پایگاه تحلیلی الوقت - غزه اگرچه اکنون در نتیجه حدود 4 ماه جنگ و بمباران رژیم صهیونیستی ماتم زده و درگیر بحران انسانی است، اما فراتر از جنگی که اکنون در غزه جریان دارد، موضوع اصلی فردای پس از جنگ غزه است.
بیش از 25 هزار نفر در جنگ علیه غزه شهید شدند و بیش از 1.9 میلیون نفر مجبور به ترک خانه های خود شده اند. به گفته سازمان ملل، 85 درصد از جمعیت غزه در حال حاضر آواره داخلی هستند و در میان کمبود شدید غذا، آب سالم و دارو با مرگ و زندگی دست و پنجه نرم میکنند. همچنین 60 درصد از زیرساخت های غزه به شدت آسیب دیده یا به طور کامل ویران شده اند. گزارشها حاکی از آن است که بیش از نیم میلیون نفر در غزه از گرسنگی روزانه رنج میبرند و از هر 10 فلسطینی 9 نفر کمتر از یک وعده غذایی در روز می خورد و به آب تمیز و آشامیدنی دسترسی ندارد.
حجم ویرانیهای غزه به روایت آمار
گزارشهای رسمی به ما میگوید که به دلیل حملات بی امان اشغالگران اسرائیل در نوار غزه، زیرساخت ها و خدمات اولیه هر روز در حال فروپاشی بیشتر است. طبق گزارش دفتر رسانه ای دولت فلسطین در غزه، تا 3 دسامبر یعنی حدود دو ماه پیش، تقریباً 65 هزار واحد مسکونی در نوار غزه ویران یا غیرقابل سکونت شده اند و 280 هزار واحد دیگر نیز آسیب جدی دیده اند. در این یک ماه احتمالا آمار خرابیها چند برابر هم شده است. غزه در حال حاضر فقط 9 بیمارستان فعال با حداقل ظرفیت دارد و 21 بیمارستان دیگر بر اثر بمبارانها به طور کل از کار افتاده اند.
بازسازی غزه چگونه باید باشد؟
ویرانی غزه فقط شامل بناهای بتنی و سیمانی نیست. «یارا شریف»، معمار فلسطینی در لندن در گفتگو با ان.پی.آر معتقد است که در نتیجه جنگ غزه، فقط ساختمانهای مسکونی و مدارس و بیمارستانها تخریب نشدهاند، بلکه بناهای تاریخی بسیاری هم ویران شدهاند. به اعتقاد این معمار فلسطینی، جنگ غزه باعث شد نوعی رویههای اجتماعی فرهنگی در محلههای تاریخی از دست برود، فرهنگ زندگی در زیر سقفهای سنتی، فرهنگ کلبههای بامبو که غزه به آن معروف بود، بازار سنتی و غیررسمی که در ساحل غزه با ذرت و باربیکیو فعال بود، این ها جزئیات بسیار مهمی هستند که از دست رفتهاند و شاید حتی لازم باشد آن فضاهایی که از دست رفته اند علامت گذاری شوند، چون هرگز نخواهیم توانست آنها را دیگر ببینیم و هرگونه بازسازی غزه باید توسط خود مردم غزه براساس فرهنگ و هویت فلسطینی صورت گیرد.
کارشناسان دیگری نیز معتقدند که بازسازی غزه نباید برنامه ای از بالا به پایین و دیکته شده باشد و دیگران بیایند و بگویند فلان طرح در آینده غزه اجرا شود. شریف نیز تاکید دارد که هر گونه بازسازی در غزه باید توسط فلسطینی هایی که در آنجا زندگی می کنند، انجام شود.
چقدر پول لازم است؟
رئیس صندوق سرمایه گذاری فلسطین درباره هزینه بازسازی غزه گفته است که حداقل 15 میلیارد دلار برای بازسازی خانه ها در غزه مورد نیاز است. «محمد مصطفی»، هفته گذشته در این ارتباط اعلام کرد که گزارش های بین المللی حاکی از آن است که 350 هزار واحد مسکونی در غزه به طور کامل یا جزئی آسیب دیده اند و با فرض اینکه 150 هزار واحد ساختمانی باید با هزینه متوسط 100 هزار دلار بازسازی شود، لذا 15 میلیارد دلار هزینه حداقلی بازسازی واحدهای مسکونی غزه است.
فرصتی برای مداخله گرایی
به نظر میرسد بازسازی غزه اکنون فرصتی برای دست اندازی و مداخلات برخی کشورها شده است. برخی کشورها مانند امارات متحده عربی از کمک چند میلیون دلاری برای بازسازی غزه خبر میدهند، اما اکنون یک سوال اساسی این است که آیا بازسازی غزه باید از خارج به صورت دیکته شده انجام شود؟
بی تردید پاسخ به این پرسش منفی است و همان گونه که کارشناسان بسیاری تاکید دارند، هرگونه بازسازی غزه بایستی با مدیریت داخلی خود فلسطینیها در داخل غزه صورت گیرد. حتی طرحهایی از جانب برخی کشورهای غربی مانند آلمان برای بازسازی غزه براساس نقشه برلین اعلام شده که در پشت زمینه آن تقسیم غزه به چشم می خورد. این طرحها که به طور عمده از جانب کشورهای غربی و اروپایی ارائه میشود، قبل از غزه در تل آویو تائید میشود و در این صورت عادلانه نیست که بازسازی غزه از سوی اشغالگران و متجاوزان اسرائیلی تائید شود.
بنابراین به نظر میرسد بهترین روش بازسازی غزه همان است که منابع مالی و پولهای مورد نیاز در اختیار نهادهای فلسطینی در غزه قرار گیرد تا فلسطینیها با درک شرایط و نیازهای خود بازسازی غزه را به پیش ببرند.