به گزارش الوقت، دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، روز دوشنبه ۱۵ مرداد با امضای یک فرمان اجرایی، دستور بازگشت تحریمها علیه ایران را صادر کرد. وی در مراسم امضای این فرمان گفت که سیاست آمریکا، «وارد آوردن حداکثر فشار اقتصادی» به ایران است.
در بیانیه منتشر شده از سوی کاخ سفید ادعا شده است که اقدامات تحریمی ایالات متحده عبارتند از: ازسرگیری مسدودسازی دسترسی در مورد صنایع خودروسازی ایران، تجارت طلا و فلزات گرانبها و همینطور تحریمها در مورد ریال ایران.
آمریکا در این بیانیه از کشورهایی که با ایران روابط تجاری دارند خواسته است تا تبعیت کامل از تحریمها را در پیش بگیرند و مدعی شده است که افراد و موسساتی که همکاری با ایران را کاهش ندهند با ریسک پیامدهای جدی روبرو خواهند بود.
پاسخ نه متحدان به آمریکا
اما در آن سوی دیگر آتلانتیک در اروپا، پاسخ به ترامپ بسیار منفی و به نوعی همراه با به چالش کشیدن خواسته رئیس جمهور آمریکا بود.
درست در همان روزی که ترامپ فرمان ضد ایرانی خود را با برگزاری کنفرانسی تبلیغاتی در کاخ سفید اعلام کرد، «فدریکا موگرینی»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بیانیهای مشترک با وزرای خارجه سه کشور انگلیس، آلمان و فرانسه از تصمیم آمریکا برای احیای تحریمها علیه ایران ابراز تأسف کرد.
از سوی دیگر مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا همزمان با احیای تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه ایران، از اجرایی شدن نسخه به روز شده قوانین مسدودساز تحریمی، برای مقابله با این تحریمها خبر داد.
در این بیانیه با تاکید بر اینکه رفع تحریمهای هستهای جزئی اساسی از برجام بوده آمده است: «ما مصمم هستیم تا از فعالان اقتصادی اروپایی که در حال انجام تجارت قانونی با ایران هستند حفاظت کنیم. به همین دلیل است که نسخه بهروز شده قوانین مسدودساز اتحادیه اروپا روز ۷ اوت (سهشنبه / ۱۶ مرداد) اجرایی میشوند تا از شرکتهایی که در ایران تجارت قانونی انجام میدهند، در برابر آثار تحریمهای فراسرزمینی ایالات متحده محافظت کنند.»
همچنین در ادامه این بیانیه مشترک آمده است: «اعضای باقی مانده برجام همچنان به حفظ کانالهای ارتباطی موثر با ایران برای استمرار صادرات نفت و گاز پایبند هستند. بر همین اساس فعالیتهای ما در این حوزهها ادامه خواهد داشت که از آن جمله همکاری با کشورهای ثالث علاقهمند به حمایت از برجام و حفظ روابط اقتصادی با ایران است. این اقدامات ظرف هفتههای آتی درسطوح وزرا افزایش و مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
سنگ تمام اروپا از قول رئیس جمهور ایران
چند ساعت پس از امضای جکم ضدایرانی رئیس جمهور آمریکا، رئیس جمهور ایران نیز در گفتگویی مستقیم با مردم به این اقدام کاخ سفید واکنش نشان داد و با اشاره به درخواست ترامپ برای مذاکره همزمان با اعمال تحریمها علیه ایران گفت که رئیس جمهور آمریکا، با مطرح کردن آمادگی برای مذاکره، قصد راه انداختن جنگ روانی دارد و مذاکره همزمان با تحریم بیمعنی است.
روحانی در این ارتباط با توضیح بیشتری سخن گفت و افزود هدف دونالد ترامپ از مطرح کردن آمادگی دیدار با مقام های ایرانی، راه انداختن یک جنگ روانی است تا مردم ایران دچار تردید شوند و از سوی دیگر در پی اهداف داخلی در آستانه انتخابات میان دوره ای آمریکاست.
