الوقت- جنگنده‌های ارتش سوریه در عملیاتی بی سابقه مواضع كردها در شرق این كشور را هدف قرار دادند؛ اقدامی كه چند روز پس از گردش تركیه صورت می‌گیرد و به نظر می‌رسد هدف اصلی این حملات هشدار به نیروهای امریكایی است كه فرایند تجزیه این كشور را از طریق كردها پیش می‌برند.
برای اولین بار نیروی هوایی سوریه مواضع گروه‌های مسلح كردی در حسكه را هدف قرار داد. این حملات پس از آن صورت گرفت كه یگان‌های پشتیبانی مردمی كرد و گروه موسوم به «آسایش» در حسكه واقع در شرق سوریه با ارتش این كشور درگیر شدند. فرماندهی كل ارتش سوریه روز شنبه در بیانیه‌ای اعلام كرد كه اخیراً شاخه نظامی حزب كارگران كردستان تركیه، (آسایش)، دست به اقدامات تحریك‌آمیز در شهر حسكه نظیر حمله به مؤسسات دولتی، قاچاق نفت، تعطیلی امتحانات مدارس، ربودن شهروندان و اشاعه آشوب و بی‌ثباتی‌زده است. گزارش‌های منتشر شده تا غروب روز شنبه حاكی از شرایط بحرانی در شهر حسكه و قامیشلی و ادامه درگیری‌های بین نیروهای دولتی و «اسایش» بود. حسكه شهر عمدتاً كردنشین در شمال شرقی سوریه است كه پس از شروع جنگ سوریه، به دلیل اولویتی كه سایر مناطق داشتند عمده نیروهای دولتی از حسكه بیرون كشیده شدند، با وجود این ارتش سوریه همچنان كنترل مراكز امنیتی و دولتی را كه به مربع امنیتی معروف است در اختیار دارد و همزمان نیروهای امنیت داخلی كردها معروف به «آسایش» كنترل سایر مناطق شهر را به دست گرفته‌اند. در طول پنج سال گذشته با وجود بی‌اعتمادی طرفین به یكدیگر، امنیت و صلح نسبی در این شهر برقرار بوده است. پیش از این در بهار سال جاری درگیری‌هایی جزئی میان دو طرف رخ داده بود اما با میانجیگری ریش‌سفیدان محلی، درگیری متوقف شده بود.
تحلیلگران دلیل اتفاقات اخیر در حسكه را نشان از نگرانی جدی دمشق از تلاش‌های كردها به رهبری امریكا برای تجزیه سوریه عنوان كرده‌اند. نیروهای كرد تحت عنوان «نیروهای دموكراتیك سوریه» به رهبری شاخه سوریه پ ك ك از حمایت مستقیم امریكا برخوردار هستند و توانسته‌اند در طول چند ماه گذشته مناطق تحت كنترل خود را در شمال سوریه افزایش دهند. به نظر می‌رسد حملات اخیر جنگنده‌های سوریه هشدار جدی به تلاش‌های تجزیه‌طلبانه كردها است. از سوی دیگر، برخی منابع خبری گزارش دادند: «حدود ۵۰ عنصر امریكایی بین مشاور و نیروی نظامی چند روز پیش وارد مناطق تحت كنترل نیروهای دموكراتیك سوریه در حومه حسكه شدند».
استقبال تركیه
در حالی كه وزارت دفاع امریكا نسبت به اقدام ارتش سوریه هشدار داد اما دولت تركیه از آن استقبال كرد. نخست وزیر تركیه روز شنبه (30مرداد) به خبرنگاران گفت: «حمله نیروهای سوریه به حسكه نشان می‌دهد دمشق متوجه شده است كه كردها در حال تبدیل شدن به تهدید هستند.» ایلیدیریم با اشاره با اینكه كشورش در شش ماه آینده نقش فعالانه‌ای در سوریه اتخاذ خواهد كرد، گفت: «كشورش اجازه تجزیه سوریه بر اساس‌نژاد و قومیت را نخواهد داد».
نخست وزیر تركیه همچنین به صورت صریح از سیاست قبلی خود درباره آینده بشار اسد عقب نشینی كرد. ایلیدریم گفت: بشار اسد می‌تواند در دوره انتقالی نقش داشته باشد؛ ولی در آینده طولانی مدت نمی‌تواند یكی از طرف‌های موجود باشد. این اظهارات مقامات تركیه در حالی است كه آنكارا در طول پنج سال گذشته همواره با هرگونه مشاركت اسد در دوره انتقالی مخالفت می‌كرد. اما پس از كودتای نافرجام اخیر، دولت تركیه چرخشی آشكار در مواضع خود نسبت به تحولات سوریه داشته است. تحلیلگران مهمترین دلیل چرخش تركیه را نگرانی این كشور از شكل‌گیری یك دولت خودمختار در جنوب تركیه عنوان می‌كنند كه روابط نزدیكی با حزب كارگران كردستان (پ ك ك) دارد و گزارش‌ها و مواضع مقامات آنكارا حاكی از آن است كه سوریه و تركیه به همراه ایران درباره لزوم حفظ یكپارچگی سوریه به توافق رسیده‌اند.
محمد بابایی
