الوقت- زمانی که عصر روز جمعه گذشته، نماینده سازمان ملل در امور یمن خبر از پایان بی نتیجه و بدون دستاورد مذاکرات صلح یمن داد موجی از ناامیدی اذهان طرف های نگران تحولات یمن را فراگرفت . زیرا مدت ها انتظار نشستی این چنینی را می کشیدند تا شاید در کنار آن آتش بسی هر چند موقت و شکننده در یمن شکل گیرد و قتل عام انسان های بی گناه در این کشور متوقف شود و بتوان هر چند محدود به مردم مظلوم این کشور کمک رسانی نمود. اما شاهد بودیم آل سعود علی رغم درخواست سازمان ملل و هیئت صنعا برای توقف حملات و آتش بسی لااقل یک ماهه و با اینکه ماه مبارک رمضان آغاز شده بود و بر اساس اعتقادات مسلمانان و حتی اعراب در پیش از اسلام، جنگ در این ماه حرام شمرده می شود؛ حملات وحشیانه و گسترده خود را علیه مردم روزه دار این کشور ادامه داد.
اما پس از کنفرانس مطبوعاتی نماینده سازمان ملل، سخنگوی هیئت صنعا طی کنفرانسی مطبوعاتی اعلام کرد با اینکه مذاکرات با کارشکنی عربستان سعودی و برخی طرف های دیگر بدون نتیجه پایان یافته است، اما این مذاکرات آغازی برای روند صلح در یمن است و هیئت صنعا نگاه مثبتی به آن خواهد داشت. وی همچنین تاکید کرد طرف های یمنی معتقدند بحران یمن باید از طریق گفتگو و مذاکره یمنی یمنی حل و فصل گردد.
در راستای این مسائل و تحولات روی داده در روزهای اخیر حول محور مذاکرات صلح یمن نکاتی چند بیان می گردد :
اولین نکته ای که باید به آن اشاره نمود و در یادداشتی دیگر از نگارنده بدان تاکید شد پایبندی و پافشاری ملت و گروه های یمنی بر گزینه مقاومت است. نکته مهم اینکه تاکید بر مقاومت به معنای کنار گذاشتن مذاکرات و تمرکز بر گزینه نظامی نیست. بلکه مقاومت باید به عنوان یک راهبرد در تمامی عرصه ها در مقابل توطئه داخلی و دشمن خارجی به کارگیری شود. اگر نبود مقاومت جانانه ملت یمن در طول این سه ماه قطعاً طرف سعودی و هواداران یمنی آن حاضر به مذاکره آن هم به صورت یمنی یمنی و در مکانی غیر از ریاض تحت هیچ شرایطی نبودند. کما اینکه با اندک مرور اظهارات روزهای نخستین این طرف ها در آغاز تجاوز به روشنی در مییابیم متجاوز سعودی بنایی برای مذاکره آن هم با گروه های یمنی چون انصارالله نداشت و قصد داشته با حملات نظامی خواسته های خود را محقق سازد . اما شاهد بودیم بر اثر مقاومت دلیرانه مردم و گروهای یمنی که موجب بی اثر شدن حملات سعودی ها شد و در جریان آن ارتش و کمیته های مردمی یمن موفق شدند نزدیک به 90 درصد سرزمین یمن را تحت کنترل خود درآوردند، به ناچار حضور بر سر میز مذاکره آن هم در مکانی غیر از ریاض را پذیرفت. در اینجا ذکر این نکته نیز حائز اهمیت است که سعودی ها در ابتدا تنها مکان مورد پذیرش خود برای مذاکره را ریاض می دانستند ولی در صحنه عمل نهایتاً مجبور به حضور در ژنو شدند. پس به وضوح می بینیم که این مقاومت در صحنه میدانی بود که مذاکره در عرصه سیاسی آن هم منطبق با شأن و منافع ملت یمن را ممکن ساخت.
مسئله حائز اهمیت دیگر در اینجا این نکته اساسی است که ملت یمن بر طبق شواهد موجود باید خود را برای یک مقاومت و مجاهدت فداکارانه و شاید بلند مدت آماده کند. امروز ملت یمن پای در مسیری گذاشته است که بازگشت مسالمت آمیزی که به مصلحت این کشور باشد برای آن متصور نیست. از طرفی بررسی سیر تحولات روزهای اخیر نشان می دهد دشمن سعودی و طرف های بین المللی که از این بحران سود می برند به راحتی اجازه حل وفصل این بحران را نخواهند داد، چرا که از آن سود می برند. مطالعه بحران های مشابه در دیگر کشورها که وجه بین المللی به خود گرفتند این حقیقت را برای ما آشکار می سازد که منافع قدرت ها در ادامه دار شدن و عدم ثبات در این گونه کشورها است و اساساً این طرف ها نه تنها اراده ای برای پایان بحران ندارند بلکه با حربه های مختلف به آن دامن می زنند. بر این اساس ملت یمن باید خود را بیش از پیش برای رویایی با این فضا آماده کند.
اما در کنار این نمونه ها در سطح بین المللی، نمونه ای دیگر در گستره فرهنگ و جغرافیای مقاومت وجود دارد و آن الگو حزب الله در لبنان است . حزب الله لبنان با انجام مقاومتی 18 ساله در خلال سال های 1982 تا 2000 (اشغال بیروت توسط رژیم صهیونیستی و خروج ناگزیر این رژیم به طور کامل از لبنان) در عمل توانست دشمن قداّر و عنود صهیونیستی را که پیش از این 6 ارتش بزرگ عربی را به زانو درآورده بود، از سرزمین خود با خفت بیرون نماید. نکته حائز اهمیت اینجاست که این نتیجه نه با دلخوش کردن به مذاکره با دشمن متجاوز بلکه با مقاومت در تمامی عرصه ها حاصل شد.
در پایان باید گفت ملت و گروه های یمنی می توانند با الگوگیری از نمونه هایی این چنین، سختی راه مبارزه را بر خود هموار سازند ولی در عوض هر چند در بلند مدت سرنوشت ملت و نسل های آتی را با عزت و سربلندی گره بزنند و نباید از ذهن دور ساخت که خداوند متعال بر اساس آیات صریح قرآن کریم به کسانی که در این مسیر گام بر می دارند، وعده قطعی نصرت داده است و نمونه های عینی آن در طول چهار دهه اخیر بارها مشاهده شده است.
حسین افراخته