الوقت- در شرایطی که انتظار میرفت با خروج آمریکا و نیروهای ائتلاف ناتو از افغانستان، امنیت و ثبات در این کشور حکمفرما شود اما غربیها نسخه ای را برای افغانستان پیچیده اند که وضعیت این کشور بسیار بدتر از قبل شده است. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه که در ماههای اخیر با غربیها در اوکراین سر شاخ شده است، برای اینکه نشان دهد بسیاری از مصایبی که جها اکنون دچار آن شده است ناشی از عملکرد مداخله‌گرایانه غرب است در سخنانی اشغالگری 20 ساله آمریکا و متحدانش در افغانستان را به آنها یادآور شد. پوتین اعلام کرد که آمریکا و متحدان این کشور باید تعهدات و هزینه‌های اصلی بازسازی افغانستان پس از جنگ را بر عهده بگیرند.
ولادیمیر پوتین تصریح کرد، بنا بر باور و اعتقاد راسخ ما، تعهدات اصلی در زمینه بازسازی افغانستان و اول از هر چیز قبل تعهد مالی برای بازسازی افغانستان، باید بر عهده آمریکا و متحدانش باشد که حضور بیست ساله آنها این کشور را به این وضع بحرانی کشانده است. رئیس‌جمهور روسیه اعلام کرد که این کشور آماده ادامه همکاری مشترک با سایر شرکا از جمله در چارچوب رایزنی های مسکو در مورد بازسازی افغانستان پس از جنگ و ادغام این کشور در زیرساخت های منطقه ای و پروژه های لجستیکی است.
رئیس‌جمهور روسیه درحالی مسئولیت آمریکا و متحدانش در قبال افغانستان را با توجه به اشغالگری 20 ساله آنها یادآوری کرده که نهادهای امدادی بین المللی طی ماه های اخیر بارها در خصوص وضع ناگوار انسانی این کشور هشدار داده و بر لزوم کمک های فوری به افغانستان تاکید کرده اند.
ناکافی بودن کمکهای بشدوستانه برای افغانها
هر چند در ماههای اخیر صدها میلیون دلار کمکهای انساندوستانه به افغانستان ارسال شده است اما این کمکها در مقایسه با وضعیت بد اقتصادی افغانها رقم ناچیزی است و نتوانسته در حل بحران معیشتی کمکی بکند. بر اساس گزارش سازمان ملل بیش از دو سوم مردم افغانستان به کمکهای بشردوستانه نیاز دارند و اگر بحران اقتصادی ادامه داشته باشد در سال آینده بیش از 90 درصد افغانها در فقر مطلق به سر خواهند برد.
سازمان ملل در جدیدترین گزارش خود اعلام کرده که برای کمک به 22 میلیون افغان به حدود 6 میلیارد دلار نیاز دارد. بنابراین، در صورتی که داراییهای افغانستان در غرب آزاد شود می تواند در عبور افغانستان از وضعیت شکننده فعلی کمک شایانی بکند. وضعیتی که سازمان ملل از زندگی افغانها توصیف می‌کند بسیار نگران کننده است. بر اساس گزارش این سازمان بین‌المللی، مردم افغانستان با یکی از سریع‌ترین بحران‌‌های رو به گسترش بشردوستانه در دنیا روبرو هستند. نیمی از جمعیت با گرسنگی شدید مواجه هستند به صورتی که بسیاری از افغانها به فروش کلیه و یا شوهر دادن دختران کم سن و سال خود برای تأمین هزینه‌های زندگی روی آورده‌اند.، بیش از 9 میلیون نفر بی جا و مکان شده اند، میلیون ها کودک از تحصیل جا مانده اند، کشاورزان و دامداران با بدترین خشکسالی چند دهه گذشته دست و پنجه نرم می کنند و اقتصاد در حال فروپاشی است. بدون حمایت، ده‌ها هزار کودک در خطر مرگ بر اثر سوءتغذیه هستند چراکه خدمات بهداشتی اولیه سقوط کرده است.
کمیسر عالی آژانس پناهندگان سازمان ملل هم اعلام کرده که جامعه جهانی باید هر چه در توان دارد انجام دهد تا از رخ دادن فاجعه در افغانستان جلوگیری کند، فاجعه ای که نه تنها موجب رنج و درد می‌شود بی‌جاشدگی بیشتر هم در داخل کشور و هم در منطقه می شود. سازمان ملل در اردیبهشت سال جاری در گزارشی گفته بود که میزان کمکهای غذایی این سازمان که اکنون به 38 درصد از مردم افغانستان می رسد، به علت کاهش بودجه تنها 8 درصد از مردم را تحت پوشش قرار خواهد داد.
