الوقت- از زمانی که روسیه برای مقابله با تروریستهای حاضر در سوریه وارد این کشور شد، همواره صحبتهایی در مورد احتمال حضور روسیه در عراق مطرح بود که آیا فعالیت این کشور محدود به مبارزه با تروریستها در سوریه خواهد بود یا به عراق هم کشیده خواهد شد. چراکه تروریستها علاوه بر سوریه در عراق هم فعال هستند و از این رو شاهد بودیم که «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه اعلام کرده بود که اگر مقامهای عراق درخواست حضور روسیه در کشورشان را بدهند، حتماً آن را بررسی میکنیم . لازم به ذکر است که روسیه بعد از ایالات متحده امریکا متحدی استراتژیک از لحاظ نظامی و اقتصادی برای عراق محسوب می شود و بغداد در زمان نوری مالکی قراردادهای تسلیحاتی متعددی با روسیه در زمینه های دفاعی و نیروهای هوایی و زمینی امضا کرد اما اجرای آن قراردادها به دلایلی چالش جدی مواجه شدند. برای همین روسیه نتوانست آن طور که باید در مسلح کردن نیروهای عراقی سهیم شود. این مساله یکی از دلایل مهم در شکست ارتش عراق در برابر داعش و تسلط این شبکه تروریستی بر بخش عمده ای از خاک عراق در محسوب می شود.
با توجه به این پیش زمینه و البته ناکارآمدی ائتلاف ضد داعش به رهبری آمریکا، مقامهای عراقی نسبت به حضور روسیه در عراق ابراز تمایل کردهاند. لذا روسیه در حال نقل مکان از اوراسیا به خاورمیانه است و در صدد است تا توسط نیروهای نظامی خود در فرا اوراسیا عرض اندام کند. از طرف دیگر، حضور آنها در منطقه میتواند به مثابه یک اخطار جدی برای غربیها ارزیابی شود.
همچنانکه واکنش آمریکا به این اقدام با بهت همراه بوده است. چرا که مقامات آمریکایی نگرانند روس ها که به تازگی وارد میدان شده اند، اوضاع عراق را به دست بگیرند. آمریکایی ها که هزینه های مالی و جانی بسیاری را در عراق متحمل شده اند، نمی توانند بپذیرند روسیه بار دیگر در عراق قدرت بگیرد.
نگرانی از قدرت گرفتن روسیه در عراق، آمریکا و متحدانش را بر آن داشته است حملات جنگنده های خود را در «بیجی» و «رمادی» عراق گسترش دهند. یک مقام آمریکایی در این خصوص اظهار داشت تروریست های داعش تا کنون با چنین هجمه ای از حملات هوایی مواجه نبوده اند.
علاوه برجنبه منطقه ای و بین المللی حضور نظامی روسیه در عراق، نبایست این نکته را نیز فراموش کرد که گروههای متعددی از مناطقی مانند آسیای مرکزی و قفقاز در میان تروریستها حضور دارند که این موضوع تهدید و خطر بزرگی برای روسیه به حساب میآید. چراکه تمامی اعضای این گروهکها کاملاً آموزش دیدهاند و علاوه بر اینکه میتوانند شخصاً دست به اقدامهای تروریستی در خاک روسیه یا هر نقطه دیگر بزنند، میتوانند اقدام به آموزش دادن نفرات دیگر کنند و افراد بیشتری را برای اقدامهای خود پرورش دهند .
بنابراین یکی از دلایلی که روسیه تمایل دارد تا در عراق هم دست به عملیات و حملات هوایی بزند این است که تکلیف تروریستهای چچنی و حتی عناصری که ممکن است برای روسیه خطر آفرین باشند را یکسره کند. لذا باید گفت که حضور روسیه در عراق چنین فرصتی را برای مسکو به وجود میآورد.
با توجه به مولفه های مورد اشاره، حضور نظامی روسیه در عراق از ابعاد مهمی برخوردار بوده و می تواند نقش بسزایی در روند تحولات عراق و منطقه داشته باشد، همچنانکه خطر حضور گروه های تروریستی در حوزه پیرامونی روسیه را کاهش دهد.