الوقت- با پیشروی های ارتش سوریه در مناطق باقی مانده در دست تروریستها در ادلب هشدارهای دمشق و مسکو درباره احتمال انجام حملات سازمان دهی شده شیمیایی از سوی تروریستها افزایش یافته است. در این اثنی اطلاعات درز یافته از سازمان منع تسلیحات شیمیایی(opcw) حاکی از دست داشتن تروریستها در حمله شیمیایی سال گذشته به دوما می باشد. در این گزارش فاش شده از سوی مهندسین سازمان منع تسلیحات شیمیایی که بیانیه ماه مارس این سازمان در مورد حملات شیمیایی دوما را زیر سوال می برد آمده است سیلندرهای گاز کلر به صورت دستی توسط ستیزه جویان به محل منتقل شده بودند و از آسمان پرتاب نشده بودند.
اهمیت گزارش opwc
سازمان منع تسلیحات شیمیایی(opcw) تا قبل آبان 1397 فقط صلاحیت تشخیص وقوع حمله شیمیایی را داشت اما با تصویب بودجه 2019 آن و به پیشنهاد انگلیس صلاحیت جدیدی برای اعلام مقصر حمله شیمیایی نیز به آن افزوده شده است. شش ماه پس از حملات شیمیایی فروردین 1397 که در دوما واقع در غوطه شرقی دمشق انجام شد، این اختیار جدید به opcw داده شد اما این سازمان در گزارش نهایی خود که در اسفند ماه گذشته انجام داد هنوز صلاحیت اعلام مقصر را نداشت. ولی نوع گزارش به گونه ای بود که حمله شیمیایی صورت گرفته حمله هوایی بوده است. همین کافی بود تا با توجه به تبلیغات و فضای سیاسی ایجاد شده از طرف فرانسه و آمریکا، نهادهای سیاسی و افکار عمومی دولت سوریه را مقصر اصلی این حملات بدانند.
اگر opcw در این گزارش تایید میکرد سیلندرهای گاز کلر به صورت دستی به محل منتقل شده اند نوک پیکان تقصیر متوجه گروههای تروریستی جیش الاسلام و جبهه النصره و و ائتلاف کشورهای غربی می شد. در این صورت حمله موشکی آمریکا، انگلیس و فرانسه که به بهانه حمله شیمیایی دوما صورت گرفت بی اعتبار میشد. دکتر »پیرس رابینسون» در ارتباط با گزارش درز شده اخیر می گوید: در opcw به جای استناد بر گزارش مهندسین داخلی از یافته های سازمانهای نامعلوم و ناشناس استفاده کرده است. این مهندسین همچنین در این مورد اضافه نمودند که opcw برای تهیه گزارش نهایی از طرف لندن، واشنگتن و پاریس تحت فشار قرار گرفته تا به جای گزارش مهندسین داخلی از سازمانهای نامعتیر استفاده کند .
تبعات سیاسی شدن تحقیقات حمله شیمیایی
تجربه بحران سوریه نشان میدهد هر زمان یک منطقه استراتژیک در حال آزاد شدن بوده حملات شیمیایی یا شبهه حملات یا صحنه سازی ها نیز افزایش یافته است. سال گذشته که دوما به عنوان یکی از این نقاط حساس توسط ارتش سوریه در حال پاکسازی بود حمله شیمیایی مبهم نیز اتفاق افتاد. هنوز هیچ گزارشی منتشر نشده بود که فرانسه با انتشار عکسهایی از قربانیان حادثه، سوریه را متهم نمود و سه کشور فرانسه، آمریکا وانگلیس بیش از صد موشک به مناطقی از حمس و دمشق شلیک کردند. آنچه که سیاسی بودن این حملات و بهانه بودن حادثه دوما را تقویت میکرد زمان کوتاه بین حادثه دوما و حملات موشکی این سه کشور بود تنها یک هفته پس از حادثه دوما صد موشک شلیک شد. این زمان کوتاه احتمال صحنه سازی بودن حملات دوما را تقویت میکرد زیرا این چند کشور منتظر هیچ گزارش رسمی و معتبری نشدند. هماهنگی سه کشور دور از منطقه برای چنین عملیاتی ظرف یک هفته این گمانه را بیشتر تقویت میکرد که آنها به شدت از پیروزیهای ارتش سوریه به خصوص در مناطق استراتژیک نگران بودند و از قبل نیز چنین پیشروی هایی را برای ارتش سوریه پیش بینی کرده بودند و خود را آماده عقب راندن یا کند کردن روند پیشروی ارتش سوریه کرده بودند. با توجه به این مساله و پیشروی های اخیر ارتش سوریه در ادلب دوباره احتمال حمله های شیمیایی مبهم برای متهم نمودن طرف درگیری بالا گرفته است.
