به گزارش الوقت با اعلام شورای عالی انتخابات ترکیه مبنی بر ابطال نتایج آرای انتخابات شهرداری استانبول فضای سیاسی این کشور تحت تأثیر مخالفان و موافقان این اقدام قرار گرفت.
روز دوشنبه رسانه‌های ترکیه‌ای اعلام کردند که هفت عضو از هیات یازده نفره شورای عالی انتخابات رای به ابطال انتخابات شهرداری استانبول داده‌اند و 23 ژوئن(دوم تیرماه) انتخابات مجدد برگزار خواهد شد.
این اقدام پس از آن صورت گرفت که حزب حاکم عدالت و توسعه به رهبری اردوغان مدعی بروز تقلب گسترده و سازمان‌یافته در انتخابات شهرداری‌ها شد که یازده فروردین برگزار گردید و در نتیجه آن اکرم امام‌اوغلو نماینده حزب اپوزیسیون «جمهوری خلق» تنها با اختلاف ۱۳ هزار رای، یعنی ۰.۲ درصد آرا، در مقابل بنعلی ایلدریم نماینده حزب حاکم به پیروزی دست یافت.
اردوغان، روز سه‌شنبه ۷ آوریل با استقبال از تصمیم کمیسیون انتخابات کشورش در لغو نتایج انتخابات شهرداری استانبول آن را «گامی مهم در جهت تقویت دموکراسی» خواند.
آماده پیروزی مجدد هستیم
اما این تصمیم با واکنش حزب پیروز رو به رو شد. «فائیک اؤزتوراک» سخنگوی حزب جمهوری خلق با برگزاری نشست انتخاباتی گفت حزب حاکم و شخص رئیس جمهوری با ایراد انواع اتهامات و ادعاها باعث ابطال نتایج انتخابات شدند.
وی گفت دولت بایستی به رای مردم احترام بگذارد و دموکراسی را مبنا قرار دهد.
به گزارش سایت رسمی حزب اوپوزیسیون جمهوری خلق، اؤزتوراک دولت را به انحصارگری و استفاده از امکانات خود برای ابطال انتخابات متهم کرد و گفت بعد از گذشت ۳۶ روز از انتخابات، حزب حاکم با انواع بازیهای سیاسی تلاش کردند نتایج را ابطال کند. «این روزها باید درس عبرتی برای دموکراسی ترکیه باشد. ابتدا بنا به درخواست حزب حاکم، آرای ۵۷ شعبه رای‌گیری بازشماری شد و تفاوتی در نتایج انتخابات نشد، سپس تلاش کردند کل انتخابات را باطل کنند».
استانبول نیز در پی ابطال نتایج شاهد موجی از اعتراضات خیابانی هواداران حزب جمهوری خلق به این تصمیم بود. این تجمع اعتراضی از صبح دوشنبه از مناطق بشیکتاش و فری کوی آغاز شد و در سایر مناطق استانبول ادامه یافت. به گزارش اسپوتنیک، راننده‌ها هم در حمایت از معترضان بوق و چراغ می‌زدند و صدها تن از معترضان در بشیکتاش شعار "حق و عدالت" حزب مردم جمهوری‌خواه را حمل می‌کردند.
همچنین اکرم امام اوغلو در جمع هوادارن خود از آمادگی برای پیروزی مجدد سخن گفت.
قلیچ‌دار اوغلو رهبر حزب جمهوری خلق نیز با اشاره به اینکه کمیسیون انتخابات قوانین، قوه قضاییه و عدالت را «نابود» کرده است گفت اطمینان دارد در انتخابات جدید نامزد این حزب بار دیگر به پیروزی خواهد رسید.
در واکنشی دیگر انورسال ادی‌گوزل، معاون رئیس حزب جمهوری‌خواه خلق در یک توییت به طعنه نوشته است: "پیروزی بر حزب عدالت و توسعه امری است غیر قانونی".
حزب اسلامگرای سعادت، حزب خوب و حزب دموکراتیک چپ ترکیه نیز اعلام کردند که در انتخابات آینده شهرداری استانبول از اکرم امام اوغلو نامزد حزب جمهوری خلق پشتیبانی می کنند.
در پی لغو نتایج انتخابات اخیر شهرداری استانبول به دستور کمیسیون انتخابات ترکیه، اتحادیه اروپا از این کشور خواست دلایل این تصمیم را «هر چه زودتر» توضیح دهد.
مخالفت کشورهای اروپایی
این تصمیم علاوه بر اعتراض در داخل ترکیه، بازتاب بین‌المللی هم داشت. بروز این مناقشه داخلی در شرایط روابط نه چندان گرم آنکارا- بروکسل زمینه را برای انتقادات جدید کشورهای اروپایی از اردوغان فراهم کرد.
