الوقت- در حالیکه چند هفته‌ای از کشیده شدن پای صهیونیست‌ها به دادگاه لاهه به دلیل شکایت آفریقای جنوبی از نسل‌کشی این رژیم در غزه نمی‌گذرد، اکنون با پیوستن دومینووار دیگر کشورها به این کمپین حقوقی ماجرا در حال تبدیل شدن به کابوسی بزگ برای سران جنایتکار تل‌آویو است.
پس از ثبت اقامه دعوای قطور 84 صفحه‌ای آفریقای جنوبی در عالی‌ترین مرجع قضایی بین‌المللی، دولت‌های بیشتری جسارت آمدن به گود مناقشه سیاسی را یافته اند و بنگلادش کومور و جیبوتی درخواست مشابه خود به دادگاه ارائه کرده اند. چند روز پیش نیز کشورهای مکزیک و شیلی اعلام کرده بودند پرونده اقدامات اسرائیل در اراضی اشغالی فلسطین را برای رسیدگی به اتهام «جنایت‌های جنگی» به دادستان دیوان کیفری بین‌المللی ارجاع داده‌اند.
در همین راستا سازمان همکاری های اسلامی که خود ۵۷ عضو دارد و نیز کشورهایی همچون مالزی ترکیه اردن و بولیوی نیز از ابتکار عمل آفریقای جنوبی و ارجاع پرونده به دیوان بین المللی کیفری حمایت کرده اند.
در این میان روز گذشته نیز پارلمان عرب پیشنهاد کویت را برای تشکیل تیمی متشکل از کارشناسان حقوقی، دانشگاهیان و حقوقدانان از نهادها و انجمن‌های عربی مربوطه برای حمایت از موضع دولت آفریقای جنوبی علیه اسرائیل در دیوان بین‌المللی دادگستری تصویب کرد.
محمد الحویله، نماینده پارلمان عرب، در بیانیه‌ای به خبرگزاری کویت گفت که پیشنهادی را برای حمایت از تلاش‌های افتخارآمیز آفریقای جنوبی در دفاع از آرمان فلسطین و مقابله با جنایات رژیم اشغالگر اسرائیل علیه مردم فلسطین ارائه کرده است.
الحویله در پایان دومین نشست عمومی پارلمان عربی افزود: پارلمان عرب تصمیم گرفت که اقدام کشور آفریقای جنوبی را گرامی بدارد و به رئیس جمهور آن سیریل رامافوسا بالاترین مدال افتخار این اتحادیه را اعطا کند.
بنابراین به نظر می‌رسد با افزوده شدن به صف شکایت کنندگان از رژیم صهیونیستی در لاهه، این پرونده اکنون همانند یک گلوله برفی در حال حرکت در حال قطور شدن و در نهایت تبدیل شدن به یک بهمن بزرگ با تبعات سیاسی و حقوقی برای صهیونیست‌هاست.
کیفرخواست آفریقای جنوبی
آفریقای جنوبی در شکایت خود از دیوان بین‌المللی دادگستری خواسته است تا ۹ دستور موقت را صادر کند که برخی از آنها عبارتند از: توقف فوری حملات رژیم صهیونیستی علیه غزه، اتخاذ تدابیر معقول برای جلوگیری از نسل‌کشی فلسطینی‌ها، اطمینان از بازگشت آوارگان فلسطینی به خانه‌های خود و دسترسی آنها به کمک‌های بشردوستانه مانند غذا، آب، سوخت، تجهیزات پزشکی، سرپناه و پوشاک و در نهایت انجام اقدام‌های لازم برای مجازات دست‌اندرکاران نسل‌کشی و حفظ شواهد مربوط به جنایت نسل‌کشی در غزه.
دیوان بین‌المللی دادگستری پس از برگزاری جلسات استماع در ۱۱ و ۱۲ ژانویه ۲۰۲۴ (۲۱ و ۲۲ دی ۱۴۰۲)، مذاکرات درباره این پرونده را آغاز کرد.
