نتایج اولیه انتخابات مقدماتی راستگرایان فرانسه حاکی از پیروزی «فرانسوا فیون» نخست وزیر اسبق این کشور است.
به این ترتیب نخست وزیر دوران ریاست جمهوری نیکولا سارکوزی نامزد حزب جمهوری خواهان در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۷ فرانسه خواهد بود.
از آنجایی که حزب سوسیالیست حاکم به رهبری فرانسوا اولاند، رئیس‌جمهور کنونی، از محبوبیت کمی برخوردار است، شانس پیروزی نامزد جمهوری‌خواهان در انتخابات آتی بالاست.
در صورت پیروزی فیون، فرانسه سومین کشوری خواهد بود که پس از خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا و پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، شاهد قدرت گیری جریانات راست خواهد بود.
پیروزی بر خلاف نتایج نظرسنجی‌ها
رانسوا فیّون، نخست وزیر پیشین فرانسه در دور نخست انتخابات مقدماتی بیش از ۴۴ درصد آرا را به خود اختصاص داده بود. این در حالیست که نظرسنجی ماه‌های گذشته نشان می داد که آقای فیون حتی به دور دوم راه نخواهد یافت.
با این حال همانگونه که انتظار می‌رفت، در دور دوم انتحابات مقدماتی جناح راست و میانه، بررقیب خود آلن ژوپه پیروز شد و این چنین رسماً به نامزدی این جناح و بویژه حزب «جمهوری خواهان» برگزیده شد.
فرانسوا فیون طی چهار دهه فعالیت در عرصه سیاست فرانسه، با در اختیار گرفتن مقام‌های مختلف، از شهرداری، ریاست شورای استان، عضویت در مجلس ملّی و مجلس سنا و نیز مقام وزارت و نخست وزیری و حتی ریاست مشترک یکی از احزاب اصلی فرانسه، تقریبا پا بر تمامی پله‌های ترقی به جز مقام ریاست جمهوری فرانسه، نهاده است.
پیروزی فرانسوا فیّون درانتخابات مقدماتی راست و میانه فرانسه از همان دور نخست شگفتی‌آور بود. وی که تا دو هفته پیش از برگزاری رای‌گیری بر اساس نظرسنجی‌ها بختی برای گذر به دور دوّم نداشت، بویژه با جلب آراء آن بخش از جریان راست که از نظر اجتماعی سنت گرا و محافظه کار و از نظر اقتصادی کاملاً لیبرال است، رقبای خود را به آسانی پشت سر گذاشت و در این کارزار از حمایت رای دهندگانی که خواستار جلوگیری از بازگشت نیکلا سارکوزی، رئیس جمهوری پیشین، به صحنۀ سیاست فرانسه بودند نیز بهره برد.
فرانسوا فیون کیست؟
فرانسوا فیون که در چهارم مارس ۱۹۵۴ در شهر "مان" مرکز شهرستان "سارت" در غرب فرانسه به دنیا آمد در رشته حقوق عمومی تحصیل کرد و در کنار ژوئل لوتول، نماینده گولیست (طرفدار سنت سیاسی شارل دوگل، بنیانگذار جمهوری پنجم فرانسه) شهرستان سارت، فعالیت سیاسی خود را آغاز کرد.
او در سال ۱۹۸۰ با پنلوپ کلارک، یک وکیل فرانسوی که اصالتاً اهل کشور ولز است ازدواج کرد و دارای پنج فرزند است. همسرش پس از ازدواج با فرانسوا فیون شغل وکالت را رها، و خود را وقف پرورش فرزندانش کرد. با این حال، پنلوپ فیون از سال ۲۰۱۴ در یکی از شهرهای شهرستان سارت، عضو شورای شهر است.
فرانسوا فیون که در سال ۱۹۸۱ عضو حزب راست میانه "همبستگی برای جمهوری" بود، به عنوان نماینده شهرستان سارت در پارلمان فرانسه انتخاب شد و بعدها نیز چندین بار به این مقام برگزیده شد. او در ۱۹۸۳ به عنوان شهردار "سبله-سور-سارت" واقع در شهرستان سارت انتخاب شد و تا سال ۲۰۰۱ شهرداری این شهر اداره کرد.
