کشورهای اروپایی و آمریکا که در جریان جنگ جهانی دوم با اتحاد جماهیز شوروی سابق در یک جبهه متحد علیه هیتلر و نازیها در جنگ بودند، اکنون با استانداری دوگانه نمی‌‌خواهند حتی بخشی از واقعیات را بر این مبنا که گروههای نازی در اوکراین حضور دارند را بپذیرند
به گزارش «الوقت» از همان روزهای ابتدایی آغاز عملیات نظامی ویژه روسیه در اوکراین از 24 فوریه 2022، مقام‌های سیاسی روس بارها بر تلاش برای پاک کردن نئونازی‌ها در خاک اوکراین به عنوان یکی از اهداف اصلی جنگ سخن به میان آورده‌اند.
بنابر ادعای روس‌ها، دو گروه «باتالیون آزوف» و «پراوی سِکتور» جریان‌های اصلی هستند که از آنها به عنوان نئونازی یاد می‌شود. تمامی شواهد میدانی و رسانه‌ای نشانگر آن هستند که گروه با «تالیون آزوف» و ائتلاف شبه‌نظامی «پراوی سِکتور» در مناطق مختلف اوکراین درحال نبرد با نیروهای روس بوده و هستند. در واقع، از زمان تهاجم روسیه به اوکراین، تصاویری از رژه جنگجویان این گروه با صلیب شکسته و نشان مشابه به «اس اس» این گروه بارها در شبکه های اجتماعی دست به دست شده است. همچنین ویدئوهای مختلفی برخی از اعضای این باتالیون را در حال انجام «سلام نازی» وجود دارد.
روسیه و تاکید بر جنگ با نئونازی‌ها
یکی از مهم ترین شعارهای جنگ ارتش روسیه علیه اوکراینی ها هم که بارها از سوی پوتین ایراد شده همین است: «باید اوکراین را از نفوذ نازیها بیرون آورد.» ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه می گوید این گروه پرنفوذ در حال گسترش «نازیسم» در اوکراین هستند. علاوه بر پوتین، دیگر مقام‌های سیاسی روس نیز بارها بر رسالت ویژه ارتش این کشور در مبارزه با نئونازی‌ها سخن به میان آورده و حتی دیگر بازیگران به ضرورت مقابله با گروههای راست‌گرا ترغیب کرده‌اند.
اخیرا نیز اظهارات سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در گفتگو با یک رسانه ایتالیایی که طی آن از او پرسیده شده بود که چطور روسیه می‌گوید در حال پاک کردن عناصر نئونازی از اوکراین است، در حالی که ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور این کشور، خودش یهودی است؟، در پاسخ به این پرسش وزیر امور خارجه روسیه تاکید کرده بود: «من ممکن است اشتباه کنم، اما هیتلر خون یهودی هم داشت. [این که زلنسکی یهودی است] مطلقاً معنی ندارد. مردم خردمند یهودی می‌گویند که سرسخت‌ترین ضد یهود‌ها معمولا از خود یهودیان هستند».
در یکی دیگر از واپسین اظهارات از همین دست، ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه در هفتاد و هفتمین سالروز پیروزی اتحاد جماهیر شوروی در جنگ جهانی دوم علیه نازی ها در آلمان، اعلام کرده بود که امروز روسیه در حال مبارزه با نئو نازیسم تحت حمایت ناتو در اوکراین است.
نئونازی‌های مورد اشاره مسکو کیستند؟
با وجود ادعاهای روسیه، اکنون این پرسش مطرح می‌شود که گروههای نئونازی مورد اشاره چه کسانی هستند و آیا می‌توان ماهیت فاشیسم بودن را بر آنها اطلاق کرد؟ در پاسخ به این پرسش ضروری است که در مبحث حاضر ماهیت دو گروه «باتالیون آزوف» و «پراوی سِکتور» مورد شرح و بررسی قرار بگیرد. باتالیون آزوف و پراوی سکتور دو گروه اصلی از شبه‌نظامیان حاضر در ارتش اوکراین هستند که به طور مشخص مسکو از آنها به عنوان نئونازی یاد می‌کند. باتالیون آزوف یک گروه شبه نظامی است که اعضای آنرا افراد داوطلب تشکیل می دهند. آزوف نام دریایی است که از سه طرف، در جنوب و شرق از سوی شبه جزیره کریمه و روستوف و در غرب و شمال از سوی اوکراین احاطه شده است. دریایی که تا پیش از اشغال کریمه بیشتر اوکراینی محسوب می شد اما امروز کاملا تحت قیمومیت روسیه قراردارد. گروه شبه نظامی آزوف در ۵ مه سال ۲۰۱۴ تشکیل شده است، گردانی متشکل از مردان سفیدپوست که از تمام اروپا اعضایی در خود دارد.
نام آزوف‌ها اولین بار در سال ۲۰۱۵ میلادی شایع شد زمانی که گردان آنها موفق شد با کمک به ارتش اوکراین، کنترل شهر ماریوپل را از جدایی طلبان هوادار روسیه در شرق پس بگیرد. پس از این عملیات بود که دولت اوکراین آنها را در «گارد ملی» خود ادغام کرد.
در سال ۲۰۱۵ اعضای هنگ زمینی آزوف از ۵۰۰ نفر تجاوز نمی کرد امروز برآورد می شود بین ۳۵۰۰ تا ۵۰۰۰ جنگجو در آن حضور داشته باشند. همچنین با توجه به آخرین خبرها به نظر می رسد در روزهای اخیر صدها عضو جدید از سراسر اروپا به این گروه پیوسته اند.
