الوقت- سعودالفیصل قدیمی ترین وزیرامور خارجه جهان در سن 75 سالگی در آمریکا درگذشت. او که نزدیک به دو ماه پیش از سمت 40 ساله خود به نفع عادل الجبیر سفیر سعودی در آمریکا کنار گذاشته شده بود، به دلیل بیماری پارکینسون و درد کمر عملا در نشست های خارجی حضور پیدا نمی کرد و عبدالعزیز بن عبدالله معاون او سکان سیاست خارجی عربستان را به عهده گرفته بود. سعود الفیصل در طول 4 دهه هدایت وزارت خارجه، نقش مهمی در سیاست گزاری ها و تصمیم سازی های عربستان در سیاست بین الملل و همچنین در منطقه پرآشوب خاورمیانه داشت و از اینرو می توان گفت که سلطه او بر دستگاه دیپلماسی عربستان در طول این سال ها باعث شده تا برای فهم برخی تحولات روی داده در این بازه زمانی، حتما به تاثیر عنصر فرد بر عنصر نقش پرداخته شود.
سعود الفیصل در تاریخ ۲ ژانویه ۱۹۴۰ در شهر طائف عربستان به دنیا آمد. او دومین پسر فیصل بن عبدالعزیز دومین پادشاه عربستان پس از ملک عبدالعزیز بود. او دوران دبیرستان را در مدرسه‌ای در پرینستون سپری کرد و سپس به دانشگاه پرینستون رفت و در رشته اقتصاد از آن دانشگاه فارغ‌التحصیل شد. سعود فیصل از سال ۱۹۷۱ به مدت چهار سال معاون وزیر نفت عربستان بود و در اکتبر ۱۹۷۵ و هفت ماه پس از آنکه پدرش ملک فیصل به دست یکی از برادرزاده‌های خود ترور شد از سوی پادشاه تازه به مقام وزارت خارجه منصوب شد و به مدت ۴۰ سال در این مقام فعالیت داشت. او که به زبان انگلیسی مسلط بود رئیس هیئت مدیره دانشگاه الفیصل در ریاض نیز بود.
در دوره 40 ساله صدارت او تحولات مختلفی از جمله انقلاب اسلامی ایران، جنگ ایران و عراق، حمله آمریکا و ائتلاف به عراق برای آزادسازی کویت، 11 سپتامبر 2001، اشغال افغانستان در 2001 عراق در 2003، جنگ های سه گانه غزه، تحولات بهار عربی، تحولات سوریه و تهاجم هوایی به یمن روی داد که نقش او با توجه به اهمیت بحران های حادث شده و پیامدی که برای سیاست های عربستان در منطقه داشت، متفاوت بود. بن فیصل همچنین نقش مهمی در جنگ های داخلی لبنان (۱۹۷۵–۱۹۹۰) ایفا کرد. او همچنین مجری طرح صلح ملک عبدالله در سال 2004 برای صلح با رژیم صهیونیستی در ازای خروج از اراضی اشغالی و قطعنامه‌ای برای حل مشکل آوارگان بود که اسرائیل با این طرح موافقت نکرد.
سعود الفیصل در عربستان جزو جناح بازها محسوب می شد که همواره نسبت به آنچه نفوذ ایران در منطقه ادعا می نمود، دارای ملاحظات و گرایشات ستیزانه بود. در خصوص رویکرد عربستان در سال های صدارت او در برخورد با موضوعات خاورمیانه باید گفت که با توجه به ساختارها و ذهنیت رهبران سعودی که مبتنی بر پرهیز از درگیرسازی و حفظ وضعیت موجود بود، عملا در وزارت خارجه عربستان نیز نهادینه شده بود. اما تحولات 11 سپتامبر، اشغال عراق و روی کارآمدن شیعیان در عراق، تحولات بهار عربی و بحران سوریه و یمن را می توان تغییر در رفتار سیاست خارجی عربستان دانست و تا حد زیادی با الگوی رفتار سیاست خارجی این کشور در پیش ازین مقاطع هم متفاوت و عملا واکنشی بوده تا یک رفتار کنش مند. از اینرو شاهد واکنش های بن فیصل به نقش منطقه ای ایران در طول این سال ها بودیم.
بنظر می رسد که این الگو در جانشین سعودالفیصل یعنی عادل الجبیر هم تا حد زیادی نهادینه گردد و ما شاهد نقش مواجهه جویانه و درگیرسازانه عربستان در محیط در حال تغییر خاورمیانه باشیم. نکته دیگر این موضوع است که با رفتن سعود الفیصل و آمدن عادل الجبیر از عنصر فرد کاسته خواهد شد و بر عنصر نقش و جایگاه ساختاری وزارت خارجه عربستان افزوده خواهد شد و قدرت این سازمان، با نهادهایی چون ولیعهدی، ولی ولیعهدی، وزارت دفاع تقسیم خواهد شد.
