الوقت- «ایمن الظواهری» ، زعیم کل القاعده روز هشتم فوریه 2012 ، فتوای حمایت مسلمانان از شورش سوریه را در ویدئوی «شیرهای سوریه» صادر و در هدف گذاری خود این طور تاکید کرده بود:
«بعد از پیروزی بر حکومت سوریه یک حکومت اسلامی برای دفاع از مسلمانان تاسیس می شود ، تپه های جولان آزاد می شود و جهاد ادامه می یابد تا آنکه پرچم ظفر در قدس اشغالی به اهتزاز آید.»
بر این اساس باید گفت در بعد نظری هدف جبهه النصره به عنوان شاخه القاعده در سوریه در نهایت ، جهاد برای حذف اسرائیل است. اما موسسه اطلاعاتی «مئیر عمیت» که وظیفه تهیه گزارش های راهبردی برای وزارت خارجه اسرائیل را بر عهده دارد بر اساس ترتیبات فتوای «ایمن ظواهری» در یکی از گزارش های منتشر شده از سوی این سازمان می نویسد:
«ما معتقدیم ممکن است تا زمانی که حکومت سوریه پا برجا باشد حملات جبهه النصره ، به قلمرو سوریه منحصر بماند. البته ممکن است جبهه النصره به طور جداگانه به اسرائیل حمله کند، اما تقدم و تاخر فهرست این سازمان به هم نخواهد خورد. ما معتقدیم تپه های جولان در آینده ، جبهه حملات تروریستی بر علیه مواضع اسرائیل خواهد بود که جبهه النصره ممکن است اقدام به جلب گروههای سلفی جهادی کشورهای عربی به سمت آن کند.»
لذا در آستانه شش سالگی جنگ داخلی سوریه، هنوز هیچ نشانه ای از حمله جبهه النصره به مواضع اسرائیل نیست و در عین حال هیچ نشانه ای نیز از پیشرفت شاخه القاعده در هدف گذاری انجام شده از سوی ایم الظواهری دیده نمی شود. بنابراین در ادامه این گزارش تلاش براین است تا با مرور روندهای جاری سوریه بعد از نشست های وین به بررسی امکان استفاده از ظرفیت جبهه النصره در گشایش جبهه جولان بپردازیم:
آغاز روند انزوای جبهه النصره
بند 7 بیانیه پایانی اجلاس وین 1 در 30 اکتبر 2015 در وین(1) ، مطابق با اعلامیه 2012 ژنو و قطعنامه شماره 2118 شورای امنیت سازمان ملل متحد از سازمان ملل متحد دعوت مي کرد تا نمایندگان دولت سوریه و مخالفان آن را به منظور تشکیل روندی سیاسی منتهی به تشکیل دولتی غیر فرقه ای ، فراگیر و معتبر و متعاقب آن تدوین قانون اساسی جدید و برگزاری انتخابات گردهم جمع شوند. این انتخابات باید تحت نظارت سازمان ملل متحد و منطبق با بالاترین استانداردهای شفافیت و مسئولیت پذیری و آزادانه و بیطرفانه باشد و همه سوری ها - از جمله آوارگان سوری مقیم خارج واجد شرایط- در آن شرکت کنند. همچنین لاوروف وزیر خارجه روسیه، در کنفرانس خبری مشترک خود با جان کری بعد از این اجلاس از توافق با آمریکا بر سر ایجاد یک مکانیسم درگیری خبر داد و اظهار امیدواری کرد که هر دو طرف در همان روز یک فهرست (مشترک) از سازمان های تروریستی تهیه کنند و طی 2 هفته بعد به یک توافق آتش بس دست پیدا کنند. لاوروف در حالی از بحث درباره جدول زمانبندی آتش بس سخن می گفت که جان کری آن را بسیار ساده توصیف کرد و داعش و جبهه النصره را از دایره آن خارج دانست. پس از دو هفته ، اجلاس وين 2 نیز در حالی در روز 14 نوامبر 2015 برگزار شد که جان کري در کنفرانس خبری مشترک خود با لاوروف از توافق همگاني در وين 2 از ماموريت «دي ميستورا» ، نماينده سازمان ملل ، براي جمع کردنِ طيف وسيعي از مخالفان سوري خبر داد که توسط خود آنان به منظور تعريف موقعيتِ مذاکره و تعيين نمايندگان مذاکره کننده معرفي مي شوند. يکي از مهم ترين مباحث طرح شده از سوي وزير خارجه ايالات متحده آمريکا ، توافق جمعي بر سر برقراري يک آتش بس زودرس بين حکومت مرکزي و معارضين سوري تحت نظر سازمان ملل متحد بود که داعش و جبهه النصره ، شامل آن نخواهند بود و بانکي مون دستورِ برنامه ريزي و مشورت براي تعيين روش ها و الزامات آن را صادر کرده است. جان کري از توافق جمعي بر سر اين مسئله خبر داد که هر کشوري که بواسطه ارائه تدارکات در ميدان، در حال حمايت است و از نفوذ برخوردار است، گروه هاي مرتبط با خود را ملزم به اجراي آتش بس خواهد نمود. به دنبال این ، عربستان سعودی طی روزهای 8-10دسامبر 2015 ، اقدام به برگزاری نشستی در ریاض کرد که 100 نفر از نمایندگان معارضه سوری در آن شرکت داشتند و البته جبهه النصره در این نشست غایب بود. آنها در این نشست سندی را امضاء کردند که ناظر به مذاکره با حکومت اسد در ماه ژانویه 2016 بود. پس از این جبهه النصره و گروه هایی چون جندالاقصی و حزب التحریر ، توافق ریاض مبنی بر مذاکره با حکومت را رد کردند و خواستار سرنگونی کامل آن شدند. همچنین در ادامه ابو محمد جولانی ، امیرِ جبهه النصره ، شرکت کنندگان در اجلاس ریاض را خائن قلمداد کرد و آنان را گروه هایی نامید که روی زمین از قدرت برخوردار نیستند. روند خارج کردن جبهه النصره روز 17 دسامبر 2015 کامل شد و شورای امنیت سازمان ملل متحد در جلسه 7587 خود ، با صدور قطعنامه 2253 ، داعش و القاعده و همه افراد و گروه های مرتبط با آنان را از مصادیق تروریسم در خاورمیانه و شمال آفریقا و به طور مشخص سوریه قلمداد کرد. این روند در حالی ادامه دارد که سازمان ملل متحد نیز بعد از توافق وین 2 ، در حال فشار به حکومت مرکزی سوریه برای اجرای توافق با گروه های معارض سوریِ محاصره شده در استان های دمشق ، جنوب دمشق ، حمص (رستن و تلبسیه) و ادلب است. در این راستا در روز 26 دسامبر2015 ،3620 نفر از احياء القدم ، اردوگاه یرموک ، حجر الاسود و تضامن به رقه و شمال حلب منتقل شدند که 2090 نفر از آنان جمعی نیروهای داعش بودند. روز 29 دسامبر نیز450 نفر از نیروهای محاصره شده در زبدانی به خارج منتقل شدند تا طبق توافق روز20 سپتامبر 2015 ، وارد خاک لبنان شده و سپس دوباره به خاک سوریه وارد شوند. هر چند بعید به نظر می رسد تلاش سازمان ملل متحد برای برقراری آتش بس تا قبل از 25 ژانویه 2016 که برای آغاز روند مذاکرات معارضه سوری با حکومت سوریه تعیین شده به نتیجه برسد ، اما می توان این روند را در راستای خالص سازی جبهه برای برقراری آتش بس ارزیابی نمود..
