الوقت- برخی منابع محلی فاش کردند سعودی‌ها و آمریکایی‌ها در استان الحسکه گفت‌وگوهایی در خصوص تشکیل نیروهای عربی وابسته «نیروهای دموکراتیک سوریه»انجام داده‌اند. آمریکا که تا قبل از این به دنبال خروج از سوریه بود، اکنون در چرخشی دوباره به دنبال رونمایی از استراتژی جدیدی در سوریه است.
اهداف جدید آمریکا
پس از اعلام خروج آمریکا از بخش وسیعی از شمال سوریه ، به یکباره معادلات این منطقه تغییر کرد.ترکیه با عملیات چشمه صلح شروع به پیشروی وسیع به سوی قامشلی کرد و ازسوی دیگر کردها که ازخیانت آشکار آمریکا ناراضی بودند به ارتش سوریه و نیروهای روسیه نزدیکتر شدند. حاصل این همسویی مقطعی ، توافق بین قسد و ارتش سوریه برای استقرار ارتش دولت مرکزی در منبج بود. ترامپ اگر چه مدعی بود به کردها خیانت نکرده و توافق پنهانی با ترکیه نداشته اما با آغاز حمله ترکیه و درگیری آنها با نیروهای دموکراتیک سوریه( قسد) کمک‌های همیشگی به قسد را به بهانه عدم تسلیح آنها در برابر متحد ناتو قطع کرد.
ترامپ با خروج از شمال سوریه به دنبال عمل به وعده های انتخاباتی خود بود اما در عین حال با فشار کنگره و برخی مشاورین خود نمی‌توانست منافعی که آمریکا سالها برای آن سرمایه گذاری کرده بود بویژه در کنترل چاه‌های نفت منطقه را به یکباره برای روسیه رها کند. براین اساس تمامی پایگاه‌های خود در شمال استان رقه و شمال شرق حلب را خالی کرد اما پایگاه‌های خود در دو استان حسکه و دیرالزور و التنف در جنوب سوریه را حفظ نمود.
پایگاه التنف در منطقه‌ای استراتژیک در نزدیکی گذرگاه التنف در مرز سوریه با عراق و در تقاطع با جاده مواصلاتی بغداد-دمشق واقع شده که مسیر زمینی اصلی بین ایران، سوریه و لبنان است. آن زمان وال استریت جورنال گزارش داد:« ترامپ به دنبال باقی ماندن مشروط یک گروه ۲۰۰–۳۰۰ نفری از سربازان آمریکایی در حومه دیرالزور در شرق سوریه حول مناطق نفتی آن است.» سیاست سردرگم و تنش زای ترامپ در شمال سوریه با خبر پیش روی های ارتش سوریه در برخی مناطق نظیر ادلب دوباره بازسازی شد.
با توجه به مسائل فوق آمریکا اهداف چندگانه ای در شمال سوریه دنبال میکند:
1-اولین هدف آمریکا جلوگیری از دسترسی روسیه و ارتش سوریه به میادین نفتی مهم سوریه است. بیشترین منابع نفتی در شرق سوریه و استان الحسکه قراردارند. به گفته مقامات روسی، سازمان‌های دولتی آمریکایی ماهانه بیش از 30 میلیون دلار از تجارت خصوصی نفت سوریه، درآمد دارند. به گزارش خبرگزاری «نووستی»، "ایگور کوناشینکوف" سخنگوی رسمی وزارت دفاع روسیه در این زمینه گفت:« آمریکا با ادامه کنترل نظامیان این کشور بر میادین نفتی در مناطق شرق سوریه ، به جای اینکه با تروریست‌ها بجنگد، در واقع مشغول راهزنی دولتی و بین المللی در این کشور است.»
2-تجزیه سوریه: اواخر دی نیروهای قسد که تا قبل از این با نیروهای روسی همکاریهای مقطعی داشتند، مانع نیروهای روسیه در تاسیس پایگاه نظامی در شمال الحسکه شدند. آنها از ورود کاروان روسیه متشکل از 60 خودروی نظامی در تاسیس یک پایگاه در نزدیکی میادین نفتی «رمیلان» در شمال الحسکه که در آن نیروهای آمریکایی مستقر هستند، جلوگیری کردند. چند روز بعد سایت النشره گزارش داد:«گشتی آمریکایی در انتظار کاروان روس در نزدیکی ایستگاه سوخت "حطین" واقع در نزدیکی تقاطع شهرک "تل بیدر" در جاده "M4" بود و نگذاشت کاروان روسیه به مسیر خود در این جاده ادامه دهد.» بنابراین گشتی های روسیه دوباره به گذرگاه«سیمالکا» در مرزهای عراق برگشتند. سرگئی لاورف وزیر خارجه روسیه قبلا طی سخنانی در همایش صلح در پاریس گفت: «آمریکا برای کنترل میادین نفتی سوریه به دنبال تجزیه این کشور است. واشنگتن خواهان سرمایه‌گذاری کشورهای خلیج برای تشکیل دولت‌های محلی در شمال سوریه به مرکزیت «پ.ی.د» و «نیروهای دموکراتیک سوریه» است.» اکنون پس از چند ماه این پیش بینی لاورف به حقیقت نزدیک شده و محور عربی و آمریکا در سوریه در حال نزدیک شدن دوباه هستند.