پیش‌بینی می‌شود که دیوان بین‌المللی دادگستری تا پیش از پایان ماه ژانویه تصمیم خود را درباره درخواست آفریقای جنوبی برای صدور دستور اجرای اقدام موقت بگیرد.
هر دو کشور آفریقای جنوبی و رژیم صهیونیستی از امضا کنندگان «کنوانسیون پیشگیری و مجازات جنایت نسل‌کشی» هستند که این امر صلاحیت دیوان بین‌المللی دادگستری را به عنوان بالاترین مرجع حقوقی سازمان ملل برای رسیدگی به اختلافات مجاز می‌کند.
تبعات شکایت جهانی از صهیونیست‌ها چیست؟
در واقع باید گفت اهمیت این موضوع یعنی ارجاع پرونده از سوی کشور آفریقا به دادگاه لاهه از آن جهت است که طرح شکایت اکنون محدود به کشوری عربی و مسلمان نیست و این گویای منفور بودن رژیم صهیونیستی در ابعاد گسترده بین‌المللی است.
طبیعتا این اقدام حقوقی از سوی یک کشور آفریقایی که خود نیز طعم اسارت و تبعیض را چشیده می تواند این امکان را به وجود بیاورد که اجماعی از کشورهای جهان علیه نسل کشی اسرائیل ایجاد شود.ّ تا قبل از این رژیم صهیونیستی تنها در رسانه ها و به دلیل اشغال سرزمینی متهم بود اما حالا بر پایه شواهد و مستندات و از منظر حقوقی و توسط مرجع معتبر قضایی همچون دادگاه لاهه در مورد ارتکاب به نسل کشی متهم شناخته می شود.
البته رژیم صهیونیستی نیز درتلاشی مذبوحانه و برای جلوگیری از صدرو حکم علیه خود از «ملکوم شاو» یکی از برجسته ترین حقوق دانان بین المللی به همراه یک تیم مجرب کمک گرفته است.
اسرائیل در باریکه غزه مشغول بمباران های سنگین غیر نظامیان در غزه بود و به گمان اینکه در مدت کوتاهی «حماس» را از بین خواهد برد دست به کشتار عظیمی زد. غافل از اینکه شهادت ۱۰ هزار کودک علاوه بر گرفتار شدن در باتلاق غزه و تحقیر در راهبرد نظامی موازنه قدرت نیز به نفع نیروهای مقاومت در فلسطین تغییر کرد. بر هم ریختن توازن به نفع نیروهای مقاومت اما فقط در چارچوب نظامی نبود بلکه نیروهای مقاومت فلسطین «حماس» توانست مشروعیت را در محافل سیاسی و نزد افکار عمومی جهان بدست آورد.
در همین راستا محبوبیت «ابوعبیده» سخنگوی گردان های نظامی حماس و گرایش جوانان به دین اسلام و کنجکاوی عجیب درباره قرآن از شرق آسیا تا قلب اروپا را نیز می‌توان از نتایج مقاومت مردم در غزه و اجماع جهانی و حمایت گسترده از آتش بس در این باریکه برشمرد. در واقع این همراهی را می توان اثباتی بر حقانیت موضع ایران در مسئله فلسطین قلمداد کرد.
نتانیاهو پس از عملیات ۷ اکتبر گفته بود تا حماس نابود نشود جنگ را متوقف نمی کنیم اما نه تنها حماس از بین نرفت بلکه توانست چهره خون آشام رژیم صهیونیستی را در نسل کشی کودکان غزه به جهانیان نشان دهد و غیر از کشورهای مسلمان مردم اروپا را با مواضع خود همراه کند که نشانه آن برگزاری تجمعات گسترده در حمایت از مردم غزه در انگلیس آلمان اسپانیا و دیگر کشورهای اروپایی برای هفته‌های متوالی است.
یکی دیگر از پیام‌های حمایت جهانی از شکایت آفریقای جنوبی در لاهه، فرو ریختن نقاب مظلوم نمایی صهیونیست‌ها پس از عملیات طوفان الاقصی بود. در واقع با برگزاری دادگاه لاهه رژیم صهیونیستی که تا بحال ژست قربانی نسل کشی را می گرفته است به نسل کشی در غزه محکوم شده است.
