الوقت- از ابتدای آغاز حملات داعش در مناطقی از اقلیم کردستان عراق، نیروهای حزب کارگران کردستان با همراهی مردمان منطقه مبارزات خود را بر علیه این نیرو شروع کرد. این موضوع به بهبود وجههی بینالمللی PKK منجر شده، تا حدی که بدل به یکی از نیروهای موثر در مبارزه بر علیه این گروه افراطی شده است. لیکن با تغییر مشی ترکیه در همراهی با ائتلاف و نیز حمله به پایگاههای حزب کارگران کردستان در کردستان عراق، شناخت اهداف و منطق اصلی مورد نظر این حزب ضروری است.
1. استقرار الگوی خودمدیریتی دموکراتیک اوجالان
یکی از مهمترین شیفتهای نظری در اندیشهی رهبر PKK در طی سالهای زندان، حمایت از استقرار دولت-ملت و مبارزه برای آن به سوی الگوی خودمدیریتی دموکراتیک است. اوجالان در کنفدراسیون دموکراتیک، ناسیونالیسم و دولت ملی و بوروکراسی ناگزیر ناشی از آن را که عقلانیت مدرن وبری شکل داده بود به نقد میکشد و در مقابل راه حل مسألهی ملی را، از طریق دموکراسی مستقیم و کنفدراسیون دموکراتیک میداند. این الگو که در قالب KCK ، طرح شده است، اکنون به شکلی ابتدایی و نیمبند در کردستان سوریه و در قالب سه کانتون و صدها شورای کوچک مردمی در حال اجراست. حال تلاش PKK این است تا این الگو در کانتونهای کردی سوریه در کوتاه مدت مستقر و در بلند مدت نیز حفظ شود. هرچند باید گفت که این الگو با نظم حاکم بر فضای بینالمللی در تقابل قرار داشته است، تا حدی که میتوان گفت، این الگو به سختی بتواند در بلند مدت به حیات خود ادامه دهد.
2. عدم مبارزه همهجانبه با ترکیه برای نشان دادن حسن نیتخود به فضای داخلی ترکیه و مجامع بینالمللی و بازگشت به فرایند صلح
با این که در شرایط فعلی حملاتی شدید علیه PKK به راه افتاده است، اما این حزب تا حدودی این حملات را به نفع خود میداند، چرا که این ترکیه بوده که آغازگر حملات به حساب میآید. منطق حاکم بر حزب کارگران کردستان، عدم مواجههی همهجانبه با ارتش ترکیه میباشد، تا در عین نشان دادن پایبندی خود به فرآیند صلح، نشان دهد که این حزب دیگر حاضر به بازگشت به دوران جنگ مسلح تمامقوا نیست. فرآیند صلح حاصل تلاشهای زیادی است که هرگونه عدول از آن به ضرر این حزب تمام خواهد شد. گویی این حزب، دست ترکیه را در این حملات خوانده است و تمام تلاش را بر حفظ بیشتر موقعیت تدافعی دارد نه تهاجمی. اگرچه PKK در عملیات انتقامی "شهید مبارز وارتو"، به حملاتی انتقامی بر علیه سپاه ترکیه دست زد، اما این به معنای بازگشت به دوران تهاجمی نیست.
3. امید به سیاستهای حزب دموکراتیک خلق
پس از انتخابات یک ماهپیش پارلمان ترکیه و گذار حزب دموکراتیک خلق از حد نصاب دهدرصدی، بارقههای امید در میان کردها و نیز جریانهای به حاشیه رفتهی ترکیه برای بدل شدن این حزب به صدای سیاسی آنها ایجاد شد. در این راستا باید گفت که با هرمنطقی به این حزب نگاه کنیم، بدون شک آن را باید بازوی سیاسی و قانونی کردها در ترکیه دانست که PKK نیز همین دید را به آن دارد. حال با وجود طرح دعوی قانونی از سوی حزب حاکم برعلیه این حزب در جهت تلاش برای معلق کردن آن، این رهبران مشترک حزب دموکراتیک خلق هستند که باید از موانع پیشرو با مدیریت عقلایی گذر کنند. در این مسیر صلاحالدین دمیرتاش پس از بحران موجود و حمله به مواضع حزب کارگران کردستان اعلام کرده بوده که هرگز برای صلح دیر نیست و از PKK میخواهیم سلاحهایشان را آرام کنند. و از سوی دیگر تلاش دارد تا از دادن هرگونه بهانهای به جامعهی ترکیه که بدل به اهرمی در دستان جریان حاکم و اردوغان برای فشار بر آنها باشد، جلوگیری کند. پس باید گفت که این حزب، به نقطهی اتکای سیاسی PKK ، برای فشار بر دولت ترکیه در پیگیری فرآیند صلح بدل شده است.
یحیی زریننرگس، سعیده احمدی