الوقت_ در پی ناتوانی دولت قرقیزستان در جلوگیری از اعزام جوانان به سوریه، نشست «سیاست عمومی دولت قرقیزستان در امور مذهبی سال های 2020-2014» هفته گذشته با حضور جمعی از مقامات امنیتی و صاحب نظران مذهبی از اداره مفتیات، مراکز تحلیلی سیاسی -مذهبی و مقامات اجرایی دولت در شهر « اوش»برگزار گردید. در این نشست با هشدار نماینده کمیته امنیت ملی قرقیزستان مبنی بر اینکه «کنترل افراطگرایان دشوار است و نیروهای امنیتی قرقیزستان قادر به کنترل جوانان برای رفتن به سوریه نمیباشند.» خطر داعش برای کشور، تهدیدی واقعی برآورد شده و معضلات جامعه در برخورد با این رویداد مورد بررسی قرار گرفت.
آسیای مرکزی به خصوص قرقیزستان، به لحاظ نقش ژئوپلیتیکی، همواره مأمن گروههای بنیادگرا، رشد، پرورش، حمایت و گسترش این اندیشهها بوده است. از این رو؛ داعش نیز با آگاهی از وجود چنین بی ثباتی، ادعای گسترش خلافت خود را در آسیای مرکزی مطرح کرده است. در واقع داعش با ادعای تشکیل خلافت در کنار سایر فعالیتهای تبلیغاتی و ایدئولوژیکی، شرایط را برای بسیج و اعزام جوانان از سراسر جهان به نقاط به اصطلاح داغ در سوریه و عراق فراهم نموده، و با پیامهای ایدئولوژیکی که برای مخاطبین خود در زمینه معیارهای سلفی ـ جهادی ارسال کرده آن ها را فریفته و با شعار فریبنده جهاد برای برپایی دولت اسلامی و عدالت اجتماعی در این زمینه تا حدود بسیاری موفق عمل کرده است. از این رو مقامات کشور قرقیزستان بیم آن دارند که این کشور به محل عبور مواد هسته ای و سلاح کشتار دسته جمعی داعش تبدیل گردد.
در کنار فقر ایدئولوژیکی مردم منطقه، اختلاف شدید میان جریان دولت و آموزههای دینی و حضور تعداد پرشماری از اتباع سایرکشورهای منطقه در درگیرهای عراق و سوریه یکی از مهم ترین دلایل جذب جوانان قزقیزی به داعش، را می توان فقر مادی و بحران کمبود امکانات در جامعه قرقیزستان ارزيابي كرد.
هر چند کشور قزاقستان دارای منابع معدنی غنی بسیاری است لکن بیش از یک چهارم جمعیت قزاقستان زیر خط فقر زندگی میکنند و از امنیت غذایی کافی نیز برخوردار نیستند. این مساله در کنارعدم درک ضرورت خدمات دهی دولت به مردم از سوی نخبگان حاکم، هراس از تهدید استقلال سیاسی و تحدید حاکمیت ملی در صورت باز کردن درهای اقتصادی، تمایل برخی از حکام منطقه به تفوقطلبی و برتری بر دیگران، فقدان بخش خصوصی نیرومند و اقتصاد رقابتی، فقدان مدیریت صحیح مسائل منطقهای و حضور بازیگران فرامنطقهای روز بروز مسئله وجود و تاثیر فقر شکل حادتری به خود بگیرد.
بر اساس تخمین دولت، حدود 175 نفر از جوانان قرقیزستانی، به صفوف گروه تروریستی داعش در سوریه پیوستهاند که اکثر این افراد در قلمرو روسیه پس از ناامیدی از کسب شرایط مساعد مالی به دام فریب مبلغین گروه داعش گرفتار شدهاند.
سایت دویچه وله به نقل از «لوکارالکوف» یک مامور امنیتی قزاقستان مینویسد:« جوانان بعضاً بی هویت کشورهای آسیای مرکزی پس از فشار مضاعف فقر و بیکاری به امید یافتن درآمد راهی روسیه میشوند اما زمانی که امید آنان با توجه به شرایط خاص منطقهای که چشم اندازهای روشنی را نشان نمیدهد بر باد میرود، با حداقل تبلیغ جریانات تندرو سلفی جذب آنان میشوند.»
وی میگوید:«برای به استخدام در آوردن جوانان نیازی نیست به عمق خاک روسیه نفوذ کنید زیرا در مسکو و سن پطرزبورگ و دیگر کلان شهرهای روسیه که مهاجرین کاری فراوانند، این کار به راحتی انجام می شود. در واقع هدف این جوانان پول در آوردن است و وقتی مبلغان رادیکال حقوق ماهیانه تا 5 هزار دلار را با هزینه سفر و اقامت در خاک سوریه را پیشنهاد میکنند، البته با کلمه نه مواجه نخواهند شد».
بنابراین با توجه به آمار بالای بیکاری و فقر در این کشورها باید گفت داعش برای کشورهای آسیای مرکزی به ویژه قرقیزستان یک خطر جدی است که به مرور پذیرش این ایدئولوژی را امکانپذیر می سازد.