الوقت- در همین ارتباط، کمیسیون اروپایی روز سه شنبه پیشنهاد داد که اتحادیه اروپا مذاکرات پیوستن دو کشور آلبانی و مقدونیه در حوزه بالکان را آغاز کند.
این کمیسیون اعلام کرده است که آلبانی و مقدونیه که به ترتیب در سالهای 2014 و 2005 درخواستهای خود را برای عضویت در اتحادیه اروپا ارسال کردند، پیشرفت مکفی برای آغاز مذاکرات پیوستن داشتهاند، هرچند هر یک از این دو کشور باید اصلاحات جدی را برای تضمین ورودشان به این اتحادیه انجام دهند.
مقدونیه از سال ۲۰۰۵ و آلبانی در سال ۲۰۱۴ میلادی آمادگی خود را برای پیوستن به اتحادیه اروپا اعلام کرده اند و آلبانی همچنین از سال ۲۰۰۹ آمادگی خود را برای به عضویت در آمدن در سازمان پیمان آتلانتیک شمالیف ناتو اعلام کرده است.
چراغ سبز اروپا به آلبانی و مقدونیه همزمان با چراغ قرمز به ترکیه
پیشنهاد کمیسیون اروپایی برای عضویت آلبانی و مقدونیه در اتحادیه درست همزمان با کنار گذاشتن پرونده عضویت ترکیه در اتحادیه اروپایی اعلام شده و نشان میدهد که تا چه میزان اعلام این پیشنهاد میتواند پیام مستقیمی به ترکیه باشد.
به طور کلی مذاکرات پیوستن کشوری جدید به اتحادیه اروپا تنها زمانی آغاز میشود که کشورهای عضو اتحادیه از پیشنهاد کمیسیون اروپایی پشتیبانی کنند و حال به نظر میرسد بعد از پیشنهاد این کمیسیون تلاشها برای آغاز مذاکرات عضویت دو کشور جدید حوزه بالکان سرعت گیرد.
در مقابل روند تقریبا هموار آلبانی و مقدونیه برای ورود به اتحادیه اروپا، مسیر پرمانع ترکیه قرار دارد که پس از نزدیک به 20 سال هنوز نتوانسته نظر مثبت اروپاییها را برای ورود به اتحادیه بدست آورد.
مشخص است که موضوع عضویت ترکیه در اورپا نه تنها سیاسی بلکه شاید تا اندازه بیشتری مذهبی و فرهنگی باشد. اروپاییها طی دو دهه گذشته همه بهانههای لازم برای جلوگیری عضویت ترکیه در اروپا را مطرح کردهاند. از مسئله قبرس و بستن بنادر ترکیه به روی قبرسیهای یونان تا مسئله نسلکشی ارمنیها در سال ۱۹۱۵ و به تازگی نیز بحرانی شدن مسئله کردها جملگی مهمترین موانع ترکیه برای ورود به اروپا بوده است، اما تقریبا میتوان مطمئن بود که اگر ترکیه این موانع را نیز برطرف سازد، همچنان عضویتش در اروپا به سختی امکان پذیر است.
برخی اعتقاد دارند بافت اسلامی جامعه ترکیه مهمترین دلیل مخالفتهای غیررسمی و ضمنی برلین و بویژه پاریس برای ورود آنکارا به باشگاه اروپایی است.
این روزها حتی با خروج بریتانیا (از اتحادیه اروپا) به عنوان تنها حامی ترکیه برای ورود به اروپا، شانس ترکیه نیز برای ورود به این اتحادیه بسیار کمتر از قبل به نظر میرسد و شاید همین غیبت بریتانیا در اتحادیه اروپا باعث شده است تا حال دیگر اعضای این اتحادیه پرونده ترکیه را بطور کامل کنار گذاشته و در مقابل پرونده آلبانی و مقدونیه را روی میز بررسی قرار دهند. در واقع اعلام عضویت بررسی پرونده عضویت آلبانی و مقدونیه پیام روشنی به ترکیه است تا دیگر دل به امید ورود به اروپا نداشته باشد.
چرا اروپا بدنبال الحاق کشورهای منطقه بالکان است؟
در عین حال اروپاییها نیز تلاش بسیاری دارند تا پرونده الحاق آلبانی و مقدونیه به اتحادیه اروپایی را موفقیتآمیز نشان دهند.
در همین راستا نیز میباشد که فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با سفر به آلبانی گفته است که کمیسیون اروپا با الحاق آلبانی و مقدونیه به اتحادیه اروپا موافقت کرده است و نظرسنجی ها نشان می دهند مردم آلبانی در منطقه بالکان و در سراسر اروپا بیشترین اطمینان را به اروپا دارند. وی در همین راستا نیز اظهار امیدواری کرد که الحاق دو کشور جدید به اتحادیه اروپا روند سریعی را طی کند.
علاوه بر اظهار تمایل موگرینی برای الحاق آلبانی و مقدونیه، «یوهانس هان» کمیسر توسعه اتحادیه اروپا نیز در این ارتباط گفته است که اقدامات مثبت فزایندهای در دو کشور آلبانی و مقدونیه روی داده که نه تنها نباید نادیده گرفته شود، بلکه باید آلترناتیوی برای آغاز روند پیوستن این دو کشور به اتحادیه اروپا باشد.
مشخص است که تلاشها و اظهار تمایل رهبران و دیپلماتهای اروپایی برای عضویت دو کشور منطقه بالکان، واکنشی در مقابل معتقدان به روند تضعیف این اتحادیه از زمان خروج بریتانیا و مسئله برگزیت است. برای اروپاییهای طرفدار اتحادیه، این موضوع بسیار مهم است که برخلاف ادعای ضعیف شدن اتحادیه اروپا پس از برگزیت، این اتحادیه را همچنان سرزنده و در حال توسعه نشان دهند تا با طرح این موضوع بتوانند فشارهای ناشی از برگزیت را کاهش دهند.
از سوی دیگر حضور کشورهای منطقه بالکان برای اعضای اتحادیه اروپا اهمیت زیادی دارد. ژئوپلیتیک شبه جزیره بالکان از اهمیت خاصی برخوردار است زیرا عامل اتصال شمال و جنوب اروپا از دریای بالتیک تا مدیترانه می باشد و موقعیت محوری این منطقه میان اسیا و اروپا همواره میدان رقابتهای اروپا و روسیه به شمار میآید.
از سوی دیگر جنگهای دهه نود بالکان، اتحادیه اروپا را نسبت به امنیت منطقهای خود دچار نگرانی کرد؛ بنابراین این اتحادیه به تداوم درگیری در این منطقه تمایل چندانی ندارد و تلاش میکند تا با پیوستن کشورهای بالکان به این اتحادیه، ثبات نسبی اروپا را تضمین کند و کشورهای جدیدی را به عضویت اتحادیه اروپا درآورند.
