الوقت- در حالی که هنوز بنیامین نتانیاهو به عنوان پیروز انتخابات اخیر در سرزمینهای اشغالی قدرت را به دست نگرفته است، یکی از مهمترین مسائلی که این روزها ذهن صهیونیستها را درگیر کرده، سیاست دولت آینده نسبت به تحولات اوکراین بویژه بحث ارسال کمکهای نظامی است که اختلاف نظرهای زیادی بین مقامات تلآویو بر سر دادن و یا ندادن آن وجود دارد.
کابینه پیشین رژیم صهیونیستی سعی کرد تا روابط خود را با هر دو طرف درگیر جنگ حفظ کند اما به مرور با فشار آمریکا برای کنار گذاشتن موضع بی‌طرفی مواجه شد به صورتی که تلآویو در ماه مارس به قطعنامه سازمان ملل در محکومیت حملات روسیه به اوکراین رای مثبت داد و چند ماه بعد نیز همراه با 93 کشور دیگر خواستار اخراج روسیه از شورای حقوق بشر سازمان ملل شدند.
هر چند رژیم صهیونیستی در نه ماه سپری شده از جنگ ، در برابر خواسته برخی احزاب برای ارسال تسلیحات به کی‌یف مقاومت کرده است اما شاید این رویه با روی کار آمدن نتانیاهو تغییر یابد. نتانیاهو که اکنون خود را در قامت نخست وزیر می‌بیند اخیراً در سخنانی گفته است که در کابینه آینده تلآویو، امکان ارسال سلاح به اوکراین را مورد بررسی قرار خواهد داد.
اینکه آیا نتانیاهو واقعا می‌تواند این برنامه را اجرایی کند، اما و اگرهای زیادی در آن وجود دارد و علاوه بر مشکلات داخلی در سرزمینهای اشغالی، در عرصه بین‌الملل هم برخی موانع بر سر راه ارسال کمکهای نظامی وجود دارد که نتانیاهو برای عبور از آنها باید تصمیمات سختی بگیرد.
عواقب سرشاخ شدن با مسکو
اگرچه اختلافاف بین مقامات تلآویو بر سر کمک تسلیحاتی به اوکراین زیاد است اما این اقدام می‌تواند به روابط دوجانبه این رژیم با روسیه نیز خلل ایجاد کند. به دلیل مواضع مقامات اسرائیلی در حمایت از اوکراین و حضور شهروندان این رژیم در جبهه های نبرد اوکراین، روابط مسکو و تلآویو تیره شده است و حتی روسها در واکنش به این اقدامات، دفتر آژانس یهود را تعطیل کردند. مقامات کرملین بارها گفته‌اند که هر گونه ارسال سلاح اسرائیلی به اوکراین به منزله پایان روابط دوجانبه خواهد بود و تبعاتی را در پی خواهد داشت و همین مسئله سبب شده تا صهیونیستها در قبال تحولات اوکراین، موضع محتاطانه‌ای در پیش بگیرند.
اسرائیل ارتباط فرهنگی قوی با هر دو کشور درگیر جنگ دارد. تقریباً 15 درصد از جمعیت سرزمینهای اشغالی را مهاجران یا فرزندان مهاجران اتحاد جماهیر شوروی سابق تشکیل می‌دهند که بیشتر آنها از روسیه و اوکراین آمده‌اند. در سال 1990، رژیم صهیونیستی روابط دیپلماتیک و اقتصادی قوی با روسیه برقرار کرد و آریل شارون و بنیامین نتانیاهو، نخست وزیران سابق این رژیم، روابط کاری قوی با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه برقرار کردند. کمپین انتخاباتی نتانیاهو در سال 2019 حتی از تصاویر دیدار نتانیاهو و پوتین باهم در تبلیغات خود استفاده کرد.
با توجه به این واقعیت، نتانیاهو می‌داند که اگر در اوکراین یک قدم به جلوتر بردارد مورد خشم و غضب مسکو قرار خواهد گرفت و سعی خواهد کرد تا در این راه همه ملاحظات را درنظر بگیرد. یشتر بحث‌هایی که در اسرائیل درباره ارسال کمکهای تسلیحاتی به اوکراین انجام می‌شود، بر این متمرکز است که روسیه در تلافی چه کاری انجام می‌دهد.
