الوقت- در حالی که با تکمیل محاصره شهر مأرب به دست ارتش و کمیتههای مردمی، جنگ یمن به نقطه حساس و سرنوشتسازی رسیده است، رسانههای خبری به نقل از وبگاه «الصحافه الیمنیه»، از ورود شماری از تفنگداران نیروی دریایی آمریکا «مارینز»، به فرودگاه «الغیضه» در استان «المهره» در شرق یمن که تحت کنترل نیروهای سعودی است، خبر دادهاند.
تنفس مصنوعی بایدن به جسد نظامی ائتلاف
از زمان آغاز تجاوز نظامی ائتلاف به رهبری عربستان سعودی به یمن آمریکا به صورت آشکار و پنهان کاملاً در کنار سعودیها به مشارکت در جنایت علیه یمنیها پرداخت.
آمریکا در این سالها همواره اصرار داشته است که مشارکت در جنگ یمن تنها به صورت فروش جنگافزار به امارات و عربستان، همکاری با ائتلاف برای عملیاتهای هوایی، حمایت اطلاعاتی و کمک به سوخت گیری هوایی در حین پرواز بوده است. واشنگتن با انکار حضور مستقیم در صحنه نبرد علیه مردم یمن، سرکوب القاعده در مناطق جنوبی یمن بویژه در استانهای بیضا و ابین را تنها علت انجام عملیاتهای نظامی تفنگداران خود اعلام کرده است.
با این حال انتقادات داخلی و جهانی به نقش حمایتی آمریکا به جنایات سعودیها که یمن را به بزرگترین بحران انسانی سالهای اخیر جهان تبدیل کرده است موجب شد تا جو بایدن در دوران مبارزات انتخاباتی وعده خروج کامل آمریکا از جنگ یمن و تلاش برای واداشتن ریاض به اتمام جنگآفرینی را بدهد و با راه یافتن دموکراتها به کاخ سفید قطع پشتیبانی از عملیات تهاجمی عربستان در فوریه 2021 اعلام شد.
نکته حائز اهمیت آن بود که اقدامات کاخ سفید در اعلام خروج از جنگ یمن و تلاش برای به جریان انداختن مذاکرات صلح در مسقط، در کوران تحولات مأرب و شکست مزدوران وابسته به عربستان و منصور هادی نخست وزیر مستعفی یمن صورت میگرفت. تلاش برای نجات جبهه نظامی ائتلاف از هم فروپاشیده سعودی در آخرین سنگر مهم خود در مناطق شمالی یمن در استان استراتژیک مأرب در پست پرده مهمترین هدف کاخ سفید در اعلام موضع حمایت از آتش بس در روند مذاکرات بود.
اکنون نیز با وجود آنکه شمار نیروهای آمریکایی منتقل شده به استان المهره دیگر استان مهم تحت کنترل سعودیها در شرق یمن مشخص نشده است اما، تنفس مصنوعی به کالبد بی جان ائتلاف نظامی عربستان برای حفظ مناطق تحت کنترل را میتوان پیام اصلی حضور نیروهای آمریکایی دانست. به نظر میرسد که دولت بایدن موازنه قدرت در عرصه نظامی را به ضرر سعودیها و به نفع انصارلله دگرگون یافته میبیند و برای توقف روند پیشرویهای کمیتههای مردمی و ارتش یمن مجدداً به حمایت مستقیم از سعودیها روی آورده است.
این موضوع اگرچه میتواند با بهانه موازنه سازی در عرصه نبرد برای تقویت میز مذاکرات لقب گیرد، اما با توجه به اینکه ملت یمن برای بیرون راندن متجاوزینی در حال مبارزه است که به صورت کاملاً آشکار در تلاش برای تصاحب مناطقی از خاک کشور و تجزیه آن هستند، با بار دیگر درست بودن استراتژی انصارلله در عدم اعتماد به میانجیگری آمریکا را نشان داد.
