الوقت- اعتراضات در سرزمینهای اشغالی در واکنش به آنچه دولت دست راستی آنرا طرح «اصلاحات قضایی» می‌نامد، با تمرد خلبانان و نیروهای ذخیره ارتش به چالش امنیتی تبدیل شده و نگرانی‌ها را نسبت به اجرای کودتا و افزایش هرج و مرج در داخل رژیم صهیونیستی افزایش داده است. هرچند بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی گفته که ارتش باید مطیع دستورات کابینه باشد، اما هزاران نفر از نیروهای ارتش بدون توجه به این هشدارها، به صفوف مخالفان پیوسته‌اند، تا زنگ خطر وقوع جنگ داخلی در سرزمینهای اشغالی بیش از هر زمان دیگری به صدا درآید.
برای بررسی وضعیت بحرانی در ارتش صهیونیستی و تاثیرات احتمالی آن بر تحولات داخلی و امنیت سرزمینهای اشغالی، الوقت با حسن هانی زاده، کارشناس مسائل غرب آسیا گفتگو کرده است.
از دیدگاه شما، شکاف در ارتش صهیونیستی چقدر جدی است و این مسئله امنیتی برای صهیونیستها و سرزمینهای اشغالی چه عواقبی خواهد داشت؟
شکاف میان ارتش رژیم صهیونیستی به دلیل رویکردهای تهاجمی کابینه بنیامین نتانیاهو و استفاده غیرقابل توجیه وی از نیروهای ذخیره ارتش برای سرکوب مردم فلسطین که به فرسایش نیروهای ارتش منجر شده اخیرا شدت یافته است.
دو قطبی شدن ارتش و استعفای بیش از 10 هزار تن از نیروهای ارتش نشان می‌دهد که جامعه صهیونیستی دچار دو قطبی سیاسی شده و این دو قطبی ممکن است به برکناری کابینه نتانیاهو منجر شود. هر چند کودتا در ارتش اسرائیل سابقه نداشته اما فرار سربازان از خدمت مقدمه‌ای برای اغاز شورش‌های خیابانی و در نهایت سرنگونی کابینه نتانیاهو خواهد بود.
به نظر می‌رسد جو بایدن رئیس جمهور آمریکا و تیم او از شکل گیری کابینه افراطی نتانیاهو که هزینه‌های سیاسی وحیثیتی بالایی برای آمریکا و غرب به همراه داشته، ناراضی است و لذا شرایط اکنون به گونه‌ای است که کابینه نتانیاهو قبل از گسترش تظاهرات و بروز احتمالی جنگ داخلی ناچار به استعفا خواهد شد.
تمرد نیروهای ذخیره ارتش، اجرای طرحهای جنجالی کابینه نتانیاهو را تا چه حد تحت تاثیر قرار خواهد داد؟
طبیعی است ارتش به عنوان ابزار سرکوب همواره در خدمت کابینه‌های اسرائیل بوده و هست اما استفاده غیر قابل توجیه ارتش برای تقابل با ملت فلسطین به فرسایش نیروهای ارتش کمک می‌کند. افزایش درگیری‌ها در اراضی اشغالی و خیزش مردم کرانه باختری علیه رژیم صهیونیستی ناامنی‌ها را در اراضی اشغالی گسترش داده است. آغاز مهاجرت معکوس صهیونیستها از اراضی اشغالی به آمریکا و کشورهای اروپائی نگرانی‌هایی رهبران غربی را در پی داشته است، زیرا از نظر آنها، این مهاجرتها به دلیل سیاست‌های تهاجمی و غیر منطقی کابینه نتانیاهو بوده است.
بدنه اصلی ارتش چقدر با نیروهای ذخیره همراه است آیا در صورت تشید بحران، با نیروهای متمرد همراهی خواهد کرد؟
نیروهای ذخیره ارتش بخشی از بدنه نیروهای مسلح تلقی می‌شود و تعداد نیروهای ذخیره به رقمی بالغ بر 400 هزار نفر تخمین زده می‌شوند که این جمعیت بالایی است زیرا دو برابر نیروهای ثابت ارتش هشتند . لذا یک ارتباط کاملا سیستماتیک و سازمان یافته بین نیروهای ثابت و ذخیره وجود دارد.