رئیس جمهور ایران همچنین در ادامه مصاحبه تلاش آمریکا برای همراه کردن دیگر اعضای گروه ۱+۵ را با تحریم ها ناموفق عنوان کرد و گفت: ایران در این وضعیت تنها نیست و کشورهای اروپایی دستکم از نظر سیاسی "سنگ تمام" گذاشتند اما در عمل باید برنامه ریزی کنند که چه گونه می خواهند اقدام عملی کنند.
به گفته رئیس جمهور ایران، بخش اصلی تحریم ها سه ماه دیگر به اجرا گذاشته می شود که درخصوص مبادلات بانک و نفت است. قول اروپا، روسیه و چین این است که در این رابطه اقدام عملی کنند.
در واکنش به اقدام ضدایرانی ترامپ، وزیر امور خارجه ایران نیز طی پیامی با اشاره به بازگردانده شدن تحریمها علیه ایران و لغو مجوز فروش هواپیما نوشت که دورویی آمریکا حد و مرزی ندارد.
"محمد جواد ظریف" در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: دولت آمریکا می خواهد دنیا باور کند که نگران مردم ایران است. اما اولین تحریم هایی که بازگردانده، مجوز فروش بیش از دویست هواپیمای مسافربری را به دلیل بهانه های واهی لغو کرده و مردم عادی ایران را در مخاطره قرار داده است. دورویی آمریکا حد و مرزی ندارد.
ذوق زدگی نتانیاهو
در میان واکنشها به آغاز تحریمها علیه ایران، ذوق زدگی نتانیاهو از این اقدام ترامپ قابل توجه است.
نخستوزیر رژیم صهیونیستی با تمجید از دستور اجرایی شب گذشته ترامپ برای اعمال دوباره تحریمها علیه ایران، همزمان از اتحادیه اروپا خواست مذاکرات خود با تهران را متوقف کند.
بنیامین نتانیاهو در بیانیه خود آورده است: «به رئیس جمهوری ترامپ و دولت ایالات متحده به خاطر تصمیم مهم اعمال دوباره تحریمها ضد ایران، تبریک میگویم.»
نخستوزیر رژیم صهیونیستی، تحریمهای تجدیدشونده ضد ایران را «لحظهای مهم برای اسرائیل، ایالات متحده، منطقه و تمامی جهان» توصیف کرد.
به گفته نتانیاهو، این اقدام ترامپ، «نمادی از عزم راسخ برای سرکوب تجاوزهای منطقهای ایران و طرحهای متداوم آن برای تسلیح خود به سلاحهای هستهای است.»
به نوشته شینهوا، وی همچنین از کشورهای اروپایی خواست از اقدام ترامپ [در اعمال تحریم ضد ایران] پیروی کنند؛ «هماکنون زمان توقف مذاکرات است. الان زمان انجام این کار است. این دقیقا همان چیزی است که ایالات متحده انجام داد و آن چیزی است که اروپاییها باید انجام دهند.»
آرامش ارزی بازار همزمان با آغاز تحریمها
از طرف دیگر با وجود فضاسازی رسانهای و اعلام شمارش معکوس برای آغاز تحریمهای ضدایرانی از سوی واشنگتن، ارزش ریال در برابر دلار در روند صعودی قرار گرفت که به معنای بی نتیجه بودن اعلام خبر تحریمها برای ایجاد التهاب ساختگی در بازار اقتصاد ایران است.
نگاهی به بازار نشان میدهد که حداقل از 5 روز قبل از آغاز تحریمها، کاهش روزانه ارزش دلار با نرخ نزولی متوسط 2 الی 3 درصد در هر روز آغاز شده و این کاهش ارزش دلار حتی یک روز پس از آغاز تحریمها ادامه یافته است.
این در حالی است که عمدهترین هدف اعمال تحریمهای علیه ایران، مسدودسازی دسترسی ایران به دلار و در واقع کاهش ارزش پول ملی ایران در راستای فشار اقتصادی بر مردم و دولت ایران بوده است، اما برخلاف این انتظار واشنگتن در شرایط فعلی بازار ایران واکنشی عکس را به تحریم نشان داده و همزمان با نزدیک شدن به اجرای فرمان ترامپ و حتی با اجرای آن، ریال ایران در حال بدست آوردن ارزش خود در مقابل دلار آمریکا میباشد.