به گزارش الوقت، سخنان وزیرخارجه عمان در نشست 74 ام مجمع عمومی سازمان ملل متحد با خشم رهبران اماراتی روبرو شده است و در همین ارتباط، مقام ها و رسانه های اماراتی در تازه ترین حملات خود به وزیر خارجه عمان مدعی شدند که او مصلحت قوم عرب را نمی داند و در جریان سخنان خود در سازمان ملل درباره یمن و نیز حمله به آرامکو سکوت کرده است.
اما چه کسی است که نداند امارات مدت‌هاست با عمان سرناسازگاری دارد و این اولین بار نیست که سخنان وزیرخارجه عمان با واکنش منفی و خشم رهبران سیاسی در امارات روبرو می‌شود.
اختلاف امارات و عمان در چیست؟
به طور کلی ریشه عمده اختلافات میان امارات و عمان را می‌توان در سیاست خارجی بی طرفانه عمان جویا شد.
طی چند سال گذشته با وقوع تحولات منطقه‌ای از جمله در جریان بحران دیپلماتیک قطر و قبل از آن جنگ ائتلاف عربی به سرکردگی عربستان و امارات علیه یمن، دولت عمان رویکردی مستقل و متفاوت از سه کشور عربی بحرین، عربستان و امارات دنبال کرده است.
عمان نه تنها از جنگ علیه یمن دفاع نکرد بلکه در جریان تنش دیپلماتیک و محاصره سیاسی و اقتصادی قطر تلاش کرد تا به عنوان میانجی اختلافات عربی را کاهش دهد. از سوی دیگر در بحبوحه حملات رسانه ای اماراتی ها به سلطان نشین عمان به دلیل سخنان وزیر خارجه این کشور مجمع عمومی سازمان ملل، گزارش هایی مبنی بر دیدار وزیران دفاع عمان و قطر منتشر شد، دیداری که همچون بنزینی بر آتش گر گرفته از مجمع عمومی در نیویورک بود.
به گفته منابع عربی، «بدر بن سعود بن حارب البوسعیدی» وزیر دفاع عمان و «خالد بن محمد العطیه» معاون نخست وزیر و وزیر دفاع قطر در مسقط دیدار کردند و براساس گزارش های منتشره از سوی رسانه های دو کشور، طرفین دراین دیدار روابط دوحه و مسقط را برادرانه توصیف کرده و خواستار تعمیق این روابط شدند. انجام این دیدار در شرایطی که سعودی ها و اماراتی ها، قطر را در محاصره اقتصادی ، هوایی و حتی مالی قرار داده اند و در اوج تنش ها در منطقه خلیج فارس، خشم اماراتی‌ها از رویکرد سیاست خارجی عمان دو چندان ساخت.
پیشینه اختلافات دو طرف از کجاست؟
این نخستین بار نیست که اختلافات میان عمان و امارات رسانه‌ای می‌شود و سال گذشته نیز یوسف بن علوی از وجود اختلافات گسترده و عمیق کشورش با امارات بویژه در ارتباط با بحران یمن پرده برداشته بود که البته بیش از هرچیز ناشی از عدم همراهی عمان با امارات و عربستان در جریان جنگ علیه یمن بود.
در عین حال باید توجه داشت که سابقه دخالت های خطرناک اماراتی ها در امور داخلی عمان ، حکایت دیروز و امروز نیست و اماراتی‌ها از سال ها قبل شبکه های جاسوسی در عمان راه اندازی کرده بودند و به همین دلیل زمینه اختلافات میان این دو از قبل به اندازه کافی وجود داشت.
با وجود اینکه حادثه کشف باند جاسوسی دولت امارات مربوط به سال 2011 می‌شود اما پیامدهای این حادثه هنوز تمام نشده است. آن حادثه اختلافات بین سلطان‌نشین عمان و دولت امارات را عملا آشکار داد تا عمانی‌ها همچنان مطمئن باشند هسته جاسوسی سرویس امنیتی دولت امارات حکومت عمان و نهادهای دولتی و نظامی آن را هدف گرفته بود.
از سوی دیگر پس از افشای جاسوسی امارات از عمان، برخی عمانی‌ها نیز به صورت متقابل و البته غیررسمی امارات را به دست داشتن در حوادث صحار متهم می‌کرند. همان اعتراضات ضد دولتی که دامنه آن در فوریه 2011 به مسقط رسید، اگرچه عمان تلاش کرد تا چندان ماجرا به درازا نیانجامد و با برخی اصلاحات اقتصادی توانست معترضان را آرام کند.