از آنجائی که نیروهای ذخیره نوعا بخشی از بدنه احزاب سیاسی رژیم صهیونیستی تلقی می‌شوند لذا احزاب مخالف کابینه نتانیاهو می‌توانند تاثیر زیادی بر این نیروها داشته باشند. از اینرو، شرایط داخلی اسرائیل به لحاظ اجتماعی و سیاسی شرایط ناپایداری دارد و اگر تظاهرات مخالفان ادامه یابد ممکن است به جنگ داخلی منجر شود. گفته می‌شود برخی از اطرافیان جو بایدن از نتانیاهو خواسته‌اند تا 5 وزیر افراطی وابسته به احزاب صهیونیستی دینی را از کابینه اخراج کند اما نتانیاهو با این پیشنهاد مخالفت کرده است. این اعتقاد وجود دارد که نتانیاهو به زودی ناچار شود به بهانه بیماری از سمت نخست وزیری استعفا دهد و یک انتخابات زودهنگام در اوایل پاییز در فلسطین اشغالی برگزار شود.
شکاف در ارتش در مقابله با گروههای مقاومت فلسطین و لبنان چه تاثیری خواهد گذاشت؟
شکاف در بدنه ارتش موجب خواهد شد تا توان این نیروها برای مقابله با محور مقاومت بویژه حزب‌الله لبنان و جنبش‌های مبارز فلسطینی تحلیل رود . هر چند نتانیاهو تلاش دارد تا بحران داخلی را از رهگذر حمله برق‌آسا به لبنان و یا غزه به خارج منتقل کند اما نخست وزیر اسرائیل به خوبی می‌داند که اکنون فاقد پشتوانه بین‌المللی و منطقه‌ای است و از دست زدن به ماجراجویی جدید واهمه دارد.
احتمال سرایت شکاف در ارتش به سایر نیروهای امنیتی از جمله موساد، شاباک و شین بت چقدر محتمل است. رئیس موساد اخیرا گفته در صورت تشدید بحران، در طرف درست تاریخ خواهند ایستاد و بر طبق قانون عمل خواهند کرد؟
این احتمال وجود دارد که بخشی از نهادهای امنیتی و اطلاعاتی که با سیاست‌های تهاجمی نتانیاهو مخالفند در آینده به مخالفان بپیوندند و این برای پیکره رژیم صهیونیستی خطرآفرین است. بروز شکاف در میان بدنه ارتش در طول 75 سال گذشته بی‌سابقه بوده است و این می‌تواند مقدمه‌ای برای فروپاشی تدریجی اسرائیل تلقی شود. علت این امر هم این است که کلیه طرحهای نتانیاهو برای خروج رژیم صهیونیستی از انزوای سیاسی و عادی سازی روابط با کشورهای عرب منطقه به دلیل رفتارهای تهاجمی وی با شکست مواجه شده است.
مداخله ارتش در سیاست و اجرای کودتا به بهانه دفاع از دموکراسی چقدر احتمال عملی شدن دارد؟ با تشدید شرایط امنیتی تغییرات سیاسی در اسرائیل تا چه حد امکان دارد؟
اساسا کودتا در ادبیات ارتش اسرائیل جائی ندارد، زیرا این ارتش ابزار سرکوب کابینه‌های رژیم صهیونیستی به شمار می‌رود اما استفاده نا بجا و غیرمنطقی از نیروها به طور طبیعی با واکنش ژنرالها مواجه می‌شود. به دلیل نفوذ رهبران احزاب در ارتش ممکن است سناریوئی که در سال 2011 برای حسنی مبارک، دیکتاتور سابق مصر اجرا شد برای نتانیاهو هم تکرار شود. این احتمال وجود دارد که تظاهرات در فلسطین اشغالی ادامه یابد و درگیری‌ها تشدید شود و فرماندهان ارتش از نتانیاهو بخواهند که از سمت خود استعفا دهد. به نظر می‌رسد، انتقادات شدید بایدن از رفتار تهاجمی نتانیاهو چراغ سبزی است به ژنرالهای ارتش اسرائیل که با استفاده از سازوکارهای غیرتهاجمی نتانیاهو را وادار به استعفا کنند.