افغانستان در یکسال گذشته با بحران های گشترده اقتصادی دست و پنچه نرم می کند و اگر این وضعیت ادامه پیدا کند، تبعات آن برای کشورهای منطقه نگران کننده خواهد بود. در صورتی که افغانها در تامین مایحتاج خود با مشکل مواجه شوند این مسئله سبب می‌شود تا آنها برای یافتن کالاهای موردنیاز به سمت کشورهای همسایه روانه شوند که باعث می شود تا موج جدید مهاجران افغان در کشورهای همسایه را شاهد باشیم. سیل مهاجران به کشورهای همسایه می تواند هزینه های آنها را نیز بالاببرد و در شرایط کنونی که همه جهان درگیر کمبود مواد غذایی و دیگر اقلام خوراکی ناشی از جنگ اوکراین هستند، عواقب ناگواری به همراه خواهد داشت.
از طرف دیگر، وضعیت بد اقتصادی سبب می شود تا بسیاری از افغانها برای تامین نیازهای اساسی خود به کاشت مواد مخدر و قاچاق آن به کشورهای منطقه اقدام کنند که در این صورت بحران جدیدی در منطقه ایجاد خواهد شد که مقابله با آن هزینه های هنگفتی را برای کشورها تحمیل خواهد کرد.
افغانستان میراث 20 سال اشغالگری آمریکا است
بخش اعظم مصیبتها و وضعیت ناگوار افغانستان نتیجه سیاستهای اشتباه آمریکا و غربیها است که برای مدت 20 سال این کشور را تحت اغال خود داشتند. همچنانکه دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا چند سال پیش با انتقاد از جنگهای بی هدف آمریکا در عراق و افغانستان انتقاد کرد و گفت که این کشور بیش از 7 تریلیون دلار در خاورمیانه هزینه کرده اما نتوانسته به اداف اعلانی خود دست پیدا کند. اظهارات مقامات آمریکایی و آنچه در عمل افکار عمومی جهانی شاهد آن هستند، دستاوردهای نظامی آمریکا در افغانستان جز ویرانی و نابودی زیرساختهای این کشور نتیجه ای در پی نداشته است. آمریکا که برای حل بحران افغانستان پس از دو دهه درمانده شده بود، برای اینکه از زیر بار مسئولیتهای خود فرار کند به صورت شبانه و با حقارت هر چه تمام این کشور را ترک کرد. این فرار ناگهانی به گونه ای بود که حتی تحلیلگران و مقامات غربی بیش از دیگران زبان به انتقاد و ملامت از دولت آمریکا گشودند.
آمریکا با خروج از افغانستان تلاش کرده با دامن زدن به نامنی و بی ثباتی در افغانستان به افکار عمومی جهان اینگونه القا کنند که ثبات سیاسی و اقتصادی نسبی که در 20 سال گذشته در افغانستان برقرار بود به خاطر حضور نیروهای آمریکایی بود و در نبود آنها این کشور رنگ آرامش به خود نخواهد دید. آمریکاییها به مدت 20 سال با اشغالگری در افغانستان، این کشور را به ویرانه ای تبدیل کرده اند که بازسازی آن هزینه های گزافی را می طلبد و مسئولیت آن بر عهده آمریکا و متحدان اروپایی آن است.
آمریکا به رغم ادعای ظاهری برای کمک به افغانستان اما در عمل اقدامی برای برقراری صلح و ثبات در این کشور انجام نداده است. در شرایطی که افغانستان اکنون به کمکهای اقتصادی نیاز دارد تا حدی بر بحران اقتصادی فعل غلبه کند اما آمریکا داراییهای افغانستان را در غرب گروگان گرفته و با این کار به تداوم بی ثباتی اقتصادی در این کشور کمک کرده است.
بر اساس برآوردها، بیش از 7 میلیارد دلار از داراییهای افغانستان در امریکا و اروپا بلوکه شده است و دولت موقت طالبان به این منابع ارزی دسترسی ندارد. هر چند غربیها دلیل اصلی مسدود کردن این داراییها را به تشکیل دولت فراگیر در افغانستان گره زده اند اما اینها بهانه است تا افغانستان همچنان بی ثبات بماند.
