الوقت- در حالی که عملیات آزادسازی موصل در ابعاد وسیعی توسط نیروهای متحد عراقی در جریان است، و احتمال شکست داعش قطعی می نماید، چیزی که بیش از همه مورد توجه رسانه های غربی قرار گرفته ، تبعات خروج داعش از عراق و میزان اثرگذاری آن بر امنیت کشورهای غربی است، بویژه آنکه آنها در چندین مرتبه طعم تلخ حملات تروریستی توسط عناصر وابسته به جریان داعش را چشیده اند. در واقع، نگرانی عمده دولت های غربی این است که با شکست داعش، برای خیل عظیم شبه نظامیان خارجی که به دور از وطن شان پراکنده خواهند شد چه اتفاقی خواهد افتاد. بویژه آنکه سوابق کسانی که برای جنگ به سوریه و عراق رفته اند، چندان مشخص و روشن نیست و نهادهای امنیتی غرب قادر به شناسایی همه عناصر وابسته به داعش نیستند، همچنانکه ورود این افراد به کشورهای اروپایی در قالب پناهندگان مویدی براین واقعیت است.
از سوی دیگر سرعت و ماهیت خیل شبه نظامیانی که برای جنگ در سوریه و عراق به داعش پیوسته اند متفاوت است. اما، احتمال تهدید بسیار زیاد است و این تهدید ترکیبی از چیزهای متفاوت خواهد بود. این امر احتمالا با ترکیب پیچیده ای از افرادی که به خانه بازگشته و دوران جنگ خود را تمام شده تلقی می کنند و همچنین افرادی که وظیفه تاسیس شبکه ها و یا انجام حملات را برعهده دارند تداوم خواهد داشت. برای مدتی، ردیابی و فهم این خیل بازگشته ها، و سپس پیشگیری از انجام عملیات ها در حال و آینده، برای مقامات اروپایی نگرانی عمده ای خواهد بود.
در این میان این احتمال هم وجود دارد که شبه نظامیان جوامع عربی، جنوب شرق آسیا، آسیای مرکزی، روسی و شمال آفریقا نیز به وطن خود باز گردند. در برخی از این کشورها ، ورود تعداد زیادی از این شبه نظامیان آموزش دیده و کارآزموده ممکن است آنقدر زیاد باشد که رصد آنها از توان نهادهای امنیتی فراتر رود. این امر باعث بی ثباتی و خشونت خواهد شد که در برخی موارد اتباع غربی مورد هدف قرار خواهند گرفت.
همانطور که ظاهرا گزارش های متنوع نشان می دهد، تعداد شبه نظامیان معمولی که به دنبال فرار از خلافت داعش هستند در حال فزونی است. آزادسازی موصل به وجهه این گروه به عنوان یک تشکیلات قدرتمند که کشوری با شهرهای بزرگ را کنترل می کند، ضربه خواهد زد و لاجرم از جذابیت آن برای کسانی که خواهان پیوستن به آن هستند خواهد کاست و این امر به فرار عناصر داعش دامن خواهد زد.
از نگاه غربی ها، در چنین شرایطی یک لحظه غفلت از اوضاع، ممکن است فرصت بازسازی و تجدید فعالیت های داعش د رغرب را فراهم سازد. بویژه آنکه که غرب در گذشته در کنترل آنها ناکام بوده است و شهرهای خود را در معرض خطارت امنیتی حملات تروریستی دیده است. در چنین شرایطی شاید راهبرد مقبول دول غربی ممانعت از آزادسازی موصل و به نحوی حفظ داعش در این شهر و یا گسیل آنها به سمت سوریه باشد. در واقع به نظر م یرسد که سناریوی مطلوب غربی های حفظ حیات داعش در منطقه است تا بدین ترتیب مانع از بازگشت شبه نظامیان داعشی به کشورهایشان شوند. این سناریو بدین معناست که خاورمیانه و مردم آن باید قربانی شوند تا امنیت اروپا و آمریکا حفظ شود.