اما فیون همزمان با رشد و ارتقاء سیاسی در سطح استان زادگاه خود، در سطح ملی نیز سمت‌هایی را به دست آورد. او در سال ۱۹۹۳، زمانی که سی و نه ساله بود، از سمت نمایندگی پارلمان استعفا داد تا بتواند برای اولین بار وزیر شود. او در این سال که فرانسوا میتران رئیس جمهوری و ادوار بالادور نخست وزیر فرانسه بودند، مسئولیت وزارتخانه آموزش عالی و تحقیقات را بر عهده گرفت. فیون سپس در دولت بعدی (۱۹۹۵ تا ۱۹۹۷)، یعنی وقتی آلن ژوپه در زمان ریاست جمهوری ژاک شیراک به نخست وزیری رسید، وزیر فناوری اطلاعات و پست، و در ادامه همین دولت، وزیر پست و فضا شد.
سپس فیون در ۱۹۹۸به عضویت شورای استان "په‌ای دو لا لوار" (Pays de la Loire) انتخاب شد و چهار سال ریاست این شورا را در اختیار داشت. به طور همزمان، فیون در حزب راست میانه فرانسه نیز فعالیت خود را بیشتر کرد و به مقام سخنگویی حزب رسید. او تلاش داشت که در سال ۱۹۹۹ به ریاست حزب "همبستگی برای جمهوری" برسد، اما موفق نشد.
چند سال بعد، یعنی در سال ۲۰۰۲ وقتی ژان پی‌یر رافارَن به نخست وزیری رسید، فرانسوا فیون باز هم از سمت نمایندگی پارلمان استعفا داد تا دوباره وارد کابینه شود. او عهده‌دار وزارت‌خانه‌های امور اجتماعی و کار گردید و یک سال بعد از آن، یعنی در سال ۲۰۰۳، دولت لایحه‌ای اصلاحی در زمینه بازنشستگی تصویب کرد.
فیون در سپتامبر ۲۰۰۴ به عنوان سناتور شهرستان سارت انتخاب شد ولی چند هفته بعد، برای این که وزارتخانه آموزش عالی و تحقیقات را بر عهده بگیرد، از مقام سناتوری کناره گرفت. با این حال او در سال ۲۰۰۵ دوباره سناتور شد و تا سال ۲۰۰۷، زمانی که رئیس جمهوری جدید فرانسه او را به همکاری فراخواند، در این سمت باقی ماند.
اوج فعالیت‌های سیاسی فیون زمانی فرا رسید که نیکلا سارکوزی از جناح راست در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه در سال ۲۰۰۷ در مقابل سگولن رویال از جناح چپ، پیروز شد. در حالی که در فرانسه کمتر پیش می‌آید که یک نفر به تنهایی در تمامی دوره ریاست جمهوری یک رئیس جمهور، نخست وزیری را بر عهده داشته باشد و از این مقام استعفا ندهد یا برکنار نشود، فرانسوا فیون توانست در کل دوره پنج‌ساله ریاست جمهوری سارکوزی، نخست وزیر فرانسه باشد.
اما پس از شکست سارکوزی در برابر هولاند در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۲، فیون نیز از کاخ نخست وزیری خارج شد. با این حال او با تغییر حوزه انتخابیه خود از سارت به پاریس، در همان سال به عنوان نماینده پاریس در پارلمان انتخاب شد و به دنبال اختلاف با ژان فرانسوا کوپه، دبیرکل حزب راست میانه "اتحاد برای جنبش مردمی" بر سر ریاست این حزب، یک گروه پارلمانی انشعابی از این حزب را با نام "همبستگی – اتحاد برای جنبش مردمی" ایجاد کرد. این گروه یک سال بعد منحل شد و او در سال ۲۰۱۴ به طور مشترک با ژان فرانسوا کوپه و ژان پی‌یر رافارن ریاست حزب راست میانه فرانسه را بر عهده گرفت.
گرچه از سال ۲۰۱۳ زمزمه‌های نامزدی فیون برای انتخابات ریاست جمهوری بعدی به گوش می‌رسید، اما در آوریل ۲۰۱۵ بود که فرانسوا فیون به طور رسمی اعلام کرد که قصد دارد در انتخابات مقدماتی جناج راست میانه برای تعیین نامزد نهایی این جناح در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۷ نامزد شود.
