الوقت- عربستان در اقدامی نسنجیده و عجولانه با بهانه قرار دادن حمله به سفارتش در تهران روابط خود را با تهران قطع کرد. عربستان که به دنبال تشدید فشار بر ایران از طریق تعطیلی سفارتخانه ها در تهران است تاکنون تنها حمایت چند ریز کشور مانند سودان، نیجریه و بحرین را به دست آورده است. اما این تصمیم آل سعود پیامدهای زیادی برای عربستان به همراه خواهد داشت.
یکی از این پیامدها در حوزه اقتصادی خواهد بود. مجله معتبر فوربس در این مورد اعلام کرد، قطع رابطه سیاسی عربستان با ایران بر اساس منطق صورت نگرفته است و خسارت های غیرقابل جبرانی برای این کشور به همراه دارد. این قطع رابطه می تواند سالانه ۳ میلیارد دلار برای عربستان هزینه داشته باشد. پیامدهای اقتصادی این اقدام، از اولین ساعات اعلام تصمیم مقامات ریاض، شروع شد. کاهش ارزش پول عربستان، افت شاخص بورس کشورهای عربی از جمله این پیامدها است که اتفاق افتاد. البته این رفتار سعودی ها تنها مختص به این چند روز نیست.
در جریان مذاکرات هستهای ایران با 1+5 و پیش از حصول توافق، عربستان تلاش فراوانی داشت تا با استفاده از ابزار کاهش قیمت نفت، قدرت چانه زنی بیشتر را در اختیار طرف های غربی قراردهد. به این امید که تضعیف ساختارهای اقتصادی ایران این امکان را به مذاکره کنندگان غربی بدهد که امتیازهای بیشتری از ایران مطالبه کنند تا جایی که طرف ایرانی از ادامه مذاکرات منصرف شود. البته جنگ نفتی عربستان ضربات سختی بر اقتصاد سعودی ها بر جای گذاشت. کاهش قیمت نفت در سال جاری کسری بودجهای تا 87 میلیارد دلار برای حکام ریاض به ارمغان خواهد آورد. این در حالی است که اخیرا وزارت دارایی عربستان درآمدهای این کشور در سال 2015 را حدود 608 میلیارد ریال سعودی (معادل 162 میلیارد دلار) برآورد کرد که 15 درصد کمتر از پیش بینیها و 42 درصد کمتر از درآمدهای سال 2014 است.
صندوق بینالمللی پول نیز پیشبینی کرده بود کسری بودجه عربستان در سال 2015 به حدود 130 میلیارد دلار برسد و گزارشهای دیگری نیز کسری بودجه بالای 100 میلیارد دلار را برای این کشور پیشبینی کرده بود.
در بودجه سال 2016، درآمدهای این کشور 137 میلیارد دلار پیشبینی شده که پایینترین رقم در 6 سال گذشته است و هزینهها نیز 224 میلیارد دلار برآورد شده که اندکی کمتر از برآوردهای سال 2015 (229 میلیارد دلار) است.
در چنین شرایطی عربستان با افزایش سطح تنش با ایران اقتصاد شکننده خود را بیشتر در معرض بحران قرار داده است. به دنبال اقدام عربستان در قطع روابط با ایران و افزایش نگرانیها در مورد اینکه دلاری که عربستان تامین میکند ممکن است گرانتر شود موجب شد تا روز دوشنبه گذشته ارزش ریال عربستان در برابر دلار آمریکا کاهش یابد. ارزش دلار در برابر ریال عربستان از نزدیکی 425 واحد در روز پنجشنبه گذشته به 680 واحد در روز دوشنبه رسید که بالاترین رقم در 16 سال گذشته بود. از سوی دیگر اقتصاد متکی به نفت عربستان با بحرانی بی سابقه مواجه است. تحلیلگران میگویند اگر قیمت نفت کمتر از 40 دلار در هر بشکه بماند عربستان ظرف سه سال ورشکست خواهد شد. این در حالی است که روز جمعه قیمت نفت به کمترین میزان در 11 سال گذشته یعنی زیر 30 دلار رسید.
عربستان بدون هرگونه دور اندیشی در صدد افزایش سطح تنش با ایران است اما غافل از آن است که ایران بیش از سه دهه با بحران ها و تحریم ها به حیات همراه با پیشرفت خود ادامه داده است و این عربستان خواهد بود که در نتیجه تشدید تنش ها، اقتصاد آن به سمت ورشکستگی پیش خواهد رفت.