به گزارش الوقت، «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه روز جمعه حین سخنرانی در نشست سازمان همکاریهای شانگهای بر اهمیت نقش ایران در حوزه اوراسیا و در سطح بینالمللی تأکید کرد.
به نوشته خبرگزاری «تاس»، پوتین در این نشست که در شهر سمرقند در حال برگزاری است گفت: «روسیه به طور یقین از تکمیل روند ملحق شدن جمهوری اسلامی ایران به سازمان همکاریهای شانگهای به سریعترین شکل ممکن حمایت میکند که در همین رابطه قرار است امروز تفاهمنامهها و اسناد مربوطه امضا شوند».
رئیس جمهور روسیه افزود: «باور داریم که عضویت کامل ایران تأثیر مثبتی بر کار این سازمان خواهد داشت چرا که این کشور در منطقه اوراسیا و همچنین در سطح بینالمللی نقش مهمی ایفا میکند».
پوتین همچنین گفت سازمان همکاریهای شانگهای برای گسترش همکاریها میان کشورهای خواستار برقراری گفتوگوی باز و برابر با این سازمان و ملحق شدن به فعالیتهای آن، اهمیت بالایی قائل است.
رئیس جمهور روسیه روز گذشته در دیدار با «سید ابراهیم رئیسی» رئیس جمهور جمهوری اسلامی ایران در حاشیه نشست همکاریهای شانگهای گفت: «اعضای این مأموریت تجاری اولین بار ماه می ۲۰۲۲ (اردیبهشت امسال) به ایران سفر کردند و قصد دارم بگویم که بسیاری از اعضای این هیأت متعاقباً نظراتشان را با من در میان گذاشتند».
پوتین افزود: «آنها از آنچه در شرکتهای ایرانی در زمینه فناوریهای پیشرفته دیده بودند بسیار خوشحال بودند. صادقانه بگویم که انتظار چنین چیزی را نداشتیم. متعاقباً ما و شخصاً خود من در این زمینه به شما تبریک میگوییم».
روسیه که در ماههای اخیر با تحریمهای اقتصادی گسترده غرب مواجه شده است به روشهای مختلف سعی کرده تا روابط اقتصادی با دیگر کشورهای جهان را جایگزین تجارت با غرب کند. در این میان ایران به عنوان متحد منطقهای مسکو، نقش پل استراتژیک عبور از سد تحریمها را برای پوتین ایفا کرده و این امر منجر به جهش روابط اقتصادی میان دو کشور شده است به صورتی که سفرهای مکرر مقامات ارشد دو طرف در ماههای اخیر حکایت از گشوده شدن فصل جدیدی در روابط اقتصادی دوجانبه دارد. همچنین باتوجه به اینکه دو کشور سیاست «نگاه به شرق» را در راس سیاست خارجی خود قرار دادهاند این مسئله به تحکیم روابط اقتصادی و تجاری کمک زیادی کرده است.
در همین راستا، سازمان تجارت و توسعه در آخرین گزارش خود از وضعیت تجارت خارجی با حوزه اوراسیا اعلام کرد که میزان تبادل تجاری میان ایران با روسیه و کشورهای منطقه اوراسیا در ماههای اخیر از رشد قابل توجهی برخوردار بوده است. بر این اساس، ایران نه تنها در صادرات محصولات کشاورزی، بلکه در صادرات صنایع پیشرفته و پیچیده یا هایتک به روسیه نیز موفقیتهای خوبی به دست آورده و حتی تراز تجاری تهران با مسکو که در دو ماهه اول سال 1401 به سود روسیه بود اکنون به نفع ایران مثبت شده است.
بر اساس گزارش سرویس گمرک روسیه نیز، صادرات روسیه به ایران در سال 2021 بالغ بر 3.07 میلیارد دلار و واردات از این کشور 972 میلیون دلار بوده است. هر چند این حجم روابط تجاری کمتر از نیم درصد از کل تجارت خارجی روسیه را تشکیل میدهد اما با توجه به توافقات انجام شده طی شش ماه گذشته، انتظار میرود این سهم در سبد تجارت خارجی دو کشور افزایش یابد.
هر چند ایران و روسیه از سه دهه پیش حرکت به سمت تقویت همکاریهای اقتصادی را آغاز کردهاند اما سطح همکاریهای دو طرف اخیراً سرعت بیشتری به خود گرفته و چشمانداز رکوردشکنی دور از دسترس نیست.
ولادیمیر پوتین، رئس جمهور روسیه در سخنان اخیر خود در واکنش به تحریمهای ضد روسی، خطاب به مقامات غربی گفت که هر چه دامنه تحریمها افزایش یابد به همان اندازه روسیه و ایران به همدیگر نزدیکتر خواهند شد. به همین منظور، افزایش همکاریهای اقتصادی ایران و روسیه پس از شروع بحران اوکراین ابعاد جدیدی به خود گرفته است و در دکترین جدید روسیه که چندی پیش اعلام شد، تقویت روابط با کشورهایی مثل ایران در اولویت سیاست خارجی مسکو قرار گرفته است. بنابراین، ایران در این دکترین جدید نقش و چایگاه مهمی در پیشبرد برنامههای جهانی روسیه بازی خواهد کرد. در این رابطه قرارداد همکاری بیست ساله ایران و روسیه که سال گذشته به امضا رسید، سطح روابط تجاری و اقتصادی بین دو کشور را به طور چشمگیری ارتقا خواهد داد.
مسکو در ماههای اخیر تلاش کرده تا سیاست یکجانبهگرایی آمریکا را به چالش کشیده و با افزایش تعاملات خود با کشورهای شرقی، نظام چند قطبی را در جهان احیا کند. بنابراین، با افزایش فشارهای غرب، روسیه به دنبال یافتن مسیرهای جایگزین برای تجارت و سرمایه گذاری در جهان است و یکی از کشورهایی که میتواند در این شرایط به روسها کمک کند ایران است که تجربه زیادی در خنثی کردن تحریمهای غرب دارد و روسها هم بر روی تجربیات تهران برای دور زدن تحریمهای غرب حساب ویژه باز کردهاند.
باتوجه به اینکه آمریکا با استفاده از سلط دلار تحریمها را علیه کشورهای غیرهمسو اعمال میکند تا آنها را تحت فشار قرار دهد به همین خاطر تهران و مسکو هم سعی دارند با ابتکارهای جدید این سلطه را از بین ببرند. از اینرو، ایجاد یک سیستم پرداخت بین بانکی بین روسیه و ایران اخیرا در دستور کار قرار گرفته است تا جایگزین سوئیفت کنند و بنابراین مبادلات بین بانکی دو کشور با سهولت بیشتری انجام خواهد شد. حذف دلار از مبادلات تجاری بین دو طرف بخشی از این پروژه جدید است که میتواند اثرات تحریمهای آمریکا را کاهش دهد و در صورتی که کشورهای دیگری مثل چین و هند به عنوان غولهای نوظهور در شرق به این طرح بپیوندند، در آینده نزدیک میتوانند هژمونی آمریکا و سلطه دلاری آن در جهان را از بین ببرند.