امروزه گزارشهای پرتعداد و مؤثقی از سوی رسانههای بینالمللی و حتی متحدان سعودی در نبرد وجود دارد که ریاض برای حفظ مأرب و سایر مناطق تحت کنترل خود از تروریستهای القاعده و داعش بهره گیری میکند و آنها را به صورت گسترده به جبهههای نبرد مأرب گسیل کرده است. اگر شعارهای کاخ سفید در مورد نبرد با القاعده در یمن صحت داشت نباید از پیروزی دشمن اصلی القاعده در یمن یعنی انصارلله نگران میشد.
حمایت از ریاض در رقابت منطقهای در المهره
بدون تردید حضور در استان المهره که در جوار استان نفتی حضرموت به عنوان پایگاه سنتی حضور و نفوذ سعودیها در جنگ یمن میباشد به معنای آمادگی برای حمایت از ریاض در جبهه بعدی پیشرویهای انصارلله برای آزادسازی سایر مناطق از لوث حضور متجاوزین است.
استان المهره اهمیت ویژه ای برای سعودیها در آینده یمن دارد. تنش های مکرر با ایران و عدم اطمینان در مورد تداوم وابستگی به گذرگاه استراتژیک تنگه هرمز برای صادرات نفت از منطقه خلیج فارس ، فشار بیشتری بر عربستان سعودی برای جستجوی گزینه های بدیل طی سالیان اخیر کرده است.
در آگوست 2018 ، یک سند درز کرده نشان داد که ریاض قصد ساخت یک خط لوله انتقال نفت از عربستان سعودی به ساحل المهره و بندرگاه نیشتون را دارد که دسترسی مستقیم به دریای عرب و اقیانوس هند را فراهم می کند.
پس از رد این طرح از سوی علی عبدالله صالح رئیس جمهور سابق یمن برای اعطای کنترل عربستان سعودی بر این کریدور سرزمینی ، سعودی ها بحران یمن را شانس بی نظیری برای اجرایی کردن این هدف دیدند.
با این حال ، موقعیت جغرافیایی آن در امتداد مرز عربستان سعودی و عمان ، آن را به منطقه کنترل تحت کنترل هر دو کشور تبدیل کرده است. ریاض پس از اواسط نوامبر 2017 ، با کنترل بر امکانات زیرساختی المهره شامل بندر نیشتون ، بندر سرفیت ، گذرگاه های مرزی شهن و فرودگاه الغیده، به ایجاد شهرک های نظامی در اطراف زیرساخت های اصلی و مناطق ساحلی روی آورده است.
با این حال رقابت گستردهای میان عربستان و عمان و امارات برای نفوذ در این منطقه وجود دارد.
اخیراً ، المهره شاهد اختلافات بی سابقه ای در بین مردم محلی برای حمایت از دو گروه بود که بر سر رهبری شورای عمومی المهره و سقطرا می جنگند.
یک اجتماع محلی به رهبری شیخ قبیله قومسیت ، عبود حبود تشکیل شده است که به حمایت از عبدالله بن عیسی العفر گزینه نزدیک به امارات متحده عربی میپردازد و او هم اکنون در امارات زندگی می کند. گردهمایی دیگری نیز برای رد رهبری العفر ترتیب داده شد و که آن را "کودتا" علیه شورا توصیف کرده بود. این اختلافات از زمان کنترل جنوبیها بر جزیره سقطری شدت یافته است.
عمان نیز در تلاش برای حفظ توازن قدرت فعلی و مهار جاه طلبی های سعودی ها در منطقه به طور سنتی به ارائه کمک های بشردوستانه برای افراد محلی میپردازد. سال گذشته ، عمان کانال تلویزیونی المهریه را تأسیس کرد که گزارشهای خود را بر انتقاد از حضور نظامی عربستان و امارات در المهره و سقطری متمرکز کرده است.
لذا گزینه درگیری خونین میان طرفداران سه جناح منطقهای در المهره بسیار محتمل است و در این میان "در حال حاضر ، سعودیها در هماهنگی کامل با آمریکایی ها به بهانه مبارزه با تروریسم قرار دارند.