به گزارش الوقت با ادامه جنگ در اوکراین، کشورهای اروپایی با بازیگران صاحب انرژی در جهان وارد تعامل شدهاند تا بتوانند نیازهای خود را تامین کنند. پس از تحریم اتحادیه اروپا علیه واردات نفت از روسیه، تلاش برای قطع وابستگی به منابع گازی روسیه هم در دستور کار رهبران اروپایی قرار گرفته است.
در همین راستا، شماری از مقامات اروپایی به سرزمینهای اشغالی سفر کرده‌اند تا با کمک رژیم صهیونیستی بخشی از انرژی مورد نیاز خود را از دریای مدیترانه تامین کنند. مقامات اتحادیه اروپا در این سفر ابراز امیدواری کرده‌اند که عرضه گاز طبیعی از شرق مدیترانه بتواند به کاهش وابستگی به روسیه با طولانی شدن جنگ اوکراین کمک کند. اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، که در اسرائیل به سر می‌برد، بر تعهد اروپا به کنار گذاشتن گاز روسیه تاکید کرد و گفت که اسرائیل میتواند در این زمینه کمک کند. در همین راستا، روز چهارشنبه توافقنامه صادرات گاز به اروپا بین اتحادیه اروپا، مصر و اسرائیل امضا شد. بر این اساس، گاز اسرائیل به مصر انتقال یافته و پس از آن با مایع سازی آن در مصر به اروپا منتقل خواهد شد. باتوجه به اینکه مصر و اروپا مرز زمینی مشترک ندارند و احداث خط لوله از دریای مدیترانه هم در شرایط فعلی امکان پذیر نیست و از طرفی هزینه‌های گزافی دارد به همین خاطر قرار است گاز اسرائیل به صورت مایع از طریق کشتی به دست اروپاییها برسد.
اسرائیل چند درصد گاز اروپا را تامین می کند؟
اروپا بیش از 40 درصد منابع گازی خود را از روسیه تامین میکند و جایگزینی این حجم از انرژی در شرایط کنونی از کشورهای دیگر کار سختی است بنابراین کشورهای اروپایی با بسیاری از کشورها در این زمینه توافقاتی را انجام داده اند و اسرائیل هم یکی از طرفهایی است که در این میان نقش مهمی ایفا خواهد کرد. رژیم صهیونیستی که تا یک دهه پیش به منابع نفت و گاز نیاز مبرمی داشت و همین مسئله دغدغه اصلی سران این رژیم بود به دلیل اکتشاف میادن جدید انرژی در دریای مدیترانه در سالهای اخیر اکنون به جمع صادرکنندگان گاز در جهان پیوسته است. اسرائیل به لطف اکتشافات در دریای مدیترانه توافق بلندپروازانه با یونان و قبرس برای ساخت یک خط لوله مشترک امضا کرده است و منابع جدید گازی اسرائیل میتواند به اروپا کمک کند تا تحریمها علیه مسکو را افزایش داده و خود را از وابستگی انرژی رها سازد.
صهیونیستها و برخی کشورهای حوزه مدیترانه در سالهای اخیر اقداماتی را برای استخراج منابع گازی از این منطقه و ارسال آن به اروپا انجام داده‌اند. در همین راستا، در سال 2020، یونان، اسرائیل و قبرس قراردادی را برای ساخت یک خط لوله زیر دریا برای انتقال گاز از ذخایر دریایی جدید در جنوب شرقی مدیترانه به قاره اروپا امضا کردند.
پیش بینی می‌شود پروژه پیشنهادی با بودجه تقریبی 6 میلیارد دلار حدود 10 درصد از نیاز گاز طبیعی اتحادیه اروپا را تامین کند. اتحادیه اروپا هم چند ماه پیش 657 میلیون یورو را برای ساخت یک کابل برق زیردریایی 2000 مگاواتی که شبکه‌های برق اسرائیل، قبرس و یونان را به هم متصل میکند، اختصاص داد تا روند انتقال گاز به اروپا سریعتر انجام شود.
مقامات صهیونیستی در سال 2020 گفته بودند که ساخت خط لوله EastMed «مدیترانه شرقی» تا سال 2027 طول میکشد. اما با گذشت دو سال ساخت این خط لوله هنوز شروع نشده است و دو طرف هنوز در حال ارزیابی هزینه‌های مالی آن هستند و به نوعی احداث این خط لوله هنوز در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. همانگونه که مقامات آمریکایی گفته‌اند هزینه آن بسیار گران است و از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست و ارائه یک جایگزین برای گاز روسیه بسیار طولانی خواهد بود.
هر چند اسرائیل میتواند منابع گازی خود را به اروپا صادر کند، اما این حجم از نیازهای اروپا در مقابل آن چیزی که از روسیه وارد می‌شود کمتر است و اتحادیه اروپا برای سالهای متمادی و تا زمانی که همه نیازهایشان را از کشورهای دیگر تامین کنند به واردات گاز از روسیه ادامه خواهند داد و قطع وابستگی در حال حاضر منتفی است. بر اساس آمارها گاز طبیعی کشف شده اسرائیل، حدود 40 تریلیون مترمکعب است که در مقایسه با کشورهایی که ذخایر فراوان گازی دارند رقم ناچیزی محسوب می‌شود اما در هر حال میتواند تا حدی نیازهای اتحادیه اروپا را برآورده سازد.
تنشها با ترکیه و لبنان
هر چند اسرائیل تلاش میکند تا از آب گل‌آلود جنگ اوکراین برای فروش گاز خود ماه یبگیرد، اما بخشی از گاز اکتشافی این رژیم از میادینی استخراج می‌شود که با سایر بازیگران منطقه‌ای مشترک است.
