با توجه به مواضع اخیر دو نامزد نهایی برای کسب کرسی ریاستجمهوری فرانسه، اکنون این کشور بر سر دو راهی قرار گرفته که هیچ کدام از آنها به طور مستقیم منجر به باقی ماندن فرانسه در جمع کشورهای عضو اتحادیه اروپا نخواهد شد.
الوقت: دور دوم انتخابات ریاست جمهوری فرانسه امروز (17 اردیبهشت) در حالی برگزار میشود که میتوان آن را یکی از سرنوشتسازترین رخدادهای تاریخ اروپای بعد از جنگ جهانی دوم قلمداد کرد. سرنوشتساز از این جهت که هر دو نامزد نهایی بر موضوع تعدیل ساختار و سیاستهای اتحادیه اروپا تاکید دارند.
در صورت پیروزی مارین لوپن نامزد حزب راست افراطی جبهه ملی که با صراحت مساله خروج فرانسه از اتحادیه اروپا را مطرح کرده است، خروج فرانسه از میان اعضای اتحادیه اروپا قطعی است. امانوئل مکرون نامزد مستقل و جوان حزب در حرکت نیز تاکید کرده است در صورتی که ساختار و راهبردهای اتحادیه اروپا اصلاح نشود، پاریس مسیر خروج را در پیش خواهد گرفت. براین اساس مجموع این شرایط این ضرورت را ایجاد میکند که دو سناریوی بعد از انتخابات فرانسه را در صورت بُرد هر یک از لوپن و مکرون مورد تحلیل قرار داد.
1. پیروزی مکرون: حرکت فرانسه به سوی آشتی با اروپا
محتملترین سناریو در انتخابات امروز ریاست جمهوری فرانسه پیروزی قاطعانه مکرون در برابر لوپن است. چرا که نتایج آخرین نظرسنجیها نشان می دهد که 5/61 تا 63 درصد فرانسویها تمایل دارند که در دور دوم انتخابات به امانوئل مکرون میانه رو رای بدهند. اگرچه پیروزی وی خبر خوبی برای تمامی کشورها و اعضای اتحادیه اروپا خواهد بود اما این به معنای باقی ماندن حتمی فرانسه در اتحادیه اروپا نیست. چرا که مکرون بر خلاف انتظارات در گفتگو با شبکه بیبیسی اظهار داشت «تعهد من، پس از انتخاب شدنم (بهعنوان رئیسجمهوری فرانسه) این خواهد بود که همزمان با انجام اصلاحات عمیق در اتحادیه، طرحهای اروپایی را به پیش ببرم. واقعیت آن است که اگر اجازه دهم وضعیت این اتحادیه، به صورت کنونی ادامه یابد، چنین اقدامی «خیانت» خواهد بود.»
این اظهارات نشانگر آن است که حتی در صورت پیروزی مکرون، اتحادیه اروپا باید برای باقی ماندن فرانسه در جمع خود وارد مذاکره شود. هر چند که خروج احتمالی فرانسه از اتحادیه اروپابه آسانی خروج انگلستان از اتحادیه اروپا نخواهد بود اما رهبران سیاسی قاره اروپا در برابر آزمونی سخت برای سازش و یا جدایی قرار خواهند گرفت.
2. پیروزی لوپن: آغاز دومینوی خروج از اتحادیه اروپا
سناریوی دوم که با توجه به نظرسنجیها بعید بهنظر میرسد، مبتنی بر پیروزی مارین لوپن در انتخابات پیش رو است. پیروزی که چندان برای آزادی خواهان در فرانسه و کشورهای اتحادیه اروپا خوشایند نخواهد بود. چرا که آنها میدانند که موفقیت این نامزد جناح راست افراطی میتواند بعد از خروج انگلستان از اتحادیه اروپا، دومین ضربه بزرگ را بر اتحادیه اروپا وارد کند. پاریس همراه با کشور آلمان، یکی از دو بانی اصلی اتحادیه اروپا است و در سال های بعد از ایجاد این نهاد، نقشی بزرگ را در توسعه و پیشرفت آن ایفاء کرده است. بنابراین خروج فرانسه از اتحادیه اروپا احتمالا تاثیراتی عمیق و پرهزینه را بر قاره اروپا تحمیل خواهد کرد. واقعیت آن است که در صورت جدایی فرانسه از اتحادیه اروپا این تهدید بسیار محتمل است که به شکل دومینوار اعضای دیگر نیز از اتحادیه اروپا خارج شوند و حتی این احتمال وجود دارد، اتحادیه اروپا دچار فروپاشی شود. از این رو، پیروزی احتمالی لوپن را در صندوقهای رای کشور فرانسه، میتوان تهدیدی برای کلیت مجموعه واحد اروپا قلمداد کرد.
در مجموع میتوان اظهار داشت، با توجه به مواضع اخیر دو نامزد نهایی برای کسب کرسی ریاستجمهوری فرانسه، اکنون این کشور بر سر دو راهی قرار گرفته که هیچ کدام از آنها به طور مستقیم منجر به باقی ماندن فرانسه در جمع کشورهای عضو اتحادیه اروپا نخواهد شد. به نحوی که پیروزی مارین لوپن به احتمال زیاد برگزیت را در پی خواهد داشت، زیرا خواستههای پاریس در صورت پیروزی این نامزد افراطگرا، مورد پذیرش اعضای اتحادیه قرار نخواهد گرفت. در سوی دیگر، گفتههای مکرون نیز نشان میدهد که در صورت پیروزی این کاندیدای مستقل، فرانسه مسیر مصالحه و سازش را در پیش خواهد گرفت.
با وجود تمامی این تفاسیر باید منتظر نتایج انتخابات 17 اردیبهشت بود که آیا مردم فرانسه نیز همانند شهروندان انگلیسی خروج از اتحادیه اروپا را بر خواهند گزید و یا خواهان مصالحه و تداوم همکاری با این اتحادیه هستند. در صورت پیروزی لوپن میتوان با جرات ابراز داشت که ناقوس فروپاشی اتحادیه اروپا و پایان وحدت اروپایی به صدا در خواهد آمد.