به گزارش الوقت، در شرایطی که اوضاع انسانی در افغانستان همچنان در بحرانی ترین وضعیت خود به سر می برد، به تازگی اسناد منتشر شده نشان میدهد بوریس جانسون، نخستوزیر انگلیس هنگامی که مردم افغانستان برای خروج از این کشور در فرودگاه کابل تجمع کرده بودند و جان خود را در درگیریها از دست میدادند، مجوز خروج سگ و گربهها و محافظت از جان آنها را صادر کرده است.
در این ارتباط گفته شده است که در جریان خروج و تخلیه نظامیان غربی از افغانستان، نخستوزیر انگلیس در حکمی دستور تخلیه حیوانات و کارکنان یک مؤسسه انگلیسی را که تحت اداره یک تفنگدار نظامی است، صادر کرده بود و این تفنگدار نظامی به ظاهر برای کمک به مردم افغانستان آمده بود ولی در لحظات سخت این مردم از جان سگها محافظت کرد.
افشای خروج حیوانات از افغانستان توسط انگلیس که همزمان با قدرت گیری طالبان بود، در حالی است که در همان زمان بسیاری از شهروندان افغانستان خواستار خروج بودند، اما دولت انگلیس و دیگر دولت های غربی به درخواست های آنان توجه چندانی نداشتند. حتی انتشار کلیپی از یک شهروند افغانستان که برای خروج از افغانستان به چرخ های هواپیمای باربری خود را چسبانده و هنگام برخواستن هواپیما سقوط کرد، آن چنان پربازدید شد که بسیاری تصاویر هرج و مرج و آشفتگی افغانستان هنگام ترک افغانستان را با خروج نیروهای آمریکایی از ویتنام پس از شکست مقایسه کردند.
درغگویی جانسون!
تا کنون بوریس جانسون نخستوزیر انگلیس نقش خود در عملیات جنجالی نجات حیوانات از افغانستان را رد کرده بود. اکنون اما نشانههایی در تأیید این موضوع پیدا شده است. اولویت دادن به حیوانات در عملیات خروج، خشم عمومی را به دنبال داشته است. جنجالهای عملیات ویژه نجات ۱۷۳ حیوان خانگی شامل سگ، گربه و الاغ ازافغانستان به انگلیس همچنان ادامه دارد. در اولویت قرار دادن خروج دهها سگ و گربه یک پناهگاه حیوانات در کابل نسبت به کارکنان و کارمندان بریتانیا در افغانستان، خشم بسیاری را برانگیخته است.
بوریس جانسون، نخست وزیر انگلیس در ابتدا منکر دخالت در این موضوع شده بود، ولی اکنون ایمیلهایی که کمیته روابط خارجی بریتانیا منتشر کرده، حاکی از آن است که جانسون شخصا با این اقدام موافقت کرده است. پشت صحنه این انتقال، سرباز سابق پل فارتینگ بود که یک پناهگاه حیوانات را در کابل اداره می کرد. سازمان او تحت عنوان «نوزاد» در ایمیلی که در ۲۵ اوت ارسال شده، به صراحت حتی مورد تمجید هم قرار گرفته است. در این ایمیل گفته شده که پناهگاه «نوزاد» مورد توجه واقع شده و نخست وزیر دستور داد کارمندان و حیوانات آن را خارج کنند.
جانسون قبلا نقش خود در اجرای این عملیات خروج را رد کرده بود. او به خبرنگاران گفته بود که «مطلقا» هیچ نقشی در خروج حیوانات از افغانستان نداشته است. بعدها نیز تکرار کرد که شایعات مربوط به دخالتاش کاملا بیهوده بوده است. به گزارش رسانههای انگلیسی، گفته میشود که فارتینگ برای جلب این حمایت، دولت انگلیس را تحت فشار نیز قرار داده است.
حیوانات این پناهگاه درحالی به مکانی امن منتقل شدهاند که در همان زمان، حامیان آنها و خانوادههایشان قادر به ترک افغانستان نبودهاند. این سرباز سابق بریتانیایی برای تخلیه حیوانات یک کمپین یک روزه راه انداخت و توانست در شرایط بحرانی آن زمان، یک فرصت کوتاه برای پرواز چارتر بدست بیاورد که البته هزینههایش را حامیان مالیاش تأمین کردند.
