این جنبش با ایجاد موسسات غیرانتفاعی فعال در استرالیا، کانادا، آمریکا، فرانسه، انگلیس، اردن و آفریقای جنوبی به دنبال تحریم رژیم صهیونیستی در سه سطح اقتصادی، فرهنگی و آکادمیک است. از دیگر اهداف این جنبش، از بین بردن قدرت رژیم صهیونیستی، پایان دادن به اشغال و استعمار سرزمین های اشغالی و به رسمیت شناختن حقوق اساسی شهروندان فلسطینی است.
طرفداران جنبش بی.دی.اس از فعالیت های آزادیخواهانه‌ای همچون جنبش حقوق مدنی آمریکا و جنبش ضد آپارتاید آفریقای جنوبی تاثیر زیادی گرفتند. بایکوت ها اغلب توسط NGO ها و گروه های خودجوش مردمی و غیردولتی سازماندهی می شوند.
رشد و توسعه همه جانبه این جنبش در سراسر جهان و به ویژه کشورهای غربی از اصلی ترین دغدغه ها و منجر به نگرانی روزافزون مقامات اسرائیل شده است. پوشش تبلیغاتی روبه رشد این جنبش به سطح این نگرانی ها افزوده به خصوص اینکه این جنبش از سوی رسانه‌های مختلف و مؤثر بعضاً غربی حمایت می شود. همین روند افزایش تبلیغات سهم بسزایی در شهرت و فراگیر شدن جنبش و اهداف آن داشته و از همین طریق به جذب عناصر بیشتر و تاثیرگذاری روز افزون تر در این زمینه برسد.
پروفسور الان دیرشوئیتز، استاد حقوق دانشگاه هاروارد جنبش جهانی تحریم اسرائیل را تهدیدی استراتژیک برای رژیم صهیونیستی در آینده قلمداد می کند. وی در سخنانی درکنفرانس امنیتی "هرتزلیا" با هشدار نسبت به خطرات آینده جنبش جهانی بایکوت گفت: این تحریم درحال تبدیل رهبران آینده آمریکا به دشمنان اسرائیل است. وی افزود هر چیزی که باعث مخدوش شدن حمایت آمریکا از اسرائیل شود تهدید امنیتی به حساب می آید. او پیش بینی کرده که جنبش تحریم به حدی قوی خواهد شد که حتی اگر اسرائیلی ها و فلسطینی ها خواهان معاهده صلح باشند؛ طرفداران این جنبش چنین اجازه ای را نخواهند داد. از نظر وی، این جنبش اکنون مشروعیت اسرائیل را زیر سؤال برده است.
در ارتباط با تحریم های اعمال شده توسط این جنبش می توان به موارد زیر اشاره کرد:
الف- تحریم های اقتصادی بی.دی.اس علیه رژیم صهیونیستی
جنبش بی.دی.اس با هدف تحریم اقتصادی رژیم صهیونیستی علیه شرکت های حامی سرکوبگری رژیم اسرائیل به سازماندهی کمپین های بایکوت اقتصادی می پردازد. این شرکت های بین المللی که با مشارکت در شهرک سازی های غیرقانونی اسرائیل و به عنوان پیمانکار در سیستم نظامی و دولتی اسرائیل تخطی این رژیم را از قوانین بین المللی و نقض حقوق بشر را تسریع می بخشند و از این طریق به نوعی به آن کمک می کنند. این کمپین با تلاش های بی وقفه و تبلیغات خود منجر به خروج کامل برخی از شرکت ها از معامله های اقتصادی با اسرائیل شود. شرکت های بزرگ اروپایی Veolia، Orange و CRH پس از اعتراضات گسترده علیه همکاری خود با نقض حقوق بشر اسرائیل همکاری اقتصادی با این رژیم را متوقف کردند. تحریم های جنبش بی.دی.اس تأثیر جدی بر شرکت های اسرائیلی داشته است. شرکت کارمل اگرکسکو (Carmel Agrexco)بزرگترین شرکت صادرات کشاورزی اسرائیل، بعد تحریم ها علیه این شرکت، مجبور شد تا کشاورزان اسرائیلی را مجبور به صادرات محصولات خود از طریق شرکت های دیگر کند.
ب- تحریم های آکادمیک و علمی بی.دی.اس علیه رژیم صهیونیستی
بی.دی.اس در پی تحریم فرهنگی رژیم صهیونیستی بخشی از فعالیت خود را به تحریم نهادهای اسرائیلی اختصاص داده است. اکنون، با تلاش های جنبش بی.دی.اس بسیاری از نهادها و انجمن های آکادمیک، اتحادیه ها و انجمن های دانشجویی در کنار هزاران مرکز علمی در سراسر جهان از بایکوت آکادمیک و دانشگاهی اسرائیل حمایت می کنند. تحریم دانشگاهی اسرائیل از سوی انجمن های دانشگاهی در سراسر جهان از جمله انجمن مطالعات آمریکا، انجمن مطالعات زنان و انجمن ادبیات آفریقا پشتیبانی می شود. اتحادیه معلمان ایرلند، فدراسیون دانشجویان فرانسوی زبان در بلژیک (FEF)، اتحادیه ملی دانشجویان (NUS) در انگلستان، هیأت نمایندگی دانشجویان دانشگاه قطر (QUSRB) و اتحادیه کارگری دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه نیویورک هم از تحریم دانشگاهی اسرائیل حمایت کرده اند.