بنیانگذار باتالیون آزوف، آندری بیلتسکی، زاده شهر خارکیف و روس زبان است. او در آغاز موفق شد بخشی از گروه های هولیگان، هواداران اوباش فوتبال، و همچنین اعضای یک سازمان شبه نظامی افراطی میهن پرستان اوکراینی را جذب کند. اعتقادات آندری بیلتسکی بی تردید نشات گرفته از همان ایدئولوژی آلمان نازی است. وی یک دهه پیش از تاسیس این هنگ نظامی، به فکر تشکیل آن افتاد و در سال ۲۰۰۷ در مقاله ای ماموریت مهم گروه مدنظر خود را «تصفیه نژادی» عنوان کرد. آندری بیلتسکی، در آخرین انتخابات ریاست جمهوری اوکراین نیز با تمام نیروهای ملی گرا متحد شد اما تنها موفق به کسب تنها 2 درصد آراء شد.
آرم باتالیون آزوف با الهام از نماد اس اس های آلمان نازی SS Das Reich طراحی شده است هرچند که بنیانگذار و اعضای این گروه آنرا رد می کنند و می گویند «اس اس» مشهور را از افسانه‌های اسطوره های یونانی الهام گرفته اند و ربطی به جریان نازی و نژادپرستان ندارد. با این حال یکی از مهم ترین شعارهای این گروه «ایده تشکیل یک ملت پاک» است که شباهت زیادی به شعارها و تبلیغات در زمان آلمان نازی دارد.
علاوه بر گردان آزوف، «پراوی سکتور» که در واقع به معنای «بخش راست» است (راست در اینجا به معنای همان راست سیاسی است)، مجموعه‌ای از خرده‌گروه‌های شبه‌نظامی بود که پیش‌تر وجود دارند: به ویژه سه گروه به هم پیوستند و پراوی سکتور را ساختند: «مجمع ملی ـ دفاع ملی اکراین» UNA-UNSO)) «تریزوب» (Tryzub) و «مجمع سوسیال ـ ناسیونال» (SNA). این پراوی سکتور در واقع و در اصل نیروی انتظامات جنبش یورومیدان بود که به سرنگونی دولت روس‌گرای یانوکوویج منجر شد. پراوی سکتور در پیروزی جنبش نقش مهمی داشت، به این دلیل که با جدیت و آمادگی‌اش برای درگیری فیزیکی با پلیس، نقطه‌ضعفِ همیشگیِ این دست جنبش‌های خیابانی را رفع کرده بود. وجه مشترک همۀ این گروهها روس‌ستیزی و ملی‌گرایی رادیکال آنهاست و می‌توان بخش‌هایی از آنها را راست افراطی نامید.
با توجه به جزئیات اشاره شده پیرامون این دو گروه اوکراینی، تا حدود زیادی می‌توان شواهد و مستندات پیرامون افراط‌گرا و راست‌گرا بودن این گروهها را تایید کرد. انگیزه‌های پیدایش، اهداف، برنامه‌ها و شعارهای دو گروه «باتالیون آزوف» و «پراوی سِکتور» به جرات نزدیک به گروههای نئونازی می‌باشد اما اینکه این جریان‌ها در اوکراین محبوبیت یا طرفداران اندکی دارندف بحثی دیگر است که در قالب ماهیت آنها نمی‌گنجد.
واکنش دولت کی‌یف و غرب به ماجرای حضور نئونازی‌ها در میانه بحران اوکراین
هر چند قراین و شواهد محکمی از حضور گروههای نظامی نژادپرست در میدان نبر با نیروهای روس وجود دارد اما تا کنون شاهد استاندارد دوگانه دولت کی‌یف و کشورهای غربی نسبت به این موضوع هستیم. در واقع، حضور نئونازی‌ها در میان صفوف ارتش، ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین که یهودی تبار است و پدربزرگش را در کمپ‌های کشتار یهودیان در لهستان از دست داده است انکار می شود. رئیس جمهوری اوکراین بارها گفته به عنوان یک یهودی تبار که اعضای خانواده اش را نازی های آلمان از او گرفت‌اند نمی تواند حامی و هوادار گروه های نئونازی باشد.
در سوی مقابل نیز کشورهای اروپایی و آمریکا که در جریان جنگ جهانی دوم با اتحاد جماهیر شوروی سابق در یک جبهه متحد علیه هیتلر و نازیها در جنگ بودند، اکنون با استانداری دوگانه نمی‌‌خواهند حتی بخشی از واقعیات را بر این مبنا که گروههای نازی در روسیه حضور دارند را بپذیرند. آمریکا و دیگر کشورهای اروپایی بدون توجه به اینکه تسلیحات ارسالی از سوی آنها، در اختیار گروههای نئونازی و راست‌گرا قرار می‌گیرد، ارسال کور سلاح به ارتش اوکراین را دنبال می‌کنند. نماد بار این رویه را می‌توان تصویب کمک ۴۰ میلیارد دلاری آمریکا به اوکراین دانست.
سران کشورهای غربی همواره با در پیش گرفتن سیاست انکار و سکوت، هر گونه حضور نیروهای راست‌گرا را انکار کرده‌اند؛ زیرا اساسا این گروههای نژادپرست در مقطع کنونی در مسیر مقابله نظامی با روسیه گام بر می‌دارند.
