در ایجاد مزاحمت برای هواپیمای مسافربری ایران در آسمان سوریه بازتاب گستردهای در رسانههای بینالمللی داشت. در واقع، اکثر رسانه ها اظهارات مسافران ایرانی و ادعای مقامات آمریکایی را پوشش دادند. شبکه خبری سی ان ان گزارش داد: «پس از اینکه رسانه های دولتی ایران ویدیویی منتشر کردند که در آن مسافران زخمی و ترسیده نشان می داد، ارتش آمریکا تایید کرد که یکی از جت های جنگنده اش به یک هواپیمای تجاری ایرانی در آسمان سوریه نزدیک شده تا آن را "بررسی" کند.»
الجزیره هم به نقل از رسانه های ایرانی نوشت: «عده ای از مسافران در یک هواپیمایی ایرانی در آسمان سوریه زخمی شدند پس از اینکه خلبان برای اجتناب از برخورد با یک جت آمریکایی مسیر خود را عوض کرد اما ایالات متحده گفت جت اف 15 فاصله امن را حفظ کرده بود.» رویترز نیز به نقل از رسانه های ایرانی گزارش داد که چگونه یک مسافر هنگام تغییر مسیر هواپیما سرش به سقف خورده است و ویدیوی دیگر مسافری مسن را نشان می داد که در کف هواپیما دراز کشیده است.
جرزالم پست هم نوشت: «پس از اینکه در ابتدا گفته می شد که یک جت اسرائیلی نزدیک هواپیمای ایران شده، خبرگزاری ایرنا از خلبان ایرانی نقل کرد که دو فروند جت بودند که خود را آمریکایی معرفی کردند.» وب سایت نشریه ایندیپندنت در گزارشی درباره این رویداد نوشت: «یک جنگنده اف 15 به یک هواپیمای مسافری ایرانی در فراز سوریه نزدیک شد که باعث ایجاد وحشت در میان سرنشینان این هواپیمای غیرنظامی شد و عده ای نیز زخمی شدند.»
در نهایت باید یادآور شد تاریخ مداخله گری ها و تجاوزات نظامی آمریکا در مناطق مختلف جهان پر از اسناد هدف گرفتن غیرنظامیان و اقدامات جنایت آمیز بوده است. این موضوع در جنگ سوریه نیز به کررات مشاهده شده و برای مثال سازمان ملل و نهادهای حقوق بشری ناظر جنگ گزارشهای مختلفی از انجام جنایت جنگی در موضوع تصرف رقه توسط جنگنده های این کشور ارائه کرده اند. با این حال اقدام اخیر نشانگر بن بست بوجود آمده پیش روی واشنگتن در سوریه و کینه توزی واشنگتن برای گرفتن انتقام شکستهایش از مردم عادی و غیرنظامی می باشد.