با وجود حمایت و پشتیبانی انجمن مطالعات آمریکا از بایکوت آکادمیک اسرائیل، حمایت عمومی از بایکوت اسرائیل در آمریکا با مقاومت‌ها و مخالفت های دولتی روبه‌رو شده است. به طوری که اخیراً پس از تصویب قاطع حمایت انجمن از فلسطین، تهدیدهای بسیاری نسبت به اقدامات قانونی علیه آن مطرح شده که این خود نشان دهنده پشتیبانی و حمایت آمریکا از اقدمات غیرانسانی اسرائیل است.
ج- تحریم های فرهنگی بی.دی.اس علیه رژیم صهیونیستی
بی.دی.اس در این زمینه از تمامی فعالان در حوزه فرهنگی، مانند اتحادیه ها، انجمن های بین المللی خواسته که در جهت بایکوت تمام فعالیت ها، توافقات یا پروژه های هنری و فرهنگی که مستقیم و غیرمستقیم با نهادهای اسرائیلی در ارتباط هستند؛ اقدام کنند. همچنین از جشنواره ها و رویدادهای بین المللی درخواست شده است تا هرگونه حمایت مالی از دولت اسرائیل و یا افراد وابسته به آن را رد کنند. هزاران نفر از هنرمندان در سرتاسر جهان اکنون به بخش فرهنگی جنبش تحریم اسرائیل ملحق شده اند. هزاران هنرمند و فعال فرهنگی بیانیه عمومی حمایت از تحریم فرهنگی اسرائیل را امضا کرده اند. در سال 2015، بیش از یک هزار شخصیت فرهنگی در بریتانیا تعهد به تحریم فرهنگی را امضا کردند. ابتکار عمل های مربوط به جنبش بی.دی.اس در مونترال (کانادا)، ایرلند، آفریقای جنوبی، سوئیس، لبنان، ایالات متحده و دیگر کشورها آغاز شده است. چهره های برجسته فرهنگی که بر تحریم فرهنگی اسرائیل تأکید دارند عبارتند از: مرحوم استفان هسل، بازمانده هولوکاست و مشارکت کننده در اعلامیه جهانی حقوق بشر، چاک د، راجر واترز، طالب کولی، جان برگر، آراند هات روی، ایین بانک، جودیت باتلر، ژونات دیاز، نائومی کلین، کن لاچ، آلیس واکر، آنجلا دیویس، میرا نایر، مایک لی و بسیاری دیگر.
در نهایت می توان گفت از دلایل جهانی شدن و فراگیری این جنبش، صلح آمیز بودن آن است چرا که جنبش بی.دی.اس از مردم نمی خواهد تا با رژیم صهیونیستی مقابله نظامی کنند بلکه تنها خواسته این جنبش حمایت از طریق کیف پولشان است. از این منظر می توان گفت بی دی اس با نوعی قدرت نرم اهداف خود را پیش می برد. در نتیجه زمانی که اسرائیل از جنبش بایکوت به عنوان تهدیدی نظامی یاد می کند؛ از نظر همگان غیرقابل باور و به دور از عقلانیت است.
از طرفی جنبش بایکوت نماینده دغدغه ی تمام فلسطینیان است به طوری که حقوق تمامی فلسطینیان را به یکسان مدنظر قرار می دهد. آمارها و نظرسنجی ها نشان می دهد که استقبال عمومی فلسطینیان از این جنبش بیش از 86 درصد است.
همچنین فراگیر بودن جنبش و داشتن برنامه عملی مدون و روشن از دیگر ویژگی های این جنبش است که راهکار مشخصی را پیش پای کسانی در سراسر جهان قرار می دهد که نگران فلسطین هستند اما راه مشخصی پیش رویشان نیست.
به این نکته باید اشاره کرد که حامیان بایکوت کالاهای اسرائیلی روز به روز در حال بیشتر شدن هستند و این امر از فراگیری این جنبش خبر می دهد به طوری که در نظر سنجی اخیری که در انگلیس وآمریکا صورت گرفت۴۰ درصد مردم انگلیس و ۳۳ درصد مردم امریکا تحریم رژیم صهیونیستی را امری کاملاً موجه قلمداد کردند.
ملیحه سالم؛ پژوهشگر مسائل سیاسی