طالبان بارها از واشنگتن درخواست کرده تا این داراییها را آزاد کند اما مقامات کاخ سفید به این درخواستها پاسخ نداده اند. آمریکا حتی کمک چند میلیون دلاری به افغانستان را برای کمکهای بشردوستانه بود، به نوعی هدیه برای افغانها می داند در حالی که آمریکا علاوه بر اینکه میلیاردها دلار از ذخایر افغانستان را مسدود کرده بلکه در مقابل جنایات بیست ساله خود هم به مردم این کشور بدهکار است و این نوع کمکها در مقابل بدهی های واشنگتن به افغانها، یک قطره از اقیانوس است که نباید سر آن منت گذاشت بلکه اینها وظیفه غربیها است.
آمریکا با خروج از افغانستان، سعی کرد تا خود را از پذیرش مسئولیتهای بیست ساله در این کشور خلاص کرده و به خیال خودش با سپردن این کشور به دست خود افغانها، از سرافکندگی و حقارت نجات پیدا کند و اکنون در تلاش است تا هزینه بازسازی افغانستان را روی دوش کشورهای منطقه بگذارد تا ویرانه هایی که توسط آمریکا ایجاد شده است را آنها دوباره بنا کنند.
هرچند کشورهای منطقه با نشست‌های منطقه‌ای و کمکهای اقتصادی تلاش می کنند تا صلح و ثبات را به افغانستان برگردانند اما در مقابل بازسازی خرابی های ناشی از جنگ غرب مسئول نیستند و اگر کمکی هم در این زمینه بکنند، ناشی از الطاف و از سر خیرخواهی این کشورها است نه به خاطر وظیفه و دین به افغانها. اما ماجرا برای آمریکا و متحدانش متفاوت است، زیرا افغانستان کنونی نتیجه اشغالگری غربیها است که برای رسیدن به مطامع سلطه‌جویانه خود در جهان، افغانستان را قربانی کردند و در نهایت پس از 20 سال برای همگان روشن شد که شعار مبارزه با تروریسم بهانه‌ای بیش نبوده است.. زیرا آمریکا و متحدانش برای خلع قدرت از طالبان به افغانستان لشگرکشی کردند اما پس از دو دهه اشغالگری باز هم امور افغانستان را به راحتی دست طالبان سپردند.
آمریکا هیچ گاه افغانستان باثبات را نمی خواهد
در حالی که بازسازی افغانستان وظیفه آمریکا و اروپاییها است اما واشنگتن هیچ وقت برای امنیت و ثبات در افغانستان اقدامی نخواهد کرد. اگرچه آمریکا مقابله با تروریسم جهانی را دلیل اصلی حمله به افغانستان اعلام کرده بودند اما اهداف پنهان واشنگتن مقابله با رقبایی مثل روسیه و چین و ایران بود تا به مرزهای این سه کشور نزدیک شود. در زمانی که روسیه و چین تهدید جدی برای منافع آمریکا نبودند، آمریکا افغانستان را قربانی زیاده خواهی خود کرد ولی اکنون که چین و روسیه و ایران به عنوان تهدید اصلی در راهبرد امنیتی واشنگتن معرفی شده اند، آمریکا هیچ گاه اجازه نخواهد داد تا افغانستان به صلح و ثبات برسد. زیرا افغانستان ناامن در مرزهای روسیه و چین و همچنین ایران، می تواند بهتر منافع آمریکا را تامین کند تا افغانستان باثبات.
این سیاست پس از شروع جنگ اوکراین که آمریکا هه دنبال تنبیه و منزوی کردن روسیه است با جدیت دنبال خواهد شد. باتوجه به اینکه افغانستان مستعد ظهور گروههای ترورویستی است و کشورهای آسیای مرکزی هم ظرفیتهای لازم برای جذب گروههای افراطی را دارند بنابراین، سرایت ناامنی ها از افغانستان به منطقه می تواند هزینه های چین و روسیه را بالا ببرد. در زمانی که جنگ اوکراین در جریان است، آمریکاییها از هر حربه ای برای ضربه زدن به روسیه استفاده خواهند کرد که افغانستان یکی از ابزارها است.
خروج آمریکا از افغانستان پایان ماجرا نیست و دولتمردن این کشور باید در مقابل میراث خونباری که برای مردم افغانستان به میراث گذاشته اند پاسخگو باشند. همانگونه که غربیها اعلام کرده اند که روسیه مسئول ویرانی های اوکراین است و داراییهای بلوکه شده روسیه را برای بازسازی این کشور به یغما برده اند، غربیها نیز باید افغانستانی که خودشان در مدت 20 سال تبدیل به ویرانه کرده اند را دوباره از نو بسازند.
