رژیم صهیونیستی در پلن ب خود در پی ناکامی در متوقف کردن مذاکرات احیای برجام، در پی حمایت و لابیگری برای انعقاد توافقی جدید یا برجام جدید هستند که در آن موضوع امنیت اسرائیل و مسائل منطقهای و موشکی گنجانده شود.
الوقت – با نزدیک شدن به آغاز دور هفتم مذاکرات هستهای ایران با کشورهای 1+4 و آمریکا در 29 نوامبر 2021 (8 آذر 1400) -6 روز آینده- در وین پایتخت کشور اتریش، موضعگیری موافقان و مخالفان توافقنامه برنامه جامع مشترک (برجام) و احیای آن در سطحی گسترده مطرح شده است. در این میان یکی از بازیگرانی که بیشترین اتخاذ موضع را نسبت به مذاکرات وین به منظور احیای برجام داشته، رژیم صهیونیستی بوده است. هر چند مقامهای سیاسی این رژیم امیدوار بودند که پس از توقف دور ششم مذاکرات وین به دلیل تغییر دولت در ایران، دولت بایدن را نسبت به عدم تداوم گفتگوها راضی کنند اما با نهایی شدن آغاز دور جدید مذاکرات، به نظر میرسد سیاستمداران تلآویو قصد دارند بر شکست سیاسی خود سرپوش بگذارند.
در همین راستا اخیرا شاهد هستیم که مواضعی دوگانه از سوی صهیونیستها مطرح شده است. در سطح ابتدایی همانند موضعگیریهای چند سال گذشته نفتالی بنت، نخستوزیر رژیم صهیونیستی، برمخالفت تلآویو با هر گونه توافق جدید و در نظر گرفتن آزادی عمل برای خود تاکید کرده است. اما بر خلاف این رویکرد، «بنی گانتس» وزیر جنگ صهیونیستها، اخیرا در کنفرانسی در دانشگاه کالیفرنیای آمریکا در 22 نوامبر 2021 (اول آذر 1400) مدعی شده که از توافق هستهای طولانیتر، قویتر و با نظارت دقیقتر با ایران حمایت محکمتر با ایران حمایت میکند.
بیان این اظهارات در شرایطی است که همزمان وزارت خارجه آمریکا بر در میان گذاشتن روند مذاکرات وین با رژیم صهیونیستی سخن به میان آورده است. در مجموع از این وضعیت میتوان اینگونه برداشت کرد که سناریوی اول صهیونیستها همچنان عدم احیای برجام و توافق است و سناریوی بدیل آنها، امضای برجام جدید یا توافقی با متعلقات و بندهای اضافی است. با ابن اوصاف، استدلال اصلی نوشتار حاضر این است که رژیم صهیونیستی در موضوع برنامه هستهای علاوه بر صحنه معادلات میدانی، در میدان سیاست و دیپلماسی نیز قافیه را به جمهوری اسلامی ایران باخته است.
نتایج معکوس اقدامات رژیم صهیونیستی
رژیم صهیونیستی از ابتدای آغاز مذاکرات هستهای میان ایران و گروه 1+5 در سال 2013 با صراحت تمام مخالفت خود را با هر گونه توافق اعلام کرد اما پس از ناکامی اولیه در متوقف کردن مذاکرات و تغییر رویکرد دولت باراک اوباما در زمان حصول توافق، این رژیم سیاست انجام عملیات تخریبی را در دستور کار قرار داد. روی کار آمدن دولت دونالد ترامپ بعد از 20 ژانویه 2017 نیز مزید بر علت شد تا این رژیم در انجام اقدامات مخرب خود جسورتر شود.
در همین راستا این رژیم با هدف نابودکردن توافق برجام و به اصطلاح متوقف کردن برنامه هستهای ایران، اقداماتی تروریستی همانند ترور دانشمندان هستهای، خرابکاریهای هستهای و حمله به کشتیهای ایرانی را در دستور کار قرار داد اما بر خلاف طرح و برنامه این رژیم شاهد هستیم که حملات آنها علیه برنامه هستهای ایران، نتیجه عکس داده و تهران را برآن داشتند تا سیستم غنی سازی کارآمدتری داشته باشد. افزایش و نصب سانتریفیوژهای جدید و آغاز غنیسازی در نطنز تا ۶۰ درصد نماد موفقیتهای ایران در ناکام گذاشتن صهیونیستها است.
موضوعیت نداشتن توافق فرابرجامی
رژیم صهیونیستی در پلن «ب» خود در پی ناکامی در متوقف کردن مذاکرات احیای برجام، در پی حمایت و لابیگری برای انعقاد توافقی جدید یا برجام جدید هستند که در آن موضوع امنیت اسرائیل و مسائل منطقهای و موشکی گنجانده شود. این خواسته را از هم اکنون همانند راهبرد چند سال این رژیم در قبال برنامه هستهای ایران میتوان شکست خورده دانست؛ زیرا مقامهای سیاسی ایرانی در وضعیت پس از خروج آمریکا از برجام بارها تاکید کردهاند که به هیچ عنوان مذاکرهای فراتر از برجام 2015 را نخواهند پذیرفت.
طرح توافق فرابرجامی یا برجام 2، به صورت صریح و شفاف در دولت جدید ایران رد شده و تهران اعلام کرده که طرح مسائل جانبی فراتر از توافق هستهای سال 2015 را نخواهد پذیرفت. البته این موضوع از سوی تمامی طرفهای حاضر در مذاکرات وین نیز مورد توافق قرار گرفته و نقشه راه بر این مبنا خواهد بود که واشنگتن با لغو تحریمهای ظالمانه و غیرقانونی علیه ایران میتواند به جمع اعضای برجام بازگردد و ایران نیز پس از راستیآزمایی عمل به تعهدات طرف مقابل، به تعهدات خود در برجام بازخواهد گشت.
ناکامی بزرگ تلآویو در غالب کردن رویکرد ضدبرجامی علیه ایران
در سطح پایانی نکته قابل تامل این است که در وضعیت کنونی مواضع رژیم صهیونیستی در تضاد کامل با رویکرد غالب جهانی نسبت به پرونده هستهای جمهوری اسلامی ایران قرار دارد. حتی ایالات متحده آمریکا به عنوان مهمترین و اصلیترین شریک استراتژیک رژیم صهیونیستی، به دلیل آگاهی از عدم تأثیرگذاری فشارها بر ایران و تأثیرات معکوس تحریمها بر توسعه برنامه هستهای، مواضعی کاملا مخالف با این رژیم دارند. حتی فضای کنونی به گونهای است که دولت جو بایدن نیز توانایی ایجاد اجماعسازی بین المللی علیه برنامه مسالمتآمیز هستهای تهران را ندارد و به نظر میرسد استراتژیستهای کاخ سفید به این واقعیت پیبردهاند که هیچ مسیری جز احیای توافق هستهای وجود ندارد. مجموع این وضعیت را میتوان همچون شکستی بزرگ برای رژیم صهیونیستی و تشدید انزوای بینالمللی این رژیم ارزیابی کرد.