الوقت- روز چهارشنبه، سازمان کشورهای عمده صادرکننده نفت موسوم به اوپک پلاس از کاهش تولید دو میلیون بشکه در روز و تمدید توافق همکاری بین کشورهای اصلی اوپک با روسیه و سایر تولیدکنندگان تا سال 2023 خبر دادند. در حالی که عربستان و امارات بدتر شدن چشمانداز اقتصادی در سال آینده و کاهش قیمت نفت در چند ماه گذشته را به عنوان دلایل و انگیزههای اصلی کاهش اعلام کردهاند، اما این اقدام از طرف کاخ سفید و غربیها به عنوان گامی در جهت حمایت از روسیه تعبیر شده، به صورتی از دیدگاه سیاستگذاران غربی این اقدام اوپک پلاس در آستانه اعمال دور دیگری از تحریمها علیه صادرات نفت روسیه دست برتر را به مسکو میدهد.
دست رد بن سلمان به سینه بایدن
به طور حتم زمان اعلام کاهش تولید نفت از اول نوامبر و درست یک هفته قبل از برگزاری انتخابات میان دوره ای کنگره آمریکا برای بایدن و دموکراتها خبر وحشتآوری است که احتمالاً نشان دهنده تمایل عربستان سعودی و شخص محمد بن سلمان برای ضربه زدن به بایدن میباشد.
کاخ سفید نگران است که با افزایش قیمت بنزین در آستانه انتخابات میان دوره ای 8 نوامبر وزنه انتخابات به سود جمهوریخواهان سنگینتر شود و دموکراتها کنگره را به رقیب وانهند. نمیتوان این واقعیت نادیده گرفت که شکست دموکراتها در کنگره برای سعودیها خبر خوشحال کنندهای است. کنگره در دوران دموکراتها مدتهاست از عربستان سعودی انتقاد می کند، و حتی اخیراً قانونی برای خروج نیروها و سیستم های دفاع موشکی آمریکا از عربستان سعودی و امارات متحده عربی (امارات متحده عربی) ارائه شده است.
اقدام عربستان و امارات برخلاف پیشبینیها و انتظارتی بود که در نتیجه سفر ماه جولای جو بایدن به خلیج فارس صوت گرفت. در حالی که بایدن برای راضی کردن محمد بن سلمان با تن دادن به عقبنشینی از مواضع دوران رقابتهای انتخاباتی سال 2020 انتقادات داخلی و بینالمللی را به جان خرید اما ریاض و ابوظبی با تصمیم جدید خود برای کاهش تولید نفت عملاً شکستآمیز بودن نتایج این سفر را نمایان کردند.
به نظر میرسد سعودیها علاقهای به مشارکت گستردهتر با دولت بایدن ندارند و از طرف دیگر نیز حاضر نیستند به روند روابط رو به گسترش خود با روسیه پشت کنند.
آینده روابط ایالات متحده و عربستان سعودی
تصمیم کاهش سقف تولید نفت از سوی عربستان و امارات همانطور که انتظار میرفت بر روابط این کشورها با آمریکا سایه انداخته است به صورتی که آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا روز پنجشنبه گفت، پس از توافق ریاض و سایر کشورهای اوپک پلاس در این هفته برای کاهش شدید تولید نفت، ایالات متحده در حال بررسی گزینه های مختلف در رابطه با روابط خود با عربستان سعودی است.
بلینکن در یک کنفرانس خبری گفت: "در مورد روابط (با ریاض) در آینده، ما در حال بررسی تعدادی از گزینهها برای پاسخ هستیم. ما از نزدیک با کنگره مشورت میکنیم."
در اولین واکنش دموکراتها در کنگره آمریکا روز پنجشنبه خواستار کاهش فروش تسلیحات نظامی به عربستان شدند.
اتکای نظامی و امنیتی فزاینده حکومت سعودی به آمریکا در دهههای گذشته همواره ابزاری در اختیار دولتهای مختلف آمریکا برای همراه کردن ریاض با سیاستهای منطقهای خود بوده است.
اما کاهش قدرت آمریکا و افول هژمونی این کشور در سطح بین المللی در سالهای اخیر سعودیها را نیز به سمت کاهش اتکای صرف به واشنگتن سوق داده است و از این منظر (دیدگاه راهبردی) اقدام عربستان برخلاف سیاست راهبردی آمریکا در جنگ اوکراین برای به شکست کشاندن روسیه میباشد.
به دلیل اینکه روسیه یک قدرت نظامی هستهای محسوب میشود، بخش اصلی تلاشهای غرب برای شکست مسکو بر بخشهای تحریمهای اقتصادی و هدف قرار دادن درآمدهای نفتی و گازی آن متمرکز بوده است. اما از طرفی نیز باید با اثرات کاهش عرضه انرژی در غرب مقابله شود. لذا مقابله با درآمدهای بالای نفتی روسیه بدون کاهش عرضه، معمایی است که دولت بایدن حل آن را از طریق «سقف قیمت» پیشنهاد کرده است.
حال در وضعیتی که دولت پوتین توانسته است تشنجات اولیه اعمال تحریمها را تاحدود زیادی کنترل کرده و ارزش روبل را حفظ کند و ذخایر ارزی بانک مرکزی روسیه نیز به 300 میلیارد دلار در دوران پیش از جنگ بازگردد، تصمیم اوپک پلاس عملاً اقدامی در راستای بی اثرسازی اعمال سقف قیمتی برای نفت روسیه بود.