3-سومین هدف آمریکا گرفتن ابتکار عمل در روسیه پساداعش است. با قدرت گیری مجدد ارتش سوریه امکان عادی شدن روابط کشورهای عربی و اروپایی با حکومت بشار اسد در آینده زیاد است. این مساله باعث مشارکت احتمالی آنها در بازسازی سوریه و نفوذ پس از آن میشود. در این راستا اوایل دی «قانون قیصر» که از آن به «قانون حمایت از غیرنظامیان در سوریه» یاد می شود، توسط ترامپ امضا و اجرایی شد. روزنامه القبس کویت در این زمینه نوشت:« قانون قیصر در واقع مجوز تحریم های بیشتر و محدودیت های مالی علیه سوریه در طول شش ماه است و اساس آن نهادها و افرادی که با سوریه تعامل تجاری دارند، تحریم می شوند و علاوه بر این قانون مزبور شخصیت های نظامی و غیر نظامی بلندپایه سوری از جمله بشار اسد و همسرش را نیز در برمی گیرد و راه هرگونه تلاش برای قدرت گرفتن مجدد سوریه و یا تعامل با آن را سد می کند.» با تصویب این قانون حتی اگرکشورهای اروپایی نیز با بشار اسد همکاری کنند، تحریم خواهند شد.
4.چهارمین هدف آمریکا طولانی نمودن تنش در سوریه برای حمایت از رژیم صهونیستی است. پس از رسمیت دادن یکجانبه آمریکا به تصرف بلندی های جولان، قدرت گیری مجدد حکومت مرکزی سوریه احتمال تشدید تنش در بلندی های جولان علیه رژیم صهیونیستی را تقویت میکند.رژیم صهونیستی قبلا نیز از طریق انجمن «عمالیا» وابسته به موساد در مناطق کردنشین سوریه نفوذ کرده بود و رایزنی هایی برای مذاکرات نفتی با شورای سوریه دموکراتیک(مسد) انجام داده بود. بنابراین سیاست جدید واشنگتن همسویی و تقویت سیاست اسرائیل در شمال شرق سوریه است.
کشورهای عربی
سردرگمی امارات و عربستان در یمن از یک سو و بدنامی این دو کشور در حمایت از گروههای افراطی تروریستی در سوریه باعث شده بود طی دو سال اخیر ریاض و ابوظبی جزو غایبین معادلات سوریه باشند. از خردادماه، اخباری مبنی بر تکاپوی عربستان برای نفوذ مجدد در شرق سوریه شنیده می شود. روزنامه الاخبار در گزراشی از تلاش «ثامر السبهان» وزیر مشاور سعودی برای مشورت با عشایر دیرالزور پرده برداشت. طبق گزارش الاخبار:« السبهان در دیدار با چهره‌های سرشناس عشایر دیرالزور اعلام کرد که کشورش آماده حمایت نظامی و خدماتی از شورای نظامی و مدنی این شهر است و از نیروهای عشایر خواست با نیروهای دموکراتیک موسوم به قسد گفت وگو کرده و از رویارویی با آن خودداری کنند.»
برخی فرماندهان قسد نیز دیدارهایی با کشورهای عربی در ماههای اخیر داشته اند. شبکه حابر تُرک در گزارشی نوشت: « در 28 نوامبر مظلوم کوبانی فرمانده قسد به مدت 4 روز در ابوظبی باقی ماند با مقامات بلندپایه سعودی و اماراتی دیدار کرد و در پایان سفر با کیف‌های حاوی مبالغ هنگفت به بغداد بازگشت و از آنجا با خودرویی زره‌پوش به سلیمانیه و از طریق کرکوک به الحسکه بازگشت.» با توجه به تحرکات جدید عربستان و امارات در سوریه ، آنها هم به دنبال رقابت با ترکیه هستند هم به بهانه نفوذ ایران به دنبال برگ برنده ای در فشار بر اسد هستند.
درشرایط فعلی برای عربستان گروههای تروریستی سابق برگه های سوخته بازی هستند بنابراین این بار از برگه نیروهای کرد برای بازی در سوریه استفاده میکند. بنابراین به نظر میرسد این نیروها با حمایت مالی عربستان و نظارت آمریکا به بهانه مقابله با گسترش نفوذ ایران در شمال شرقی سوریه تشکیل خواهند شد. طبق گزارشهای اخیر، سعودی ها با تامین مالی وآموزش گروهای شبه‌نظامیان عربی موسوم «الصنادید» و همچنین نیروهای «النخبه» وابسته به «تیار الغد» به ریاست «احمد عاصی الجربا» رئیس سابق ائتلاف معارض، موافقت کرده اند. با توجه به تمرکز اخیر ترکیه بر لیبی و انتقال برخی از نیروهای شبه نظامی به لیبی، عربستان به دنبال پر کردن خلا احتمالی این نیروها و گرفتن امتیاز برای بازی دوگانه با ترکیه و بشار اسد در آینده تحولات سوریه است. با توجه به مسائل فوق همچنان احتمال دارد، ریاض در آینده پس از حصول منافع خود از حمایت نیروهای کرد دست بردارد.