نتانیاهو به این موضوع آگاه است که سرشاخ شدن با روسیه، اولین تاثیر خود را در میدان سوریه و در مرزهای سرزمینهای اشغالی خواهد گذاشت و ناامن ساختن جولان اشغالی می‌تواند اولین گام آن باشد. همچنانکه نماینده روسیه در سازمان ملل چند ماه پیش در سخنانی در واکنش به مواضع تلآویو در حمایت از کی‌یف، گفت که روسیه حاکمیت اسرائیل در جولان اشغالی را به رسمیت نمی‌شناسد.
از سوی دیگر، نتانیاهو که دشمن درجه یک ایران است و پیش از این بارها ادعا کرده که اسرائیل اجازه نخواهد تا تهران در خاک سوریه پایگاه احداث کند، در این زمینه به کمک روسها برای مقابله با تهدیدات ادعایی از سوی ایران نیاز دارد. نتانیاهو چندین بار در یک دهه گذشته به مسکو سفر کرده و با پوتین دیدار کرده است و سعی داشت تا از طریق روسیه، بتواند نفوذ ایران در سوریه را کاهش داده و نظر مساعد روسها را برای اجرای حملات علیه دمشق جلب کند، هر چند که همیشه شکست خورد و نتوانسته روی مسکو حساب باز کند.
نفتالی بنت و یائیر لاپید در نه ماه گذشته اگرچه از دولت اوکراین حمایت کردند اما سعی کردند از تشدید تنشها با مسکو نیز جلوگیری کنند. در ابتدای جنگ اوکراین، زلنسکی از مقامات اسرائیل خواست تا گنبد آهنین در اختیار این کشور قرار دهند ولی صهیونیستها با بهانه‌تراشی از موافقت با این درخواست کیف سرباز زدند. پس از آن قرار شد ارسال پدافند هوایی و سیستم‌های راداری انجام شود که این موضوع هم عملی نشد و تلآویو تن به این اقدام نداد. ماه گذشته، زلنسکی گفت که اسرائیل به کشورش هیچ چیز برای کمک به دفاع از خود نداده است و این نشان می‌دهد که سران این رژیم در رد درخواست‌های کی‌یف برای سیستم‌های دفاع هوایی صاق نبوده‌اند و دلیل اصلی آن نیز به خاطر کاهش تنشها با مسکو بوده است.
نگرانی‌های امنیتی اسرائیل
روزنامه هاآرتص اخیرا در گزارشی اعلام کرد که اسرائیل برای کمک نظامی به اوکراین از سوی آمریکاییها تحت فشار است تا بخشی از نیازهای ین کشور را تلآویو تامین کند. این روزنامه حتی گفته که از اسرائیل خواسته شده تا تسلیحات استراتژیک در اختیار کی‌یف قرار دهد. بدون تردید اگر این ادعا درست باشد، تلآویو باید موشکهای پیشرفته و حتی گنبد آهنین در اختیار اوکراینی‌ها قرار دهد.
آمریکا سعی دارد با این اقدام، بخشی از هزینه‌های جنگ اوکراین را روی دوش صهیونیستها بگذارد تا غربی‌ها نفسی تازه کنند اما در این مسیر هم مشکلاتی وجود دارد. یکی از این مشکلات کمبود مداوم باتری برای تسلیحات و موشکهای رهگیر اسرائیلی است. باتری‌هایی که اسرائیل در اختیار دارد برای محافظت از تسلیحات طراحی شده‌اند و به سادگی هیچ سیستم مازادی در دسترس نیست که بتواند از پس پرداخت آن به کشورهای خارجی برآید. البته در این زمینه آمریکا استثنا است که دو باتری برای تسلیحات ارتش خود تهیه کرده است و واشنگتن نیز از دادن آنها به اوکراینی‌ها خودداری می‌کند. در هر صورت، رژیم صهیونیستی قبل از هر گونه فروش یا انتقال سیستم گنبد آهنین به هر کشور ثالثی به تایید ایالات متحده نیاز دارد و تاکنون چنین مجوزی در مورد اوکراین صادر نشده است.