اما این پرواز بدون کارکناناش رفت و به دلایل نامعلومی این کارمندان از دسترسی به فرودگاه محروم شدند. فارتینگ گفت حیوانات در قسمت چمدان هواپیما بودند و جای مسافران را اشغال نمیکردند. با این حال، طبق گزارش رسانهها، ظاهرا او و حیوانات در فرودگاه از امکانات ویژه برخوردار شدند، آن هم در شرایطی که جا داشت این حمایت به طور مثال به مترجمان ارتش بریتانیا در افغانستان تعلق میگرفت که در خطر بودند.
یک سرباز سابق در افغانستان تابستان امسال گفته بود، این مایه شرمساری است که مترجمان از این امکانات ویژه برخوردار نشدهاند. به گفته دولت بریتانیا، بیش از ۱۵ هزار نفر در جریان عملیات نجات بریتانیا از افغانستان خارج شدهاند. ولی از آنجایی که بیش از هزار نفر از کارکنان و نیروهای محلی به دلیل کوتاه بودن فرصت خروج، جا ماندهاند، بسیاری از بریتانیاییها از نجات حیوانات خانگی خشمگین هستند.
دستاورد انگلیس در افغانستان
رسوایی اولویت حیوانات بر انسانها از سوی دولت جانسون تا جایی بوده که حتی کارمندان و مترجمان سفارت انگلیس نیز نتوانسته اند به آسانی مانند حیوانات از افغانستان خارج شوند.
در همین ارتباط نیز، «رافائل مارشال»، عضو سابق وزارت خارجه انگلیس رویکرد این وزارت خانه در روند تخلیه شهروندان افغان پس از تصرف این کشور توسط طالبان را «ناکارآمد» و «پر از هرجوخرج» توصیف و فاش کرد که در ستاد بحران وزارت خارجه انگلیس تعداد کافی کارمند وجود نداشت و گزینش افغانهایی که توسط هواپیماهای انگلیسی از آن کشور خارج شدند «بدون برنامه و ناکافی» بود.
این مقام سابق وزارت خارجه انگلیس در گزارش مکتوب به کمیته روابط خارجی پارلمان این کشور گفت که احتمالاً تا 150 هزار شهروند افغان که بهدلیل ارتباط با انگلیس در معرض خطر قرار داشتند، درخواست تخلیه از افغانستان را داشتند اما به کمتر از 5 درصد آنها کمک شد.
مارشال با اظهار اینکه «دومینیک راب» وزیر خارجه وقت انگلیس در تصمیمگیری «کند عمل کرد»، افزود که ساعتها طول میکشید تا راب به ایمیلها پاسخ دهد و تأکید کرد که وزیر خارجه «بهطور کامل وضعیت را درک نکرده بود».
این مقام سابق وزارت خارجه انگلیس همچنین گفت: «حیوانات مؤسسه خیریه «نوزاد» که توسط یکی از تفنگداران دریایی سابق انگلیس اداره میشد در خطر نبودند و تخلیه آنها بههزینه مستقیم افرادی انجام شد که در معرض خطر قرار داشتند.»
البته رسوایی فعالیت انگلیس طی حدود 20 سال حضور در افغانستان تنها محدود به اولویت حقوق حیوانات بجای انسان ها نیست، بلکه نیروهای نظامی غربی و انگلیسی در مدت حضور خود در افغانستان بدترین رفتار را با شهروندان افغانستان داشتند.
پس از حدود 20 سال حضور نیروهای انگلیسی و غربی، افغانستان امروز با صدها بحران اقتصادی، سیاسی و اجتماعی روبروست و در عمل این جای پرسش است که دستاورد حضور غرب در افغانستان چه بوده است؟
حتی مقامات غربی نیز خودشان به عدم وجود دستاوردی در افغانستان اذعان دارند و رئیس ستاد ارتش انگلیس در روزهای پایانی خروج نیروهای خارجی از افغانستان و درحالی که افکار عمومی در انگلیس نسبت دستاوردهای دو دهه حضور پرخرج نظامی در این کشور دچار اختلاف بودند، گفت که برای قضاوت در این زمینه زود است.
تردیدی نیست که شرایط امروز افغانستان دستاورد حضور اشغالگرانه و نامشروع نظامی کشورهای غربی طی 20 سال در افغانستان است و اکنون که خبر خارج کردن حیوانات مقدم بر انسان ها از افغانستان افشا شده است، بی توجهی به حقوق مردم و شهروندان در افغانستان از سوی کشورهای غربی بیش از هر زمان دیگری ثابت شده می باشد.