در وضعیت جدید چه مصطفی الکاظمی در ریاست کابینه باقی بماند و چه شخصی جدید به عنوان ریاست دولت برگزیده شود، مساله مهم این است که توافقات نهایی خروج نظامیان آمریکایی از عراق که در آخرین دور مذاکرات استراتژیک میان بغداد – واشنگتن مصوب شده، هر چه زودتر می‌بایست بُعد اجرایی به خود بگیرد.
الوقت – در شرایطی که نتایج اولیه انتخابات زودهنگام پارلمانی عراق در 10 اکتبر 2021 (18 مهر 1400) از سوی کمسیون مستقل انتخابات در چندین نوبت اعلام شده و احزاب و ائتلاف‌های سیاسی عراق به دو دسته موافقان و معترضان به نتایج اعلام شده، تقسیم شده‌اند اما به نظر می‌رسد نتایج نهایی نیز با تفاوت‌هایی حداقلی حفظ خواهند شد؛ بدین معنا که تنها شاید تعداد چند کرسی بر آرای کسب شده یک جریان افزوده و چند کرسی بر یک ائتلاف یا حزب دیگر افزوده شود. بنابراین، از هم اکنون می‌توان پیام‌های سیاسی داخلی و خارجی انتخابات 10 اکتبر را مورد بازخوانی قرار داد.
در واقع، ترکیب احزاب برنده انتخابات به طور صریح پیام روشنی را در عرصه سیاست و حکمرانی کشور عراق به همراه دارد که یکی از ابعاد آن بازخوانی نتایج انتخابات برای بازیگران خارجی دخیل در معادلات عراق است. در این زمینه، استدلال نوشتار حاضر این است که با تامل در ائتلاف‌ها و احزاب پیروز در انتخابات زودهنگام با صراحت تمام می‌توان اظهار داشت که دولت آمریکا مهم‌ترین بازنده انتخابات اخیر بوده است.
ترکیب برندگان و پیام صریح برای اخراج فوری نظامیان آمریکایی از عراق
در خوانش شکست بزرگ آمریکا در انتخابات زودهنگام پارلمان عراق، در ابتدای امر ضروری است که ترکیب احزاب برنده مورد بررسی قرار بگیرد. بنابر آخرین نشست خبری کمیسیون عالی انتخابات عراق (تا لحظه تنظیم این نوشتار) نتایج احزاب برنده به صورت کنونی است:
- جریان صدر به رهبری مقدی صدر ۷۰ کرسی
- ائتلاف دولة القانون به رهبری نوری المالکی ۴۰ کرسی
- ائتلاف التقدم به رهبری محمد الحلبوسی ۳۸ کرسی
- حزب دمکرات کردستان عراق به رهبری مسعود بارزانی 34 کرسی
- ائتلاف الفتح به رهبری هادی العامری ۲۰ کرسی
-ائتلاف هم‌پیمانی کردستان به رهبری قباد طالبانی ۱۷ کرسی
- ائتلاف العزم به رهبری خمیس خنجر ۱۴ کرسی
- ائتلاف امتداد ۱۲ کرسی
- نسل نو به رهبری شاسوار عبدالواحد ۹ کرسی
- العقد الوطنی به رهبری فالح فیاض ۵ کرسی
- تحالف قوی الدولة ۳ کرسی
- مستقل‌ها حدود۲۰ کرسی
هر چند در نتایج اعلام شده کنونی امکان تغییرات حداقلی در کرسی‌های کسب شده از سوی هر یک از ائتلاف‌ها و احزاب محتمل است اما در یک جمع‌بندی کلی می‌توان گروه صدریون وابسته به مقتدی صدر را در میان شیعیان بزرگ‌ترین ائتلاف یا جریان در پارلمان آینده عراق دانست. همچنین، ائتلاف دولت قانون به رهبری نوری المالکی که آن نیز از میان شیعیان خواهد بود دومین جریان بزرگ خواهد بود. در ادامه نیز جریان‌های تحت رهبری محمد جلبوسی، مسعودی بارزانی و هادی عامری قرار می‌گیرند.