مهمترین مسئله در عدم ارسال گنبد آهنین به اوکراین محرمانه بودن این سیسم پدافندی است. گنبد آهنین مبتنی بر فناوری بسیار طبقه‌بندی شده و پیشرو در سطح جهانی است و حفاظت از آن به منظور تضمین توانایی مداوم آن برای عملکرد موفقیت‌آمیز ضروری است. انتقال سیستم و فناوری به یک کشور خارجی مستلزم خطر ذاتی است که رژیم صهیونیستی را در معرض خطر قرار می‌دهد. همان‌طور که با پهپادهای آمریکایی که در عراق و خود ایران سقوط کردند توانست به قابلیت ساخت پهپادهای پیشرفته دست پیدا کند.
نتانیاهو در مصاحبه اواخر اکتبر با ام‌اس‌ان‌بی‌سی گفته بود «تسلیحاتی که در گذشته توسط اسرائیل در اختیار دولت‌های خارجی قرار می‌گرفت، «در یک میدان نبرد در اختیار ایران قرار می‌گیرد. علیه ما."
ناتوانی در برابر مقاومت
اگرچه برخی از شهروندان اسرائیلی خواستار ارسال کمکهای نظامی به اوکراین در برابر روسیه هستند اما مقامات ارشد این رژیم نظر متفاوت‌تری دارند. اخیرا مقامات تلآویو اعلام کردند که اگر به اوکراین تسلیحات بفرستند، خودشان در تنگنا قرار می‌گیرند و برای مقابله با تهدیدات از سوی خارج با چالش مواجه خواهند شد. این موضع‌گیری اسرائیلی‌ها با تحولاتی که در ماه‌های گذشته در کرانه باختری رخ داده است، بی‌ارتباط نیست. مقامات تلآویو از قدرت‌گیری گروههای مقاومت فلسطین در قدس و کرانه باختری به شدت نگران هستند و همه توان خود را بکار بسته‌اند تا این گروهها را نابود کرده و امنیت سرزمینهای اشغالی را تضمین کنند اما اینگونه اقدامات نتوانسته مبارزات فلسطینی‌ها را خنثی کند و هر روز شاهد عملیات مسلحانه برعیله صهیونیستها هستیم.
بنابراین، وضعیت کرانه باختری به لحاظ امنیتی در نقطه جوش قرار داد و هر آن ممکن است درگیریها شروع شود.
الکسی نائوموف، کارشناس شورای امور بین‌الملل روسیه، در یک پست تلگرامی این واقعیت را اینگونه بیان کرد: «بازگشت بنیامین نتانیاهو به دفتر نخست‌وزیر در اسرائیل خبر خوبی برای مسکو است، و نکته اینجا مطلقاً این نیست که آیا او دوست پوتین است یا نه او دوست بینش روسیه از جهان است.»
نائوموف توضیح می‌دهد که روسیه کشورهایی را ترجیح می‌دهد که به کار خودشان فکر می‌کنند، و «اردوغان‌ها، ترامپ‌ها و نتانیاهو‌ها» را به بایدن‌ها و جانسون‌ها ترجیح می‌دهند. کرملین خوشحال است که نتانیاهو به احتمال زیاد "از منافع امنیتی اسرائیل مراقبت خواهد کرد".
بنابراین باتوجه به اینکه این روزها نشانههایی از پایان درگیری در اوکراین به چشم می‌خورد، اسرائیل تلاش خواهد کرد تا همین سیاست فعلی را در اوکراین ادامه دهد. به احتمال زیاد ادعای کمک نتانیاهو به کی‌یف هم برای جلب نظر احزاب راست افراطی است تا بتواند با کمک آنها مسند نخست وزیری را دوباره پس بگیرد و صرفا مصرف داخلی دارد.
