الوقت- اعتراضات عراق که در آستانه اربعین و ابتدا به صورت مسالمت آمیز شروع شد، کمتر از یک ماه تبدیل به تظاهرات خشونت بار شده وماهیت شعارها نیز به تغییرات بنیادین سیاسی تغییر یافته است. در این میان با گذر زمان نقاب از چهره های پنهان شده پشت تظاهرات عراق کنار می رود. روز گذشته یکی از مسئولان امنیتی عراق خبر از کشف و دستگیری یک شبکه وابسته به اطلاعات امارات شامل برخی افراد لبنانی و عراقی را داد که ماموریت آنها مدیریت تظاهرات های مردمی و اقدامات خطرناک علیه عراق با منابع مالی هنگفت بود.
دستهای پنهان خارجی
شبکه رادیویی «صوت العراق» در مورد شبکه نفوذی امارات اعلام کرد: «این شبکه که وابسته به سازمان اطلاعات امارات است مستقیما با طحنون بن زاید، مشاور امنیت ملی امارات و مسئول اطلاعات خارجی این کشور در ارتباط است». در ابتدای تظاهرات افرادی اقدام به پخش غذا و برخی مایحتاج بین مردم می‌کردند تا بتوانند مردم را مدت زمان بیشتری در خیابانها نگه دارند. این اقدام به نوعی کپی بردای و رقابت با مراسم اربعین اما با اهداف سیاسی بود.
به گفته شاهدان عینی در میدان التحریر بغداد که یکی از سرچشمه های اصلی تظاهرات است، برخی افراد ناشناس در میان معترضان با مبالغ زیادی در حدود 40 تا 50 میلیون دینار عراقی به صورت انفرادی و مخفیانه با مردم صحبت و آنها را اغوا می‌کنند. این افراد همچنین با انتشار شایعاتی مبنی بر کشته شدن افراد در خیابانها سعی در دامن زدن به اعتراضات و ترویج خشونت دارند. دو نفر از این افراد که لبنانی بوده و وظیقه تامین مالی این تیم را داشته اند، مستقیما با طحنون بن زاید مشاور ولیعهد امارات در ارتباط بوده اند دستگیر شدند. امارات برای پایان دادن به این رسوایی از طریق طحنون بن زاید تماسهایی با کشورهای غربی برای میانجی گری در آزادی آنها توسط عراق انجام داده است
با این حال دخالتهای خارجی در اعتراضات عراق ،مساله ناگهانی یا غیر قابل پیش بینی نبود. شبکه تشکیلاتی خارجی برای دامن زدن به اعتراضات عراق، همانند سایر نقاط منطقه مانند سوریه، افغانستان و لبنان متشکل از کشورهای عربستان، امارات ،آمریکا و ارتباط بسیار پنهان رژیم صهیونیستی است.
اسرائیل از طریق محمد دحلان یکی از مشاوران ولیعهد ابوظبی در اعتراضات عراق دخالت میکند. به گزارش نهادهای امنیتی هزینه 150میلیون دلاری این عملیات پیچیده را عربستان برعهده گرفته است اما در بعد میدانی دو اتاق عملیات یکی توسط سفارت آمریکا و و دومی در سلیمانیه در اقلیم کردستان در این زمینه فعال هستند. مزدوران و برخی از سازمان های مدنی وابسته به سفارت آمریکا در عراق این عملیان نفوذ و هدایت را انجام می‌دهند. تعداد آنها 50 هزار مؤسسه با هزینه سالانه حدود 701 میلیون دلار است. واقعیت آن است که آمریکا توانسته تا در برخی از لایه های امنیتی عراق نفوذ کرده و افرادی را برای عربستان اجیر کند ؛ در نامه ای که اخیرا از یکی از ماموران امنیتی عراق به دفتر پادشاه عربستان کشف شد، ماموریت آنها کشاندن مردم به خیابانها و ترویج خشونت بود.
برنامه‌ریزی و اهداف بلندمدت
حداقل از دو منبع میتوان به برنامه ریزی قبلی برای اعتراضات عراق پی برد؛ یکی اظهارات «قیس الخزعلی» رهبر جنبش «عصائب أهل الحق» بود که در ماه سپتامبر یک ماه قبل از شروع تظاهرات، بر اساس اطلاعات خود از اقدامات براندازی علیه دولت در آینده پرده برداشت. منبع دوم نیز سخنان «سامر السبهان» وزیر سابق امور خلیج فارس عربستان بود، که درتابستان گذشته به مهمانان خود قول داد در ماه اکتبر تظاهرات بزرگ و متفاوتی در عراق رخ خواهد داد.
