الوقت- اگر چه اکثريت جمعيت جمهوري آذربايجان را شيعيان تشکيل ميدهند و در اين کشور تا قبل از فروپاشي شوروي هيچ وهابي حضور نداشت، اما طي سال هاي گذشته، وهابيون در جمهوري آذربايجان به خصوص در مناطق هممرز با روسيه از نفوذ قابل توجهي برخوردار شده اند. وهابيت طي دو دهه اخير با حمايت مالي عربستان و برخي از کشورهاي عربي شروع به فعاليت خصوصاً در مناطق شمالي جمهوري آذربايجان کرد.
عربستان سعودي در تأمين مالي و آمادگي گروههاي وهابي که در هر دو سوي مرز روسيه با آذربايجان ريشه دوانده و تقويت شدهاند، نقش ويژه اي ايفا ميکند. محافل وهابي بعد از فروپاشي شوروي با حمايت مالي دولت هايي نظيرعربستان و قطر در مناطق مختلف مانند زاکاتالا ، کوهسار (گوسار) و حتي باکو ، ساليان ، نفت چالا و... فعال شده و حتي مسجدي نيز در باکو تاسيس کرده اند. تشکيلات وهابي در باکو با اقداماتي مانند خريد تاکسي و قرار دادن آن در اختيار جوانان بيکار به شرط پيوستن به وهابيت ، ارايه وام به خانواده هاي فقير و...تلاش مي کنند در لايه هايي از جامعه شيعه جمهوري آذربايجان نفوذ کنند.
همچنين فرستادگان عربستان به بهانه فعاليت هاي نيکوکارانه و خيريه مشغول تبليغات در ميان اقشار بي بضاعت و آوارگان قره باغ هستند. يکي از راههاي توسعه نفوذ آنها، جلب جوانان براي کسب تحصيلات ديني در عربستان است. در حالي که وهابيها در گذشته در آذربايجان بسيار ضعيف بودند و سعي ميکردند توجه عمومي را به خود جلب نکنند، اکنون فعاليت آنها براي توسعه کشوري که راه توسعه غربي و سکولار را انتخاب کرده است، گرايش نگران کننده اي محسوب می شود. به خصوص که اينک برخي از شهروندان آذربايجان براي کسب پول و درآمد عضو گروههاي افراطي و وهابي شده و عازم سوريه شدهاند. همچنين ارتباط قدرتمندي ميان وهابيون محلي با گروههاي معارض در سوريه وجود دارد. وهابيهاي جمهوري آذربايجان با اعلام همبستگي با وهابيت داغستان و قفقاز شمالي هدف خود را تشکيل خلافت اسلامي قفقاز اعلام کردهاند که شامل خاک جمهوري آذربايجان و بخش هايي از قفقاز شمالي ميشود. گفتنی است شبکهاي وابسته به عربستان سعودي با حمايت مالي و سياسي، تعدادي از اتباع جمهوري آذربايجان را خصوصاً از مناطق نزديک به قفقاز شمالي از جمله گوسار، زاگاتالا و بالاکن با همکاري ترکيه و از طريق خاک اين کشور به سوريه منتقل ميکنند.
شايان ذکر است که با آغاز عمليات هاي تروريستي در سوريه، دولت باکو با توصيه امريکا در کنار گروه دولت هاي غربگرا موسوم به «دوستان سوريه» قرار گرفت و مبلغ کلاني نيز به حمايت از گروه هاي تروريستي در سوريه اختصاص داد. از اين رو تاکنون دولت باکو نه تنها مانع از فعاليت وهابيون نشده، بلکه در برخي مواقع، ارتباط نزديکي ميان وهابيون و کميته امور ديني دولت باکو نيز برقرار بوده است. اين در حاليست که حضور وهابيهاي جمهوري آذربايجان در سوريه، براي ثبات اين کشور خطرناک خواهد بود. زيرا اين افراد گروههاي راديکالي هستند که با حمايت مالي و سياسي برخي از کشورها به همراه ديگر در تروريستها در سوريه گردهم آمده اند و در صورتي که باکو اين افراد افراطي را شناسايي نکند، براي ثبات جمهوري آذربايجان خصوصاً پس از بازگشت به اين کشور خطرناک خواهند بود.
اگر چه دولت باکو تظاهر مي کند که از اين موضوع اطلاع چنداني ندارد، اما بر همگان روشن است که اعزام وهابي هاي پرورش يافته در جمهوري آذربايجان به سوريه با نظر مثبت دولت باکو صورت مي گيرد. جريان وهابي هيچ ريشه اي در منطقه شيعه نشين قفقاز جنوبي بخصوص در ميان شيعيان آذري زبان ندارد و اين جريان با حمايت عربستان و برخي کشورهاي در اين منطقه ايجاد شده و به جذب نيرواز ميان اقليت سني ها پرداخته است. در اين بين با توجه به آنکه ارگان هاي ذيربط جمهوري آذربايجان اقدام جدي براي تضعيف تشيع عليه وهابيها نکردند، اکنون وهابيت تبديل به تهديدي عليه ثبات جمهوري آذربايجان مبدل شده است.