خطر تحریکات تروریستها در ادلب
وضعیت ادلب نیز بسیار شبیه دوما در سال گذشته شده است. هم گروههای تروریسیتی و هم حامیان غربی آنها پیشبینی میکنند که ارتش سوریه پیروزی های مهمی در این مناطق بدست آورد. ابومحمد الجولانی سرکرده تحریر الشام که به مدت دو ماه ناپدید شده بود، اوایل اردیبهشت یک نشست اضطراری با چند گروه تکفیری دیگر از جمله «حزب اسلامی ترکستان»«حراس الدین »و «جیش العزه» تشکیل داد که در آن پیش بینی کرده بودند ارتش سوریه در آینده در ادلب عملیات نظامی انجام خواهد داد و این عملیات درگیری ماندن یا نابود شدن است. با توجه به اینکه ارتش سوریه بر 90 درصد خاک خود تسلط پیدا نموده است پس از ادلب فضای تنفس برای گروههای تروریستی بسیار تنگ خواهد شد. دو هفته پس از این نشست تروریستهای النصره و حزب ترکستانی در شمال سوریه با کمک کارشناسان بلژیکی موشکهای تحت اختیار خود را به مواد شیمیایی مجهز و بین تروریستها توزیع کردند. پس از پیشروی های ارتش سوریه و به دست آوردن تپه های استراتژیکی مثل«مزرعه الراضی» «البانه الجنابره » و «تل عثمان» پیش بینی میشود مناطق استراتژیک دیگری به دست ارتش سوریه بیفتند.
سه روش شایع تحریر الشام در این درگیری ها موشکهای ضد زره ،راکتهای زمین به زمین و عملیات انتحاری است. از طرف دیگر قدرت هوایی ارتش سوریه و روسیه در این درگیری بیشتر است و تحریر الشام در دفع حملات هوایی و پیشروی های زمینی پس از آن ناتوان است. بنابراین احتمال یک حمله شیمیایی مشکوک و به خطر افتادن جان غیر نظامیان نیز بالا رفته است. در این راستا وزرات دفاع روسیه روز گذشته اعلام کرد گروه تروریستی جبهه النصره برای اقدامات تحریک آمیز در نزدیکی شهر سراقب آماده میشود. طبق گزارش وزارت دفاع روسیه، جبهه النصره در حال انتقال ترکش های سلاح های روسی از سایر مناطق و استفاده از سلاح های شیمیایی و سمی برای متهم نمودن روسیه در حملات آینده است. گروه موسوم به کلاه سفیدها که پیشتر مستندات صحنه سازی‌های آنها برای فضاسازی رسانه‌ای علیه دمشق انتشار یافته است به احتمال زیاد وظیفه پیاده نظام فضاسازی جدید را بر عهده خواهد داشت.
با توجه به خطر این گروههای تروریستی برای ساکنان این منطقه تنها راه امنیت در ادلب پاکسازی این گروهها وتقویت دولت مرکزی سوریه برای تامین امنیت پایدار است.