مهمترین میادین گازی اسرائیل «تامار، لویاتان و کاریش» هستند که در خارج از آبهای سرزمینهای اشغالی قرار دارند و این رژیم با دست اندازی به این میادین به دنبال تسلط بر منابع گازی کشورهای همسایه به ویژه لبنان است. میدان گازی «کاریش» در دریای مدیترانه با لبنان مشترک است و به دلیل اختلافاتی که بین دو طرف وجود دارد، استخراج از آن مدتی است که متوقف شده است. این میدان نفتی حدود 16 تریلیون فوت مکعب گاز دارد که گفته می‌شود برای صد سال مصرف داخلی اسرائیل جوابگو است و این رژیم تلاش میکند بخشی از نیازهای اروپا را از این میدان تامین کند.
اسرائیل درصدد است تا میدان‌های گازی مستقر در دریای مدیترانه را به نفع خود اشغال کند اما لبنان با این اقدامات مخالف است و در هفته‌های اخیر هم مقامات تلآویو اعلام کرده‌اند که قصد دارند به استخراج گاز از این منطقه ادامه دهند.
لبنان اخیرا هشدار داده که اگر اسرائیل یکطرفه بخواهد از میدان کاریش گاز استخراج کند به شدت به آن پاسخ خواهد داد. بنابراین، رژیم صهیونیستی که قرار است بخشی از نیازهای اروپا را از این میدان گازی تامین کند، با چالشهای جدی در آینده مواجه خواهد شد. به این ترتیب به نظر می‌رسد آغاز صدور مجوز برای فعالیت‌های اکتشافی نفت و گاز در سرزمینهای اشغالی بار دیگر مناقشه میان رژیم صهیونیستی و دولت لبنان را افزایش دهد و اگر این رژیم نتواند با لبنانی‌ها به توافق برسد احتمال جنگ با لبنان و حزب‌الله بسیار زیاد است.
از سوی دیگر، صهیونیستها در نزدیکی آبهای یونان و قبرس جنوبی هم اکتشاف نفت و گاز انجام می‌دهند و در این میادین هم با ترکیه که در سالهای اخیر به دنبال استخراج گاز از دریای مدیترانه است، چالشهایی خواهد داشت. باتوجه به اینکه اروپاییها با صادرات گاز اسرائیل از نزدیکی یونان و قبرس جنوبی و اسرائیل می‌خواهند مسیر انتتقال گاز از سمت ترکیه را دور بزنند بنابراین، مقامات آنکارا در مقابل سیاستهای گازی اسرائیل سکوت نخواهند کرد. چرا که اکتشاف این منابع از دریای مدیترانه به کاهش ذخایر استخراجی ترکیه منجر خواهد شد. پیشتر کشورهای اروپایی قصد داشتند تا گاز اسرائیل را از طریق خاک ترکیه به اروپا انتقال دهند و توافقاتی در این زمینه حاصل شده بود اما پس از بحران اوکراین، مسیر مصر را جایگزین کرده‌اند و همین مسئله در روابط ترکیه با اروپا نیز میتواند تاثیر منفی بگذارد.
اهداف اقتصادی و سیاسی اسرائیل
اسرائیل با استفاده از اهرم انرژی اهداف متعددی را در اروپا دنبال میکند. صهیونیستها در مرحله اول در پی افزایش درآمدهای مالی خود هستند که در سالهای اخیر به دلیل مقابله با ویروس کرونا و جنگهای پی در پی با گروه‌های مقاومت فلسطین ذخایر ارزی آن کاهش یافته است،
در مرحله دوم، اسرائیل قصد دارد با توسعه تعاملات خود در بخش انرژی با اروپاییها در آینده آنرا به موضوعات سیاسی و امنیتی تسری بخشد. در این راستا، در صورتی که اتحادیه اروپا به تامین انرژی خود به رژیم صهیونیستی وابسته باشد، مقامات این رژیم می‌توانند سیاستهای این اتحادیه را تحت کنترل خود درآورده و در برهه‌هایی امتیازات سیاسی از اروپاییها بگیرند. باتوجه به اینکه اتحادیه اروپا در سالهای گذشته بارها مخالفت خود را با ساخت شهرک‌های جدید اسرائیل در کرانه باختری و اخراج فلسطینیها از این منطقه اعلام کرده است لذا با انتقال گاز اسرائیل به اروپا، دست اروپاییها زیر ساتور صهیونیستها قرار خواهد گرفت و بعد از این با صراحت نمی‌توانند از اقدامات اسرائیل علیه فلسطینیها انتقاد کنند و مقامات تلآویو هم در آینده از این حربه استفاده خواهند کرد و با تحت فشار قرار دادن غربیها و در سایه سکوت اتحادیه اروپا برنامه‌های خود را در سرزمینهای اشغالی به پیش خواهند برد. روسیه به دلیل وابستگی اتحادیه اروپا به منابع نفت و گاز این کشور، بارها از اهرم انرژی برای گرفتن امتیازات سیاسی و اقتصادی از اروپاییها استفاده کرده است و این سناریو از سوی اسرائیل هم در آینده میتواند مورد استفاده قرار گیرد.
از سوی دیگر، از آنجا که در ماه‌های اخیر تنشها بین روسیه و اسرائیل بر سر بحران اوکراین شدت گرفته است، مقامات تلآویو با انتقال گاز خود به اروپا می‌خواهند به مسکو نوعی دهن کجی کرده باشند که قرار است در آینده وابستگی اروپا به انرژی روسیه را کاهش دهد.