تنش فرهنگی و تاریخی امارات با عمان
در عین حال دامنه اختلافات امارات و عمان تنها محدود به تنش‌های امنیتی و سیاسی نیست، بلکه دو طرف به صورت تاریخی و فرهنگی نیز دارای اختلافاتی می‌باشند.
از جمله سال گذشته در ژانویه 2018 امارات با جعل نقشه و انضمام استان «مسندم» سلطان‌نشین عمان به کشور خود در جریان افتتاح شعبه موزه لوور در ابوظبی، خشم عمانی‌ها را برانگیخت.
همچنین امارات در یک سریال تلویزیونی ماه رمضانی خود «المهلب بن ابی صفره الازدی» یکی از شخصیت های تاریخی عمانی و از رهبران مذهب «اباضی» که در دوره اموی و صدر اسلام در این کشور زاده شده است، اماراتی می خواند که این اقدام با واکنش شدید مردم و مقامات عمان مواجه شد.
در فوریه 2018 نیز فعالان شبکه های مجازی در عمان تصویری را به اقتباس از یکی از کتب تاریخی امارات منتشر کردند که در آن ادعا شده تمدن مجان متعلق به امارات و نه عمان است و در مارس 2018 یک فیلم مستند از رسانه‌های اماراتی با عنوان «زاید الأول.. ذاکرة ومسیرة» (خاطرات اولین زاید) پخش شده بود که به دلیل آوردن مسائل تاریخی غیرواقعی و تحریف شده در آن خشم مردم عمان را به همراه داشت.
در این شرایط مقامات عمانی معتقدند که تخلفات اماراتی‌ها و حتی خط مشی رسمی دولت امارات در سرقت مفاخر، آثار علمی، تاریخی و فرهنگی این کشور نوعی تجاوز سیاسی و جغرافیایی به میراث فرهنگی و تاریخی عمان محسوب می‌شود.
از لحاظ تاریخی نیز منطقه ای که امارات عربی متحده در آنجا واقع شده است، ساحل عمان نامیده می شود و بخشی از سلطان نشین عمان است که نفوذ آن تا آفریقای شرقی در تانزانیا، زنگبار و بخش های بزرگی از سواحل کنیا نیز که تحت کنترل آن بوده، کشیده شده است، اما اقدامات مقامات فرهنگی امارات تا کنون برخلاف این مستندات تاریخی بوده و همین با واکنش مقامات عمانی روبرو شده است، از جمله همان سال گذشته نیز «عصام بن علی الرواس،» معاون اداره صنایع دستی عمان در گفت‌وگو با رادیو محلی «الوصال» این کشور گفت که صبر کشورش در قبال رفتارهای همسایگان آن تمام شده است و لازم است تا امارات دست از تحریف تاریخ بردارد.
ادامه شکاف در شورای همکاری خلیج فارس
تنش اخیری که میان امارات و عمان پس از سخنرانی وزیر خارجه عمان در مجمع عمومی سازمان ملل اوج گرفته از طرف دیگر تداوم شکاف در منطقه را میان کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس نشان می‌دهد.
تقریبا از دو سال پیش که تنش کشورهای عربی حاشیه جنوبی خلیج فارس بر سر بحران دیپلماتیک قطر اوج گرفت، این تنش‌ها تا کنون همچنان ادامه دارد.
از سوی دیگر با وجود برخی خوش بینی‌هایی که اخیرا در ارتباط با کاهش تنش و احتمال از سرگیری روابط قطر و سه کشور عربی عربستان، امارات و بحرین بوجود آمد، اما واکنش تند اماراتی‌ها به دیدار وزرای دفاع قطر و عمان نشان داد که موضوع قطر همچنان مسئله‌ای پرتنش و محل اختلاف کشورهای عربی شورای همکاری خلیج فارس است و ادامه این شرایط جز به معنای شکاف عمیق در شورای مذکور نیست. شورایی که قرار بود زمانی نماد ائتلاف کشورهای عربی خلیج فارس در برابر کشورهای غیرعربی باشد، حال بیش از هر زمان دیگری خودش درگیر اختلافات و تنش درونی اعضاست و در عمل کارکرد خود را از دست داده است.