هدف این طراحی شهری، درگیری بین شیعیان بود. در انتخابات اردیبهشت 97 ، حزب سائرون وابسته به مقتدی صدر رتبه اول بیشترین آرا و فهرست فتح به رهبری هادی العامری، فرمانده حشد الشعبی رتبه دوم را بدست آورد. ائتلاف نصر به رهبری حیدر العبادی نیز جایگاه سوم را در رقابتهای انتخاباتی بدست آورد. چنین ترکیب سیاسی در عراق برای آمریکا و اسرائیل که به دنبال محاصره سیاسی و اقتصادی ایران در تحریم ها و کاهش نفوذ تهران هستند، قابل قبول نبود. آنچه در اعتراضات رخ داد، نتیجه هدفند این شبکه چند کشوری بود که هم در فضای مجازی و هم در محیط میدانی ماهیت شعارها علیه حاکمیت فعلی عراق شکل گرفت.
تعدادی از ساختمان‌های دولتی و احزاب شیعه و نیروهای همسو محور مقاومت چون سپاه بدر، عصائب اهل حق و... به آتش کشیده شد. این کشورها امیدوار بودند با تشدید خشونت ها حشدالشعبی برای سرکوب تظاهرات وارد میدان شود و رودروی مردم عراق و شعیان معترض قرار بگیرد. در همین راستا به گزارش روزنامه الخبارتظاهرات اکتبر بر سه محورقرارداشت:« نخست؛ بستن تمامی راههای خارجی بغداد و جدا کردن آن از سایر استان‌ها. دوم؛ بستن فرودگاه برای «فرار نکردن» هیچ یک از مسئولان. سوم؛ ورود به منطقه سبز بغداد و تخریب نهادهای حکومتی».
برای عملی نمودن تمام اهداف اولین فردی که باید از صحنه سیاسی عراق حذف شود عادل المهدی نخست وزیر عراق است که شیرازه هیات حاکمه فعلی عراق بوده و با حذف او دومینیوی حذف سایر مقامات رقم میخورد. با برکناری «عبدالوهاب السامری » از فرماندهی سرویس مبارزه با تروریسم و انتقال او به سمتی دیگر در وزارت دفاع ، توسط عادل عبدلمهدی، بهانه برای حمله به نخست وزیر عراق و جولان علیه او در افکار عمومی عراق توسط سرویس‌های بیگانه فراهم شد.
اما ریشه اصلی دشمنی ها به تلاشهای عبدالمهدی دربازگرداندن شرایط باثبات به روابط ایران، عراق و سوریه بر می‌گردد. عبدالمهدی علی‌رغم هشدارهای آمریکا و حملات هوایی اسرائیل اقدام به بازگشایی گذرگاه استراتژیک «قائم-بوکمال» بین سوریه و عراق نمود. این اقدام از نظر اسرائیل و آمریکا یک تهدید بود که نتایج چند سال تلاش مستمر برای حفظ بی ثباتی در عراق و سوریه را به باد می‌داد زیرا پایتخت‌های «تهران-بغداد-دمشق-بیروت» را به یکدیگر و دریای مدیترانه متصل میکند.
علاوه بر این پس از عدم تمدید معافیت‌های نفتی ایران در اردیبهشت و موج دوم فشار بر ایران، عبدالمهدی توطئه های هشت ماه گذشته برای ایجاد اختلاف بین دو کشور از جمله سه حمله راکتی به منطقه سبز بغداد را خنثی نمود. تلاشهای عبدالمهدی باعث همسویی عراق با ایران و سوریه شده و استراتژی دولت ترامپ مبنی بر قطع دست ایران در عراق را با چالش جدی مواجه نموده است. ریشه فساد و مشکلات اقتصادی در عراق در ناامنی و بی ثباتی چند سال اخیر قرار دارد که هم باعث شد تا دولت بودجه زیادی برای مقابله با داعش هزینه کند و هم گروه‌های سیاسی گوناگونی با هدف باج گرفتن از ناامنی ها وارد انتخابات و مشارکت سیاسی شدند که نتیجه آن توزیع نامتناسب برخی رانت‌ها و فساد اقتصادی منتج از آن بود. اما گسترش خشونت در اعتراضات عراق در شرایط کنونی برخلاف منافع عمومی و اقتصادی مردم عراق ماهیتی کاملا سیاسی در جهت منافع کشورهای خارجی و عناصر باقیمانده از حزب بعث و پان عربیسم ها در جریان است.
