الوقت- اثیل نجیفی، استاندار موصل در زمان اشغال آن از سوی داعش که اکنون در اربیل حضور دارد و نیرویی نظامی به نام «حشد وطنی» را ایجاد کرده است، در مصاحبهای با روزنامه انگلیسی دیلی تلگراف دیدگاههای خود را درباره داعش و روابط اهل سنت و استان موصل با دولت مرکزی بیان نموده است. نکات اصلی اظهارات وی از این قرار است:
«ماندن موصل در دست داعش بهتر از آزادی آن به دست ارتش شیعی است. برخی ساکنان موصل آزادی موصل را به هر قیمتی میخواهند اما اکثریت مردم اعتقاد دارند که ماندن تحت حکومت داعش بهتر از آزادی به دست ارتش شیعی است. در سال 2014 داعش موصل را گرفت چون مردم دولت را نماینده خود نمیدانستند و ارتش عراق را اشغالگر به حساب میآوردند و نزد بسیاری از مردم فکر خلافت اسلامی به رهبری اهل سنت جذاب بود. زندگی تخت حاکمیت داعش سخت است (شلاق، زندان و ...)، اما موصل پیشرفتهایی هم داشته است. داعش عدم تمرکز رامحقق ساخته است. آینده موصل در دست سیاستمداران بغداد نیست. ما با برخی اقدامات داعش موافق و با برخی مخالفیم.»
اثیل نجیفی در سالهای گذشته آرای اهل سنت در استان موصل را به دست آورد و توسط شورای استان به عنوان استاندار موصل تعیین شد. با تصرف موصل توسط داعش در سال 2014، وی مانند برخی دیگر از مقامات و فرماندهان نظامی از موصل به اربیل رفت و از آن زمان این شهر را مرکز فعالیت خود قرار داده و از حمایت حزب دموکرات کردستان و حکومت اقلیم کردی برخوردار است. برادر وی «اسامه نجیفی» نیز یکی از سران اصلی جریان سنی در روند سیاسی و حکومتی عراق در بغداد است که در قالب ائتلاف سنی «متحدون» و «اتحاد نیروهای عراقی» فعالیت میکند و پیش از رئیس کنونی مجلس عراق (سلیم جبوری) در این منصب قرار داشت.
طی دو سال اخیر اثیل نجیفی در تلاش بوده است تا با کسب حمایت خارجی و استفاده از کمک و زمینهسازی حزب دموکرات کردستان و حکومت اقلیم کردی نیرویی سیاسی و نظامی ایجاد کرده و در دوران پس از داعش، تا جایی که ممکن است و خواهد توانست، قدرت را در موصل و مناطق اهل سنت به دست گرفته و مانع بازگشت حاکمیت دولت مرکزی شود.
ـ برای پیگیری هدف یادشده، وی به همراه رافع عیساوی (یکی از سران سنی عراق که تحت تعقیب است) در سال 2015 به آمریکا رفت. آنها در دیدار با مقامات آمریکایی و اعضای کنگره خواهان تسلیح عشایر سنی برای مقابله با داعش در استانهای سنینشین و در مقابل حمایت آمریکا از تشکیل اقلیم سنی در این استانها شدند. عیساوی قبل از دیدار با اوباما در واشنگتن گفت: اهم مقتضیات این مرحله طرد داعش است، اما تأخیر در تسلیح عشایر سنی و کرد، وضع موجود را بدتر میکند، به ویژه در استان های موصل و انبار. در بیانیه صادر شده از سوی دفتر عیساوی هم آمده بود که گفتوگوها برای یافتن راهحل سریع برای استانهای سنی متمرکز خواهد بود.
روزنامه القبس کویت در این باره اعلام نمود که نجیفی و عیساوی متعهد به پاکسازی انبار و موصل از داعش شدهاند به شرطی که آمریکا ملتزم به حمایت از عشایر سنی و تسلیح آنها و حمایت از تشکیل اقلیم سنی شود. گفتنی است در سال 2015 کنگره آمریکا طرح تسلیح عشایر سنی و کردها به صورت مستقیم و خارج از طریق دولت مرکزی را تصویب کرد، امادولت آمریکا اعلام کرد که از طریق دولت مرکزی انجام خواهد شد.
