پیر محمد ملازهی، روند کنونی تحولات را منتج از توافق برای تشکیل دولت موقت با حضور ملا برادر و اجمد جلالی ارزیابی میگند و معتقد است که آمریکا از درون تحولات افغانستان، مانع تراشی و شکست طرح «یک کمربند –یک جاده» چین را جستجو میکند.
الوقت - جنگ و درگیری نظامی در افغانستان میان دولت مرکزی و شبه نظامیان طالبان به مراحل حساسی رسیده است و در شرایطی که آخرین گزارشها به صورت غیر رسمی و تایید نشده از ورود نیروهای طالبان به کابل گزارش میدهند، نگرانی از روند تحولات آینده جامعه افغانستانر ا فرا گرفته است. حتی کانال های خبری افغانستان از برکناری اشرف غنی خبر داده که هنوز تایید نشده اما منابع می گویند که قرار است او در یک بیانیه استعفای خود را اعلام کند.
همزمان اخباری پیرامون توافق برای تشکیل دولت موقت جدید در افغانستان منتشر شده است. سرعت تحولات در کشور افغانستان اکنون به گونهای است که مسائلی متعدد پیرامون وضعیت این کشور در زمان حال و آینده مطرح شده و بسیار از ناظران سیاسی عاجز از پیشبینی روزهای آینده هستند. با این اوصاف، «الوقت» در پرداختن به آخرین روند تحولات و نیز آینده پیشروی این کشور با پیر محمد ملازهی، کارشناس ارشد مسائل افغانستان گفتگو داشته است. ملازهی روند کنونی تحولات را منتج از توافق برای تشکیل دولت موقت با حضور ملا برادر و اجمد جلالی ارزیابی میگند و معتقد است که آمریکا از درون تحولات افغانستان، مانع تراشی و شکست طرح «یک کمربند –یک جاده» چین را جستجو میکند.
ملابردار و جلالی، ماموران تشکیل دولت موقت جدید خواهند بود
پیرمحمد ملازهی در ارتباط با اخبار منتشر شده پیرامون سقوط کابل و حضور نیروهای طالبان در پایتخت افغانستان بر این باور است که ویدئوهای منتشر شده پیرامون این وضعیت در ارتباط با دیدار احمد جلالی و ملا برادر در کابل است. احمد جلالی در زمان سقوط طالبان در سال 2001 به مدت چند سال در دولت افغانستان وزیر بود. او به عنوان یک نظامی به مدت 21 سال در آمریکا گوینده و تحلیلگر تلویزیون صدای آمریکا بود. اکنون شواهد امر حاکی از آن است که جلالی و ملا برادر به مدت 6 ماه مدیریت امور را در دولت موقت یا دولت گذار در دست خواهند گرفت.
وی افزود: «حضور احمد جلالی در کابل به عنوان شخصی که از آمریکا در مقطع کنونی رهسپار افغانستان شده، نشانگر آن است که احتمالا میان طرفین توافقی صورت گرفته که کابل مورد حمله نظامی قرار نگیرد و در مقابل اشرف عنی از قدرت کنارهگیری کند. در مجموع میتوان حضور رهبر طالبان و جلالی در ارگ ریاست جمهوری را نشان دهنده حصول توافق بزرگ برای تعیین سازوکار پایان دادن به قدرت دولت اشرف غنی دانست. بر اساس آخرین اخبار نیز اشرف غنی در حال خروج از افغانستان است. اکنون دولت موقت در حال شکلگیری است و آمریکاییهای با ارسال 3 هزار نیرو به کابل برای حفاظت از فرودگاه این شهر و سفارت خود، به طور صریح این پیام را به طالبان دادهاند که اجازه اشغال کابل با قدرت نظامی را به انها نخواهند داد و باید مصالحه صورت بگیرد. ظواهر امر نشان میدهد که احمد جلالی و ملا بردار در دوحه قطر دیدار کرداند و شاید جلالی به عنوان رئیس دولت موقت و ملا بردارد به عنوان معاون یا یک سمت بلندپایه اداره امور را در 6 ماه آینده در اختیار داشته باشند. دولت اینده میتواند ترکیبی از طالبان و دیگر نیروهای افغانی تا زمان برگزاری انتخابات باشد اما واقعیت پشتپرده این است که از همان دوران مذاکرات دوحه، بازگشت طالبان به قدرت مورد توافق قرار گرفته بود که شاید شرط آن تعدیل در کنشهای سیاسی سابق باشد.»
آمریکا در پی مانعتراشی در برابر اجرای طرح «یک کمربند و یک جاده» چین از گذرگاه افغانستان است
این کارشناس مسائل افغانستان در بخشی دیگر از گفتههای خود، پیرامون فرضیاتی که از شکست آمریکا در افغانستان بعد از 20 سال سخن به میان میآوردند، تاکید کرد: «در ظاهر امر آمریکا شکست خورده است اما اگر از نگاهی موشکافانهتر به مساله نگریسته شود، این کشور استراتژی کلانی در سطح جهانی دارد و رفتار این کشور نیز در افغانستان در همین چارچوب قابل تحلیل است. آمریکاییها در حال پیاده کردن نقشهای از پیش تعیین شده هستند. اینکه هزینههای چند میلیارد دلاری آمریکا در افغانستان تماما بدون ثمر بوده است بسیار ساده انگارانه میباشد. در نگاهی کلان باید توجه داشت که در تمامی کشورهای اسلامی دو نیروی نخبگان دانشگاهی و مذهبی، تعیین کننده معادلات قدرت خواهند بود. در عرصه افغانستان به نظر میرسد که آمریکاییها به این باور رسیدهاند که طیف دانشگاهی که لیبرال، سکولار و ملیگرا هستند توانایی تاثیرگذاری بر معادلات را ندارند و در بطن جامعه جایگاهی ندارند لذا حساب باز کردن روی آنها نادرست خواهد بود.»
ملازهی در ادامه تاکید کرد: «آمریکاییها با پی بردن به اشتباه خود در دلبستگی به طیف سکولارها، مجددا به سوی طالبان بازگشتند؛ زیرا این نیرو قدرت اجتماعی بالایی دارد و توانایی تاثیرگذاری بر معادلات را دارد. اکنون آمریکا قصد دارد از روی کار آمدن طالبان به عنوان ابزاری برای مقابله با طرح «یک کمربند و یک جاده» بهره بگیرد. در واقع، آمریکاییها بر این باور هستند که افغانستان و طالبان مهمترین مانع برای اجرای قدرت گیری پکن هستند.»
امکان وقوع جنگ داخلی ضعیف است
این کارشناس مسائل افغانستان در بخشی پایانی از اظهارات خود تاکید کرد: «در صورتی که طالبان از طریق جنگ و با توسل به قوه قهریه وارد کابل میشذد، جنگ داخلی در این کشور آغاز میشد؛ زیرا نیروهای حاضر در کابل نیروهای شمالی و سایر نیروهای هستند. اکنون معامله یا توافق صورت گرفته و به نظر میرسد طالبان عدم تعرض به حقوق تاجیکها، ازبکها و شیعیان را پذیرفته است و دولت موقت نیر نمود اصلی آن خواهد بود.