درهمین رابطه «هیبت الله نژندی منش» استادیار دانشگاه علامه و حقوق بین الملل در گفت و گو با پایگاه تحلیلی «الوقت» درباره تبعات حقوقی شکایت آفریقا به دادگاه لاهه معتقد است: آفریقای جنوبی در شکایت خود در خصوص کنوانسوین نسل زدایی علیه رژیم صهیونیستی در وهله اول خواستار صدور دستور موقت برای توقف نسل زدایی در غزه شد. اگر دیوان این درخواست را بپذیرد بطور مسلم اکثر کشورها و افکار عمومی جهان در اتخاذ موضع قاطع تری علیه این رژیم اقدام خواهند کرد. صرف طرح همین شکایت رژیم صهیونیستی را دچار شوک کرد به دلیل اینکه اینها تا به حال ادعا می کردند قربانی نسل زدایی هستند در حالیکه الان به عنوان مرتکب نسل زدایی معرفی می شوند طبیعتا اسرائیل تمایل ندارد با برچسبی معرفی شود که مرتکب نسل کشی شده است. رای دیوان هم در خصوص صلاحیت و به ویژه ماهیت دعوا به این زودی صادر نمی شود.
این استاد حقوق بین الملل در ادامه با اشاره به اقدامات وکلای اسرائیلی برای به بن بست رساندن روند دادگاه می‌افزاید: بنابراین رژیم صهیونیستی در حال حاضر به نتیجه اصلی رای ماهوی خیلی وارد نمی شود زیرا امیدوار است که هم در مرحله دستور موقت و هم در مرحله صلاحیت استدلال‌های آنها پذیرفته شود. با این حال آنچه که مهم و نگران کننده است این است که با حمایت کشورهای غربی انفعال کشورهای اسلامی و با دستان رژیم صهیونیستی مردم غزه کشته می شوند.
البته فارغ ازاینکه برخی کارشناسان حقوق بین الملل معتقد هستند احکام صادره توسط دیوان بین المللی فاقد ضمانت اجرایی بوده اما باید گفت این مهم ترین اقدامی بود که علیه رژیم صهیونیستی در سطوح بین الملل انجام شده و قطعا آن را با تبعات سیاسی، پرستیژی و دیپلماتیک مواجه خواهد کرد.
تا هم اکنون نیز مسئله عادی سازی روابط میان کشورهای عربی و رژیم صهیونیستی به دلیل جنایت آفرینی در غزه کاملا از دور خارج شده و همچنین جنگ بر روابط میان تل آویو و اتحادیه اروپایی تأثیر گذاشته است. روزنامه انگلیسی فاینشنال تایمز شامگاه یکشنبه نوشت وزرای خارجه اتحادیه اروپا در جستجوی مجازاتی هستند که ممکن است رژیم صهیونیستی در صورت رد راهکار دو دولتی با آن مواجه شود.
همچنین روزنامه عبری زبان کاکالیست درباره تبعات کشیده شدن پای رژیم به دادگاه لاهه نوشت درصورتی که دیوان لاهه به نسل‌کشی اسرائیل در غزه حکم دهد این قضیه بر مبادلات تجاری تل‌آویو با جهان تأثیرگذار خواهد بود.
طردشدن رژیم صهیونیستی در نزد افکار عمومی را نیز می توان از تبعات جبران ناپذیر این اقدام دانست. در واقع با فرض اینکه دیوان بین المللی دادگستری اسرائیل را محکوم نکند با استناد به وقایع ذکر شده در این گزارش و بسیاری دیگر تاثیری بر افکار عمومی و عقیده مردم جهان در هم صدایی و حمایت از آزادی قدس شریف و نابودی رژیم صهیونیستی به عنوان جنایتکار نخواهد داشت.البته نباید این نکته را فراموش کرد که اسناد متقن و معتبری توسط تیم وکلای قانونی افریقا به دادگاه ارائه شده است.
نرگس رمضانی/
