الوقت- بیش از یك سال از تجاوز نظامی عربستان و همپیمانانش به یمن میگذرد. كشوری كوچك و فقیر كه آل سعود گمان نمیكرد در نبردی نامتقارن با مقاومت سرسختانهای از سوی نیروهای انصارالله، ارتش و كمیتههای مردمی روبهرو شود. موقعیت استراتژیك نیروهای مقاومت در غرب یمن و تسلط آنها بر مناطقی كه میتوانست حیات اقتصادی دریای سرخ و تنگه باب المندب را برای عربستان و دوستان اسرائیلیاش به خطر اندازد، باعث شد سیاست كلی جنگ بر از بین بردن كامل انصارالله و نیروهای مردمی حتی با هدف قرار دادن غیرنظامیان استوار باشد.
در این راستا رهبران انصارالله برای كاستن از شدت حملات و همچنین درگیركردن ریاض به یك جنگ داخلی در داخل مرزهایش، حمله را بر دفاع ترجیح دادند و این گونه بود كه استانهای نجران، عسیر و جیزان در جنوب عربستان هدف موشكهای نیروهای مقاومت قرار گرفتند.
واقعیت آن است كه انصارالله با بازخوانی تاریخ تجاوز آل سعود به یمن در اوایل قرن بیستم و تصرف استانهای شمالی این كشور ضمن آنكه موفق شد پشتیبانی نیروهای مردمی را در مقابله با نظامیان عربستانی به دست آورد، یك بار دیگر بر حقانیت یمن در حاكمیت بر این سرزمینها تأكید كرد. از این رو از ماههای آغازین جنگ پایگاههای نظامی عربستان در نجران، عسیر و جیزان مورد حملات گسترده و پیشرویهای نیروی مردمی واقع شد.
با این حال آنچه باعث شد این حملات تجاوز محسوب نشود، پیوند تاریخی این استانها با یمن بود. اگرچه 80 سال از غصب سرزمینهای مذكور توسط ریاض میگذرد اما كماكان مردم این كشور به نجران، جیزان و عسیر به عنوان استانهای یمنی نگاه میكنند.
منطقه نجران در حال حاضر یكی از مناطق سیزده گانه قلمرو آل سعود است كه از نظر تاریخی آخرین منطقهای بود كه به قلمرو حاكمیتی عربستان ضمیمه شد. این منطقه حدود 360 هزار كیلومتر مربع وسعت دارد و از این حیث، یكی از وسیعترین مناطق شبه جزیره محسوب میشود. بافت كوهستانی آن به نوعی دروازه و مرز بیابانهای داخلی حجاز به حساب میآید و هم اكنون نیز بخش مهمی از آب شبه جزیره از این منطقه تأمین میشود. سد «وادی نجران» در این منطقه، چهارمین سد بزرگ شبه جزیره حجاز است و علاوه بر تأمین آب منطقه نجران، نیروگاه برقی حاشیه سد را تغذیه میكند كه برق تولیدی آن در نجران و دو منطقه مجاور توزیع میشود.
نجران در سال 1918، و پس از قیام «یحیی حمید الدین متوكل» رهبر مذهبی شیعیان زیدی یمن علیه خلیفه عثمانی تحت حاكمیت شیعیان قرار گرفت. وی توانست نه تنها بر سراسر منطقه یمن كنونی حاكم شود، بلكه دو منطقه نجران و جازان را در قلمرو خود قرار داد. اما تنها یك سال بعد، دولت انگلستان با واهمه از قدرت حكومت شیعیان، به صورت مستقیم در این منطقه وارد عملیات شد و این گونه بود كه نخستین جرقه تجزیه یمن به دو كشور جنوبی و شمالی زده شد. با این حال، نجران منطقهای امن و كاملاً وفادار به حاكم زیدی یمن باقی ماند تا آنكه در سال 1922، حكومت آل سعود به تحریك مستقیم انگلستان به جنوب حمله كرد تا بتواند منطقه عسیر را در مجاورت نجران اشغال كند. بهانه آل سعود برای حمله به این منطقه، بافت مذهبی مختلط آن میان اهل سنت شافعی و شیعیان اسماعیلی بود. ریاض ادعا كرد اهل سنت از اینكه تحت حاكمیت یك دولت شیعه (زیدی) باشند نگران هستند.
با این حال آل سعود بعد از فتح كامل «عسیر» به تجاوزگری خود ادامه داد و نزدیك به 15 سال درگیری مرزی و تهاجم نظامی را به حكومت شیعی یمن تحمیل كرد. نتیجه این تهاجم وسیع، جدایی رسمی دو منطقه «نجران» و «جیزان» از سرزمین یمن و انضمام آن به قلمرو حاكمیتی آل سعود بود.
بر این اساس در سال 1934، حاكم وقت دولت یمن با حضور در طائف، معاهدهای را با ملك عبدالعزیز، مؤسس سلسله پادشاهی آل سعود امضا كرد كه به موجب آن، «نجران» به صورت رسمی به قلمرو حكومت آل سعود ضمیمه شد. از آن زمان، نجران جزئی از قلمرو حكومتی آل سعود به حساب میآید، اما هنوز هم بعد از گذشت بیش از 80 سال، گروههایی در این منطقه وجود دارند كه با برپایی سالگرد امضای قرارداد طائف، منطقه خود را «اشغال شده» میخوانند.
شهر جیزان از شهرهای ساحلی كرانه دریای سرخ است كه از شمال و شرق به منطقهٔ عسیر و از سمت غرب به دریای سرخ، و از جنوب و جنوب شرقی به كشور یمن محدود میشود.
بیشتر مردمش پیشه كشاورزی دارند و سد بزرگ «وادی جیزان» در نواحی شهر وجود دارد كه با ظرفیت حدود ۶۵ میلیون متر مكعبی زمینه بهرهبرداری از حاصلخیزترین منطقه عربستان را فراهم میكند.
اهمیت این شهر برای آل سعود از آن رو است كه سومین بندر مهم عربستان از حیث تزانزیت كالا از دریای سرخ محسوب میشود و این شهر فاصله نزدیكی نیز با جده و طائف دارد. همچنین راه صلی جیزان- حجاز، خلیج فارس را به دریای سرخ و شمال را به جنوب عربستان متصل میكند.
استان عسیر هم اكنون یكی از مهمترین مقاصد گردشگری داخلی برای مردم عربستان است. گردشگران به دلیل معتدل بودن آب و هوای این منطقه به آن سفر میكنند و دهها هتل در این منطقه كه به عروس جنوب عربستان معروف است، وجود دارد. این استان بیشترین حجم بارندگی در بین استانهای عربستان را دارد و حتی در استان عسیر برف هم میبارد و این مسئله برای كشور گرم و خشك عربستان بسیار حائز اهمیت است.
به طور كلی تصرف استانهای جیزان، نجران و عسیر باعث شده است مرزهای آبی عربستان در امتداد دریای سرخ گسترش یابد و بر موقعیت استراتژیك این كشور در تحولات خاورمیانه، ارتباط با اسرائیل و امریكا بیفزاید.