الوقت- بحث و تبادل نظر زیادی درباره ارسال سلاح مرگبار از آمریکا به اوکراین میان مقامات، کارشناسان و رسانههای جمعی آمریکا مطرح است. این موضعی مغایر با موضع آلمان در این باره است که ممکن است ائتلاف شکننده دولتهای اروپایی در تحریم مسکو را از بین ببرد.
مخالفت سرسختانه برلین با سیاست آمریکا برای تسلیح اوکراین تاکنون یک مانع غیرقابل عبور برای حامیان ارسال سلاح در واشنگتن ایجاد کردهاست. اخیراً حامیان ارسال سلاح مرگبار به اوکراین در آمریکا تلاش کردهاند تا مخالفت برلین را کمرنگ کنند.
اما آلمان سیاست خود را تغییر نخواهد داد، چرا که رهبران فعلی این کشور دههها جدایی دو آلمان را در جنگ سرد و نیز اتحاد آرام و مسالمت آمیز دو آلمان را بعد از سال 1989 تجربه کردهاند. اینک بزرگترین خطر این است که آلمانها و آمریکاییها با وجود اینکه بر یک جبهه واحد علیه پوتین تاکید دارند، تعامل روشن و قابل فهمی با یکدیگر نداشته باشند.
باتوجه به شکننده بودن آتشبس، رهبری دو کشور آلمان و آمریکا که سیاست غرب در قبال درگیری اوکراین را تعیین کردهاند، ممکن است با یک تصمیم دشوار دیگری مواجه شوند. در طول 18 ماه گذشته برلین و واشنگتن هماهنگی بسیار خوب فراآتلانتیکی را در قضیه اوکراین به نمایش گذاشتهاند. تاکنون نشانههای اندکی از اختلاف بین آلمان و آمریکا با وجود تحریک و اختلافافکنی روسیه وجود داشتهاست.
در فوریه 2015 صدراعظم آلمان با اتخاذ دیپلماسی رفت و آمد بین واشنگتن، کییف و مسکو تلاش کرد تا جلوی تهاجم روسیه را بگیرد و توافق مینسک2 را مستحکم کند. آلمان سرمایهگذاری سیاسی قابل توجهی برای افزایش فشار اقتصادی غرب بر روسیه انجام داده تا درگیری را متوقف سازد .
با توافق مینسک 2، بحران اوکراین در مسیر حل و فصل قرار نگرفته است، چرا که توافق مذکور توسط دو طرف نقض میشود. بحث ارسال مرگبار به اوکراین همچنان در آمریکا داغ است و عدهای در آمریکا منتظرند درگیری در دونباس از سر گرفته شود تا مرحله بعدی سیاست آمریکا در قبال اوکراین یعنی ارسال سلاح را عملی سازند .
مخالفت سرسختانه و تغییرناپذیر برلین با سیاست آمریکا برای تسلیح اوکراین یک مانع غیرقابل عبور برای حامیان این سیاست در واشنگتن ایجاد کردهاست. صدراعظم آلمان در کنفرانس امنیتی مونیخ (2015) مخالفت کشورش با تسلیح اوکراین را به خوبی تبیین کرد و گفت: نباید به گونهای عمل کنیم که پوتین احساس کند کفه نظامی علیه کشورش سنگینی میکند .
به هرحال آلمان دست از مخالفت سرسختانه با تسلیح اوکراین برنداشته و به یک مانع جدی در این زمینه بدل شدهاست. دولت آمریکا تحت فشار هر دو حزب جمهوریخواه و دمکرات در کنگره اعلام کرده که موضوع درخواست اوکراین برای دریافت سلاح مرگبار را در دست بررسی دارد .
در اتحاد دو سوی آتلانتیک بعضاً حلقههای مفقوده وجود دارد، اما سیاست خارجی آلمان به درستی توسط واشنگتن تفسیر نمیشود. در بحث و تبادل نظرهای خصوصی برخیها مدعیاند چنانچه توافق مینسک 2 شکست بخورد در آنصورت آلمان به مخالفت خود با ارسال یکجانبه سلاح از سوی آمریکا به اوکراین ادامه نخواهد داد. البته این تحلیل کاملا برعکس نظر آنگلا مرکل است که بارها بیان شده است. وی در نشست خبری مشترک با اوباما در فوریه 2015 چنین گفت: بارها گفتهام که راه حل نظامی برای بحران اوکراین وجود ندارد و باید تمام تلاشمان را بر راه حل دیپلماتیک متمرکز کنیم .
به نظر میرسد نظر صدراعظم آلمان در مخالفت با ارسال سلاح به اوکراین قاطع و غیرقابل تغییر است .
وزیر خارجه آلمان نیز بر مخالفت با ارسال سلاح به اوکراین تاکید کرد و این اقدام را باعث تشدید درگیری و از کنترل خارج شدن آن برشمرد. برخلاف صدراعظم آلمان، رئیس جمهور آمریکا با فشار شدید هر دو حزب جمهوریخواه و دمکرات کنکره که قانونی نیز در خصوص ارسال سلاح به اوکراین تصویب کردهاند، مواجه است .
نتیجه تمامی این مانورها، درک مشترک بین آمریکا و آلمان و هماهنگی خوبی که طرفین تاکنون در ارتباط با بحران اوکراین به نمایش گذاشتهاند، تضعیف خواهد کرد. اگر آمریکا مایل به ارسال سلاح مرگبار به اوکراین شود این اقدام بر مناسبات با آلمان بهعنوان مسئول اصلی هماهنگی امور در ارتباط با درگیری اوکراین در اروپا تاثیر منفی خواهد گذاشت .
آمریکایی ها باید بدانند که آلمان محور اصلی تعیین سیاست کشورهای اروپایی در قضیه اوکراین بشمار می رود. بدون تردید ارسال سلاح به اوکراین از سوی آمریکا ائتلاف شکننده دولتهای اروپایی در تحریم علیه مسکو را از بین خواهد برد. در چنین شرایطی اتریش، مجارستان، چک و ایتالیا آماده هستند تا در اولین فرصت دست از تحریمها علیه روسیه بردارند. تسلیح اوکراین بهعنوان مرحله بعدی سیاست غرب، نقطه فروپاشی وحدت دوسوی آتلانتیک در بحران اوکراین خواهد بود .
برخی آمریکاییها نتوانستهاند به منطق بنیادی رویکرد آلمانها بهعنوان حامی مصمم راه حل دیپلماتیک و محور دوسوی آتلانتیک در قضیه اوکراین پی ببرند. نباید انتظار داشت که آلمان سیاست و موضعاش را در قبال بحران اوکراین که بر حل و فصل دیپلماتیک تاکید دارد، تغییر دهد. حتی اگر توافق مینسک2 هم شکست بخورد باز هم آلمان از سیاست تسلیح اوکراین حمایت نخواهد کرد. به هر حال خطر بزرگ این است که آلمان و آمریکا نتوانند با یکدیگر به درستی در قضیه اوکراین تعامل کنند.
اندیشکده آلمانی فریدریش ابرت