فدریکا موگرینی، کمیسر روابط خارجی اتحادیه اروپا روز سه‌شنبه در بیانیه‌ای گفت: «اعتمادسازی در مورد رویکرد آزادانه، بی‌طرفانه و شفاف انتخابات برای هر کشور دموکراتیکی ضروری است و این یکی از مهم‌ترین موضوعات در روابط اتحادیه اروپا با ترکیه است.»
هایکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان در این زمینه گفت: «تصمیم دولت ترکیه برای ما غیر شفاف و درک‌ناپذیر است.»
دولت فرانسه نیز اعلام کرد مقام‌های ترکیه باید «احترام به اصول دموکراسی، تکثر‌گرایی، بی‌طرفی و شفافیت» را در دور تازه انتخابات رعایت کنند.
همچنین گای ورهوف اشتات، از اعضای ارشد پارلمان اروپا، هشدار داده است که ترکیه به سمت یک "نظام دیکتاتوری" حرکت می کند.
این اظهارات اما با واکنش آنکارا رو به رو شد و وزارت خارجه ترکیه در بیانیه این انتقادات را دارای سوءنیت دانست. در این بیانیه گفته شده: همگان باید به تصمیم برگزاری دوباره این انتخابات که بر مبنای قانونی گرفته شده است، احترام بگذارند. ما انتقادهایی که از سوی برخی از مخاطبان خارجی با انگیزه سیاسی درباره این تصمیم و شورای عالی انتخابات مطرح می‌شود، نمی‌پذیریم. ترکیه بلوغ دموکراتیک خودش را نشان داده است. بی‌شک، تصمیم شورای عالی مستقل انتخابات با هدف تضمین تحقق اراده رای‌دهندگان بوده است.
کاهش مجدد ارزش لیر در برابر دلار
با اعلام کمیسیون انتخابات برای برگزاری انتخابات مجدد ارزش لیر ترکیه مجدداً کاهش یافت. روز دوشنبه ارزش هر دلار آمریکا که روز دوشنبه نزدیک به شش لیر ترکیه بود در روز سه‌شنبه به ۶.۱۶ رسید.
افت ۱.۳ درصدی لیر در برابر دلار که سه شنبه ثبت شد، کمترین نرخ برابری پول ملی ترکیه در برابر دلار را از هفت ماه پیش (اکتبر ۲۰۱۸) تا کنون رقم زد.
این امر در شرایطی صورت می گیرد که طی ماه‌های گذشته جنگ تجاری ترکیه با آمریکا از عوامل اصلی سقوط ارزش پول ملی این کشور بود که به بالارفتن هزینه واردات ترکیه منجر شد.
ترکیه در حوزه اقتصادی، با چالش‌های متعددی روبروست؛ بنابر اعلام منابع رسمی در ترکیه، در سه ماهه منتهی به فوریه امسال، بیکاری در این کشور به بالاترین نرخ در دهه گذشته رسیده است.
بنابر گزارش مرکز آمار این کشور که کمتر از یک ماه پیش منتشر شد، در فاصله ماه‌های دسامبر ۲۰۱۸ تا فوریه ۲۰۱۹ نرخ بیکاری در ترکیه به ۱۴.۷ درصد رسید. باا ین حال دولت در مهار تورم تاحدودی موفق بوده است. در ماه اکتبر سال گذشته نرخ تورم در این کشور بالای ۲۵ درصد بود که بنابر اعلام مرکز آمار ترکیه در ماه آوریل به کمتر از بیست درصد رسیده است.
اهمیت استانبول و احساس خطر اردوغان
اردوغان که خود اوج گیری در ساختار قدرت ترکیه را از کرسی شهرداری استانبول آغاز کرده بود بارها خود گفته است که هر کسی استانبول را در دست داشته باشد ترکیه را در دست خواهد داشت.
استانبول شهری است که اردوغان با پیروزی خود بعنوان شهردار آن در دهه ۱۹۹۰، فعالیت سیاسی خود را بصورت گسترده آغاز کرد و حزب آک پارتی از سال ۲۰۰۲ تاکنون همواره برنده انتخابات استانبول بوده است. سهم استانبول با ۱۶ میلیون جمعیت از تولید ناخالص داخلی ترکیه حدود یک سوم استو به عبارتی مرکز اقتصادی ترکیه محسوب می شود. بخش قابل توجهی از بودجه عمومی ترکیه در این شهر به مصرف می‌رسد لذا برای حزب اردوغان پیروزی در این شهر موضوع حساسی است.
پیروزی مخالفان در شهرهای بزرگ به معنای نارضایتی در حال رشد از عملکرد حزب حاکم می باشد. در انتخابات اخیر شهرداری، بسیاری از شهرهای بزرگ، از جمله آنکارا، به نمایندگان احزاب مخالف رای دادند. حزب مردم جمهوری‌خواه برای اولین بار از ۱۹۹۴ در انتخابات شهرداری آنکارا هم پیروز شد. نامزدهای این حزب همچنین در شهرهای ازمیر، آنتالیا، آدانا و مرسین به پیروزی دست یافتند.
