الوقت – با گذشت حدود چهار ماه از آغاز اعتراضات عراق، همچنان حواشی و بحثها پیرامون این رخداد گرم است و به نظر میرسد همچنان دستهای پنهانی وجود دارند که خواهان تداوم بحران در این کشور هستند. در میانه تمامی رخدادها، یکی از مهمترین موضوعاتی که اخیرا به کانون مشاجرات تبدیل شده در ارتباط با ترورهای مشکوک و مرموزی است که در چند هفته گذشته شدت گرفته است. این ترورها بیشتر از میان متعرضان عراقی صورت میگیرد و نیروهای امنیتی نیز تا کنون نتوانستهاند عاملان این حوادث را معرفی کنند.
در واقع، طبق گزارشهای کمیساریای حقوق بشر عراق، از ابتدای ماه ژانویه، ۳۳ بار به جان برخی شخصیتهای مهم عراقی سوءقصد شده است که در نتیجه آن، تاکنون ۱۴ فعال عراقی ترور و ۱۹ تن مجروح شدند. این موضوع به مثابه این است که در سال جدید میلادی روندی جدی برای ترور فعالان مدنی در جریان است. اکنون این مساله مطرح میشود که اهداف این ترورها چیست و احتمالا چه کسانی در پشت صحنه این ترورها هستند؟ در این زمینه، در ابتدای امری ضروری است به طرح و بررسی دو فرضیه پیرامون عوامل پشت صحنه این ترورها اشاره شود.
دست پنهان در ترور معترضان
در ارتباط با عوامل پشت پرده در ترور شهروندان عراقی در جریان اعتراضات میتوان به دو فرضیه جدی اشاره کرد. یک فرضیه این است که دولت و نهادهای امنیتی عراقی به منظور خاموش کردن صدای معترضان و پایان دادن به اعرتاضات به ترور رهبر مخالفان روی آوردهاند. فرضیه دوم نیز است که نیروهای دست نشانده یا اصطلاحا نیروهای مزدور بیگانه، با حمایتها خارجی دست به ترور رهبر معترضان میزنند.
در ارزیابی این دو فرضیه میتوان فرضیه اول یعنی دست پنهان دولت در پشت اعراضات را تا حدود زیادی نامحتمل دانست به این دلیل که در حال حاضر اعتراضات به شدت نسبت به دوران ابتدایی خود در ماههای گذشته آرامتر شده و در نتیجه دولت نهادهای امنیتی از این اتفاق هیچگونه سود و منفعتی نخواهند برد؛ زیرا ترور معترضان و شخصیتهای سیاسی در مقطع کنونی تنها منجر به تداوم و تشدید اعتراضات خیابانی خواهد می شود.
اگر در روزهای آغازین و دوران اوج اعتراضات، نیروهای امنیتی عراق چنین امری را انجام میدادند تا حدود زیادی معقولتر به نظر میرسید اما اکنون که موج اعتراضها به شدت کاهش پیدا کرده، هیچ عقل سلیم و منطقی حکم نمیکند که خود دولت عراق زمینهساز تشدید بحران شود. بنابراین، به نظر میرسد وجود دستهای پنهان خارجی در پشت صحنه شخصیت های مدنی عراق تا حدود زیادی محتملتر است. اما اکنون مساله این است که چرا و با چه هدفی این اقدام انجام میگیرد.
کشته سازی و زمینه جویی برای تشدید اعتراضات و بحران آفرینی
پس از بیانیه مقتدی صدر، روحانی پرنفوذ عراقی و رهبر ائتلاف سائرون در پارلمان عراق، مبنی بر اینکه معترضان راه خود را از بیگانهگان و مزدوران جدا کنند، شاهد تضعیف کمیت و کیفیت خشونت در خیابانها عراق هستیم. هم بسیاری از خیمهها جمعآوری شدهاند و هم دیگر بسیاری از معترضان همانند گذشته حاضر نیستند به اعمال غیرقانونی اقدام کنند.
در چنین شرایطی به نظر میرسد نیروهای دست نشانده کشورهای خارجی که تحت حمایت مستقیم نهادهای امنیتی آمریکا، رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی قرار دارند، در تلاش هستند با کشتهسازی یا به عبارتی ترورهای هدفمند، شهروندان عراق را به تداوم حضور در اعتراضات و در مسیر تشدید خشونتها هدایت کنند. این امر در نهایت منجر به تداوم بحران سیاسی در کشور عراق خواهد شد و همچنان وضعیت این کشور را بیثبات نگه خواهد داشت.
ایجاد بستر برای باقی ماندن نیروهای آمریکایی
در وقایع بعد از شهادت سردار قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس، دو فرمانده بزرگ محور مقاومت آمریکاییها به وضوح نسبت به این مساله آگاه هستند که دیگر نمیتوانند در کشور عراق به آسانی باقی بمانند. به ویژه پس از مصوبه پارلمان عراق تحت عنوان اخراج نظامیان خارجی از کشور و اعتراضات میلیونی مردمی در حمایت از مصوبه مذکور، این مساله بیش از هر زمان دیگری تقویت شده است. در واقع، آمریکاییها و متحداناش به ویژه عربستان و رژیم صهیونیستی به خوبی میدانند در صورت ایجاد ثبات و عبور عراق از بحران آنها خیلی زود باید برای همیشه از مداخله و حضور فعال در صحنه سیاسی عراق خداحافظی کنند. بنابراین، آنها در پی آن هستند با توسل به ترور معترضان همچنان بحران را در کشور عراق تشدید کنند.
زمینه سازی برای مداخله خارجی از جمله سازمان ملل در بحران اعتراضات
دیگر هدف نهادهای امنیتی کشورهای بیگانه از ترور معترضان عراقی را میتوان بسترسازی برای مداخله خارجی تحت عنوان تحقیقات نهادهای بینالمللی ارزیابی کرد. در واقع ترورهای مرموز زمینهای است که به واسطه آن درخواست تحقیقات مستقل بینالمللی ارائه شود و از این طریف همچنان نفوذ بیگانهگان در کشور عراق حفظ و بسط داده شود.