الوقت- به اعتقاد بسیاری از ناظران، دستیابی به توافق هسته ای میان ایران و گروه موسوم به 1+5 پیامدهای چهانی و منطقه ای در پیش داشته که یکی از آنها افزایش مناسبات دیپلماتیک میان ایران و کشورهای اروپایی است. به نحوی که روز سه شنبه 6 مرداد (28 ژوئیه) فدریکا موگرینی مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با رییس حمهور و وزیر امور خارجه دیدار داشت.این ملاقات، درست دو هفته پس از دست یابی به توافق جامع هسته ای انجام شد که در آن طرف اروپایی درخواست گسترش همکاری ها میان ایران و اتحادیه اروپا را مطرح کرد.
در این دیدار رییس جمهور ایران تاکید کرده توافق وین که به 13سال بحران بر سر پرونده هسته ای ایران خاتمه داد٬ می تواند فرصتی برای همکاری های نزدیکتر سیاسی٬ اقتصادی و فرهنگی میان ایران و کشورهای عضو اتحادیه اروپا باشد.
فدریکا موگرینی که در این سفر یک روزه با محمدجواد ظریف٬ وزیر امور خارجه ایران هم دیدار داشته٬ گفته است که طرفین قصد دارند همکاری های خود را به حوزه های مهم و کلیدی نظیر مقابله با شبه نظامیان دولت اسلامی و حل وفصل بحران های منطقه ای هم گسترش دهند.
همچنین، روز چهارشنبه، ۷ مرداد (۲۹ ژوئیه)، لوران فابیوس، وزیر امور خارجه فرانسه برای دیداری یکروزه وارد تهران شد و پس از گفتگو با جواد ظریف، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، در یک کنفرانس خبری مشترک با او شرکت کرد. وی پس از این نشست خبری، با آقای روحانی نیز دیدار کرد.البته این دیدا در داخل با حاشیه های رسانه ای نیز همراه بود و مساله خون های آلوده چند روزی دستمایه برخی انتقادات داخلی از این سفربود.
فابیوس در نشست خبری مشترک با وزیر خارجه ایران نیز گفت که در سفر به تهران، ملاقات و گفتگو با رییس جمهوری، وزیر خارجه و رئیس سازمان محیط زیست ایران و همچنین چند وزیر و مقام دیگر جمهوری اسلامی در دستور کار او قرار دارد و افزود محور گفتگوهای تهران گسترش همکاری هاست.
همچنین هیات عالی‌رتبه‌ای از ایتالیا به ریاست پائولو جنتیلونی، وزیر امور خارجه و فدریکا گوئیدی، وزیر توسعه اقتصادی ایتالیا و با همراهی جمعی از مدیران ارشد از صاحبان صنایع و مهمترین موسسات و شرکت های اقتصادی دولتی و خصوصی این کشور از تاریخ 13 لغایت 14 مرداد ماه 1394 به تهران سفر نموده و با مقامات عالی رتبه کشورمان دیدار کردند .
در جریان سفر مقامات ایتالیایی به تهران نشستی با حضور اعضای این هیات ایتالیایی و همتایان و شرکای ایرانی آنها به میزبانی اتاق بازرگانی ، صنایع ، معادن و کشاورزی ایران برگزار کرد و در زمینه های مختلف همکاری از جمله انرژی ، کشاورزی ، حمل و نقل و دیگر زمینه های اقتصادی و تجاری گفت‌وگو شد.
این اولین سفر مقامات عالی‌رتبه ایتالیایی به کشورمان پس از توافق وین است. البته طی دو سال گذشته وزرای خارجه ایتالیا دو سفر به تهران داشته‌اند و همچنین در حوزه ها و سطوح مختلف مقامات دو کشور از رم و تهران دیدار داشته‌اند.
علاوه بر این، سفر وزیر صنعت،معدن و تجارت وزیر صنعت، معدن و تجارت ایران به همراه هیأتی شامل ۷۰ شرکت اقتصادی در اوئل مرداد سال جاری به وین، و نیز سفر وزرای خارجه، انرژی، صنعت و توریسم اسپانیا در اوایل ماه سپتامبر (اواسط شهریورماه) به تهران حاکی از عزم دولت ایران و اتحادیه اروپا در توسعه مناسبات اقتصادی در دوره پسا توافق است.
تحلیل رویداد
1- هرچند توسعه مناسبات اقتصادی میان ایران و کشورهای اروپایی و آمریکایی به منظور رهایی از تحریم های ظالمانه غرب علیه ایران و بهبود رفاه اقتصادی داخلی با رعایت اصول عزت،حکمت و مصلحت،امری عقلایی است، اما ذوق زدگی و انتظار نامتعارف از طرف اروپایی در توسعه مناسبات اقتصادی، خود آسیبی است که باید بدان توجه ویژه داشت. طی سالهای اخیر برخی کشورهای اروپایی در اعمال تحریم های اقتصادی علیه ایران نقشی بسزا داشته اند و انتظار چندانی نمی رود که آنها در شرایط جدید با ایران همکاری واقعی داشته باشند. از سوی دیگر ایران نیز در دوره جدید می بایست سابقه و عملکرد این کشورها را در دوره تحریم مدنظر قرار دهد.
2- یکی از موضوعات مهم در عرصه سیاست خارجی توجه به حفظ اصول و کلان نگری است. استکبار ستیزی و حمایت از مظلومان عالم از مهم ترین اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران می باشد که همواره مورد تاکید حضرت امام خمینی (ره) و امام خامنه ای(مدظله العالی) بوده است.
هرچند جمهوری اسلامی ایران با سران 1+5 در چارچوب مذاکرات اتمی وارد گفتگو و در نهایت توافق شد، اما این امر هرگز به معنی کنارگذاشتن اصول انقلابی در سیاست خارجی و پذیرش خوی استکباری آمریکا و سران کشورهای اروپای غربی نبوده است. این توافق بر اساس تدابیر و هدایت مقام معظم رهبری و در چارچوب نرمش قهرمانانه و مبتنی بر عزت ملی،حکمت متعالی و مصالح عالیه نظام صورت پذیرفته است. آنچه در این میان مهم است توجه به این امر است که همکاری اقتصادی با اروپا صرفا در این چارچوبه نگریسته شود. درهای اقتصادی کشور برای پیشرفت عزت مدارانه گشوده شده، نه واردات محصولات غربی.
3- یکی دیگر از مهم ترین اصول سیاست خارجی حمایت از مظلومان و ستم دیدگان عالم و مقاومت و مبارزه در برابر ظالمینی چون رژیم صهیونیستی است، و هم اکنون در سوریه، عراق و لبنان و برخی دیگر از نقاط جهان محور مقاومت در مقابل این رژیم و استکبار جهانی شکل گرفته است.آنچه در دور جدید مناسبات با کشورهای اروپایی می بایست مد نظر قرار گیرد این است که نباید میان هم پیمانان منطقه ای جمهوری اسلامی ایران اینگونه تداعی شود که بواسطه مناسبات جدید ،خللی درصفوف جبهه مقاومت و بیداری بوجود آمده است. بسیاری از کشورهای قدرتمند اروپایی مواضعی سیاسی مخالف جبهه مقاومت دارند و می بایست با هوشمندی و عزتمداری و استفاده از تجارب گذشته، در خصوص توسعه مناسبات اقتصادی با کشورهای غربی اقدام نمود.