تشکیل نیروی حشد وطنی
نجیفی در مناطق تحت تسلط حزب دموکرات کردستان عراق در اطراف موصل با مشارکت مستقیم ترکیه نیروی مسلح به نام «حشد وطنی» تشکیل داده است. تاکنون 4 هزار نفر پس از آموزش و سازماندهی مسلح شدهاند و قرار است، تعداد آنها به 10 هزار نفر برسد.
نیروهای ترکیه نیز با سلاحها و تجهیزات کامل در پادگان «بعشیقه» واقع در کوههای منطقه در نزدیک مرکز شهرستانی با همان نام مستقر هستند و نیروهای حشد وطنی هم در پادگان بازسازی شده «زلیکان» در شهرستان شیخان (استان موصل) حضور دارند.
در تاریخ 25/2/1395 این نیروها با حمایت نیروهای کرد و پشتیبانی نیروی هوایی ائتلاف آمریکایی ضد داعش و توپخانه ترکیه مستقر در پادگان زلیکان، طی عملیاتی با نام «و بشر الصابرین»، روستای کانونه در منطقه بعشیقه در شمال شرق موصل را از دست داعش آزاد کردند.
به نظر میرسد که این عملیات برای اعلام و ابراز وجود هم زمان با آمادهسازیها و مقدمات عملیات آزادسازی موصل، انجام شده است.
ـ حضور مستقیم نیروهای نظامی ترکیه در خاک عراق که با همکاری حزب دموکرات کردستان عراق امکانپذیر شده است، مورد اعتراض دولت عراق قرار گرفت، اما اعتراضها و تهدیدهای بغداد به جایی نرسید و نیروهای ترکیه همچنان در اطراف موصل حضور دارند.
اهداف سیاسی نجیفی
پس از اشغال موصل توسط داعش، نجیفی باتصمیم شورای استان از مقام استانداری برکنار شد. اکنون تنها راه وی برای حضور در عرصه سیاسی، رسیدن دوباره به این مقام است و قصد دارد از این طریق اهداف اصلی خود را زمینه تشکیل اقلیم سنی در استان و حرکت در مسیر خروج از حاکمیت دولت مرکزی را دنبال نماید. زیرا با داشتن جایگاه رسمی و قانونی بهتر میتواند این راه طی کند. ـ نجیفی برای هدف یادشده در حال برگزاری جلساتی با سران سیاسی و عشایری و بعثیها برای تشکیل یک جریان سیاسی جدید و بازگشت به موصل به عنوان استاندار است.
در مجموع باید گفت که حشد وطنی اکنون در مناطق اقلیم کردی حضور دارد، اما این نیرو در عملیات موصل برای دولت مشکلساز خواهد بود و اگر در این عملیات مشارکت نماید، پس از آن مشکلات بیشتر خواهد شد. چرا که نجیفی قصد دارد با جلب حمایت آمریکاییها و ترکیه در عملیات آزادسازی موصل نقش بیشتری را به دست آورد تا بتواند بهرهبرداریهای سیاسی مورد نظر خود را داشته باشد. وی با امیدواری به حمایت آمریکا، گفته است که تصمیمگیری درباره آغاز عملیات آزادسازی موصل برعهده ائتلاف بینالمللی به رهبری آمریکا است و به دست نخستوزیر عراق نیست. این اظهارات در حالی است که عملیات جاری در فلوجه نشان داد که دولت عراق تصمیمگیرنده اصلی است و آمریکا هم با آن همراهی خواهد کرد و تنها ترکیه است که با کمک اقلیم کردی سیاستی متعارض با دولت عراق را در پیش گرفته است. از این رو دولت عراق و حشد شعبی ، بایستی پیش از آغاز عملیات موصل، تکلیف نیروی نجیفی را معلوم نمایند.