الوقت- در طی چند ماه گذشته، موضوع انتخاب رئيس جديد اقليم کردستان عراق، در صدر تحولات این اقلیم قرار گرفته است، همچنانکه برای حل آن، احزاب اقليم بارها حول يک ميز نشسته و درباره راهکاری موجود بحث کرده اند که تا کنون نتيجه ملموسي نداشته است. در عین حال، استمرار این بحران، زمینه های اختلافات روزافزون و شکاف ميان عقايد گروه های سياسي کرد عراق در رابطه با انتخاب رئيس جديد را تشدید کرده است. به نحوی که در طی روزهاي اخير شاهد اعتراضات مردمي در اقليم کردستان هستيم که تاکنون منجر به کشته و زخمی شدن چندین نفر شده است. با توجه به اهمیت این موضوع توجه به چند نکته ضروری می نماید.
1. مسئله ریاست اقلیم کردستان و بحران ناشی از اعتراض عمومی به ناکارآمدی دولت اقلیم ، دو موضوع کاملا جدا از هم هستند که موازات تصاعد آنها در یک مقطع زمانی شائبه هماهنگ بودن این دو پدیده را افزایش داده است .
2 . اگر چه حزب دموکرات مقصر اصلی حوادث اخیر محسوب می شود، اما احزاب 4 گانه مخالف این حزب نیز، به دلیل مشارکت در حاکمیت، خود بخشی از بحران ناکارمدی در اقلیم کردستان محسوب می شوند. بنابراین هریک از احزاب مخالف پارتی به اندازه سهم خود در اداره اقلیم کردستان، مخاطب بحران جاری در اقلیم کردستان هستند. چنانچه در جریان تسری تظاهرات رانيا، قلعه دزه، بينجوين، كلار، كفرين وحلبچه به دفاتر احزاب جنبش تغيير، اتحاد میهنی کردستان، اتحاد اسلامی کردستان، حزب کمونیست و پارتی حمله و آنها را مجبور کردند پرچم حزب خود را با پرچم اقلیم کردستان عوض کنند .
3. شواهد حاکی از آن است که حزب گوران بعضا به طور منفک از 4 حزب مخالف دیگر عمل می کند و به همین دلیل در کشمکش سیاسی با حزب حاکم، به عنوان مسبب بحران اخیر در اقلیم کردستان معرفی شده است .
4 . به نظر می رسد، تداوم یا تصاعد بحران عمومی در اقلیم کردستان، پدیده ای است که در مقطع فعلی، اثر مستقیم نامطلوبی بر عملکرد نیروهای پیشمرگه در مقابله با خطر داعش باقی خواهد گذاشت. بر این اساس، روند اخلال در عملکرد نیروهای پیشمرگه، به هیچ وجه مطلوب ایالات متحده آمریکا و البته هیچ یک از احزاب کرد اقلیم کردستان به غیر از یکیتی و پ.ک.ک نیست. زیرا در صورت یورش جدید از سوی داعش و ناتوانی اقلیم کردستان در دفع خطر، به دلیل عدم وجود نیروی جایگزین ، مجددا گزینه حشد الشعبی برای دفع خطر امنیتی مطرح خواهد شد .
5 . به نظر نمی رسد تغییر در وضعیت ریاست اقلیم کردستان، پدیده ای باشد که از آشوب های اخیر تاثیر بپذیرد. همچنین به نظر نمی رسد تغییرات چندانی متوجه جایگاه مسعود بارزانی در کوتاه مدت باشد. کما اینکه از بین 4 حزب مخالف تنها جریان تغییر به دنبال اعمال تغییرات جدی در جایگاه مسعود بارزانی است که به نظر می رسد این مواضع با عدم همراهی 3 حزب دیگر همراه خواهد بود و در نتیجه طرفین دعوا به یک راه بینابینی رضایت خواهند داد که احتمالا وضعیتی شبیه پیشنهاد احزاب 5 گانه در هشتمین جلسه مشترک آنها خواهد بود. بر اساس این پیشنهاد انتخاب رئیس اقلیم در پارلمان با اختیارات مشخصی که از سوی پارلمان تعیین می شود و بدون کاهش قابل توجه نسبت به اختیارات کنونی خواهد بود .
در این میان به نظر می رسد استراتژی کوتاه مدت جمهوری اسلامی ایران نیز با توجه به وضعیت امنیتی حاکم بر منطقه و عراق بر پایان تنش در اقلیم کردستان استوار است. البته طبیعتا در بلند مدت و بازگشت شرایط عادی، آنچه منافع جمهوری اسلامی ایران در اقلیم کردستان را تامین خواهد کرد خروج شکل حکومت اقلیم کردستان از ریاستی به پارلمانی و تکثر مراکز ثقل قدرت در آن است.