ترکیب مذکور در همین ابتدای امر نشانگر آن است که اکثریت پارلمان جدید عراق را مخالفان تداوم حضور نظامی آمریکا در عراق تشکیل می‌دهند. مقتدی صدر، نوری المالکی، هادی عامری و بسیاری از مستقلین و حتی برخی جریان‌های عرب سنی و کرد بارها مخالفت خود را با تداوم حضور آمریکا اعلام کرده و اکنون همین جریان‌ها به وضوح اکثریت مجلس پنجم عراق بعد از 2003 را تشکیل می‌دهند. همین جریان‌ها با توجه به اینکه هیچ یک اکتثریت مطلق (نصف به علاوه یک) یعنی 165 کرسی را کسب نکرده‌اند بدون تردید در انتخاب رئیس قوای سه‌گانه دولت آینده نقش اصلی را عهده‌دار خواهند بود اما بدون تردید وجه غالب رویکرد این جریان‌ها ضدیت با آمریکا است.
پیام صریح مقتدی صدر به آمریکا
اگرچه جریان صدریون به رهبری مقتدی صدر با کسب احتمالا (70 تا 75 کرسی) بدون تردید بزرگ‌ترین جریان در پارلمان جدید است اما این بدین معنا نیست که دولت آینده توسط این گروه تشکیل خواهد شد، بلکه ائتلافی از چند جریان و حزب ترکیب دولت جدید را مشخص خواهند کرد. با این وجود، توجه به این مساله ضروری است که مقتدی صدر، بدون تردید نقش اصلی را در تشکیل ساختار دولت آینده بر عهده خواهد داشت و از همین جهت سخنان او بعد از اعلام نتایج اولیه بسیار حائز اهمیت می‌باشد. با نگاهی کلی به اظهارات صدر بعد از اعلام نتایج اولیه انتخابات با صراحت می‌توان گفت که او به وضوح خروج آمریکا از عراق و مقابله با مداخلات این کشور در امور بغداد را مورد تاکید قرار داده است.
مقتدی، صدر در مهم‌ترین بخش از سخنرانی خود پس از انتخابات عراق در 11 اکتبر 2021 (19 مهر 1400) تاکید کرده بود،از تمام سفارتخانه‌هایی که در امور عراق و تشکیل دولت دخالت نکردند، تشکر می‌کنیم هرگونه دخالتی واکنشی دیپلماتیک یا احتمالا مردمی متناسب با جرم رخ داده به همراه داشته باشد و عراق تنها متعلق به عراقی‌هاست. این اظهارات صدر به وضوح نشانگر این است که او مخالفت خود را با تداوم دست‌اندازی‌ها و دخالت‌های آمریکا اعلام کرده است.
همچنین، علاوه بر اظهارات اخیر مقتدی صدر در گذشته بارها با صراحت خواستار خروج اشغالگران آمریکایی شده و مخالفت خود را باقی ماندن نظامیان آمریکایی اعلام کرده است. صدر در مواضع خود طی چند سال اخیر نیز بارها رژیم صهیونیستی و آمریکا را به جنایت علیه بشریت محکوم کرده و از مقاوت در برابر آنها خبر داده است. افزون براین پیشینه مقتدی صدر در گذشته نیز نشانگر این است که پیروزی جریان وابسته به او بدترین خبر برای آمریکایی‌ها بوده است؛ زیرا صدر به عنوان رهبر جنبش «جیش المهدی» طی سال‌های 2003 تا 2007 بزرگ‌ترین تشکیلات ضد آمریکایی را مدیریت می‌کرد. همین امر نشانگر آن است که او در موضع مقابله با اشغال‌گری آمریکا هیچ مصالحه‌ای را با هیچ جریان و شخصی نمی‌پذیرد.
پیام صریح ضدآمریکایی انتخابات به رئیس کابینه جدید
وضعیت ناشی از پیروزی جریان‌ها و ائتلاف‌های ضد آمریکایی در انتخابات 10 اکتبر برای نخست‌وزیر کابینه جدید دولت عراق، یک اولویت مشخص و صریح را معین کرده است که آن هم عبارت است از : «اجرایی کردن مصوبه قانونی اخراج نظامیان خارجی از کشور.» در وضعیت جدید چه مصطفی الکاظمی در ریاست کابینه باقی بماند و چه شخصی جدید به عنوان ریاست دولت برگزیده شود، مساله مهم این است که توافقات نهایی خروج نظامیان آمریکایی از عراق که در آخرین دور مذاکرات استراتژیک میان بغداد – واشنگتن مصوب شده، هر چه زودتر می‌بایست بُعد اجرایی به خود بگیرد. در مجموع، می‌توان بر این مساله نیز صحه گذاشت که آمریکایی‌ها در تعیین نخست‌وزیر جدید نیز نقشی حداقلی خواهند داشت و روند معادلات آتی کاملا بر خلاف رویکرد و خواست آنها خواهد بود.