پیروزی فیّون به چه معناست؟
فرانسوا اینک پرچمدار جناح راست و بویژه نامزد رسمی حزب «جمهوری خواهان»، یکی از سه نیروی سیاسی پر قدرت در این کشور، است که پس از شکست نیکلا سارکوزی از فرانسوا هولاند در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۲، در کمین انتقام و بازگشت ایستاده بود.
با پیروزی فرانسوا فیّون، بخش سنتی و کاتولیک جناح راست بر گرایش میانه رو، لائیک و گشوده به تحولات اجتماعی آن فائق می‌آید. ظهور این بخش از راست سنتی که کارشناسان تاریخ سیاسی فرانسه از آن با عنوان «راست میراث بان» یاد می‌کنند، هر چند در سه سال اخیر با حضور پر سر و صدا در فضای اجتماعی وعمومی غافلگیر کننده بود، امّا در واقع یک تحول کُند امّا عمیق جامعه فرانسه را باز می تابد. این بخش از راست، خود را «حافظ مشروع میراث اقتصادی، سیاسی و فرهنگی» فرانسه می‌داند و تحولات اجتماعی سالهای اخیر را تهدیدی برای آیندۀ این کشور تلقی می‌کند. از نظر آنان بنیان جامعۀ فرانسه بر پایۀ فرهنگ مسیحی و لیبرال گذاشته شده است. فرانسوا فیّون در برنامه و مواضع خود، سخنگوئی این جریان را بر عهده گرفت. این پیروزی تحول ایدئولوژیک جناح راست و جای آنرا در چشم‌انداز سیاسی فرانسه نیز دچار تغییر و تحول می کند.
فیون که اصلاح‌گری اقتصادی محسوب می‌شود، در جریان کارزار خود وعده داد که با دستگاه بوروکراسی در فرانسه مقابله کند و ضمن ترمیم بودجه دولت دست به اصلاحات و اقدامات لازم برای احیای بازار کار در این کشور بزند.
این سیاستمدار ۶۲ ساله گفت که در صورت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه هزینه‌های دولت را در طی پنج سال به میزان ۱۰۰ میلیارد یورو کاهش خواهد داد و ۵۰۰ هزار پست در دستگاه‌های دولتی و بوروکراسی این کشور را حذف خواهد کرد.
افزایش سن آغاز بازنشستگی در فرانسه از ۶۲ سال به ۶۵ ساله نیز از دیگر برنامه‌هایی است که فیون درصدد انجام آن در صورت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه است.
از آنجایی که حزب سوسیالیست حاکم به رهبری فرانسوا اولاند، رئیس‌جمهور کنونی، از محبوبیت کمی برخوردار است، شانس پیروزی نامزد جمهوری‌خواهان در انتخابات آتی بالاست.
فرانسوا فیّون از این پس مبارزات خود را در چشم انداز انتخابات ریاست جمهوری آغاز خواهد کرد. وی شماری از رقبای خود را از حال می شناسد. مارین لوپِن، رهبر حزب راست افراطیِ «جبهۀ ملّی» یکی از جدّی ترین آنهاست. نامزد رسمی حزب سوسیالیست در انتخابات مقدماتی این حزب در روزهای ۲۲ و ۲۹ ژانویۀ سال آینده برگزیده خواهد شد.
برخی از دیگر احزاب نیز با برگزاری انتخابات مقدماتی و یا از طریق نهادهای حزبی نامزدهای خود را برگزیده‌اند. «یانیک ژادو» رسماً نامزد سبزها در انتخابات آینده است. «ژان لوک ملانشون» نامزد «جبهۀ چپ» از حمایت حزب کمونیست برخوردار است. «سیلویا پینِل» نامزد حزب «رادیکال‌های چپ و طرفداران محیط زیست» است. «مبارزۀ کارگری»، «حزب نوین ضدسرمایه داری»، جنبش «فرانسۀ بر پا» و جنبش «همبستگی و پیشرفت» نیز از حال نامزدهای خویش را انتخاب و معرفی کرده اند. برخی نامزدهای مستقل نیز از نیّت خود در این زمینه پرده برداشته‌اند.
انتخابات ریاست جمهوری فرانسه در روزهای ۲۳ آوریل و ۷ مه سال آینده برگزار می شود.
