الوقت- در سال گذشته اداره خدمات مهاجرت روسیه اعلام کرد 4 میلیون و 877 هزار نفر از شهروندان جمهوریهای آسیای مرکزی در این کشور مشغول بکارند. براساس این گزارش 2میلیون و 551 هزار شهروند ازبک، یک میلیون و 170 هزار شهروندان تاجیک، 555 هزار شهروند قرقیز، 580 هزار شهروند قزاق و 20 هزار شهروند ترکمن در خاک روسیه بعنوان نیروی مهاجر کاری مشغول به فعالیت می باشند.
در این بین و در حالی که در تابستان گذشته اداره خدمات مهاجرت روسیه از حضور 5 میلیون شهروند آسیای مرکزی در شهرهای مختلف روسیه خبرداد، اما طی شش ماه گذشته مسکو محدودیت های جدیدی بر مهاجرت های قانونی اعمال کرد و از اوائل سال ۲۰۱۵ نیز ورود شهروندان ازبکستان، تاجیکستان و برخی کشورهای مستقل همسود بدون گذرنامه خارجی به قلمرو روسیه را ممنوع کرد.
براساس این آمارها به نظر می رسد کاهش قیمت نفت و تحریمهای آمریکا و اتحادیه اروپا علیه روسیه که افت ارزش روبل در مقابل دلار را به همراه داشت و میلیاردها دلار سرمایه را از روسیه خارج و بر رکود اقتصادی در روسیه شدت بخشید، بر کاهش ورود مهاجران کارگر بویژه از از آسیایی مرکزی به روسیه تاثیر مستقیم داشته است. در عین حال اگر به آمارها نگاهی داشته باشیم بر اساس آمار و ارقام تقریبا 20 درصد شبه نظامیان داعش را شهروندان روسیه و کشورهای همسود– کشورهای شوروی سابق- تشکیل میدهند. براین اساس سوالی که مطرح می شود این است که وضعیت کنونی کارگران مسلمان در روسیه چه تاثیری در عضویت آنان در داعش دارد؟
تا کنون کارگران آسیای مرکزی در روسیه بخش عمده درآمد خود را برای خانواده های شان ارسال می کردند و همین مسئله اقتصاد کشورهای آسیای مرکزی را به این وجوه ارسالی وابسته کرده است. (چنانچه بر اساس گزارش بانک جهانی، وجوه ارسالی کاگران 42 درصد تولید ناخالص داخلی تاجیکستان را تشکیل می دهند ) در این حال چنانچه کاهش 70 درصدی تعداد مهاجرین کاری در سال 2015 محقق گردد از یک سو بسیاری از مهاجران کاری کشورهای آسیای مرکزی در روسیه، به خانههایشان برمی گردند و بازگشت صدها هزار نیروی جوان بیکار به این کشورهای دارای اقتصاد ناتوان زمینه را برای عضو گیری داعش در این کشورها از بین نیروهای بیکار فراهم میکند و از سوی دیگر کشورهای آسیای مرکزی به ناچار برای جلوگیری از بیکاری اتباع خود از ارسال کارگر به کشورهای عربی حوزه خلیج فارس بویژه قطر و عربستان روی خواهند آورد. موضوعی که می تواند به بستری برای عضویت کارگران مهاجر در کشورهای عربی ثروتمند به داعش تبدیل شود.
علاوه براین باید گفت بیشتر کارگران کارهای سخت و سطح پایین را افراد مهاجر از سرزمینهای آسیای مرکزی تشکیل میدهندکه به دلیل فقر کشور خود به روسیه مهاجرت کرده اند. گرچه دولت روسیه در جهت حضور قانونی این افراد گامهای موثری برداشته اما فقر و سختی کار مهاجران زمینه مساعدی را ایجاد کرده تا عوامل داعش در بین آنها نفوذ کنند و با تبلیغات گسترده خود آنان را برای حضور در کشورهای عراق و سوریه و جنگیدن در لباس ارتش داعش آماده سازند. ضمن آنکه کاهش درآمد کارگران در اثر کاهش ارزش روبل و خطر اخراج آنها از روسیه موجب فعال شدن کاگران برای یافتن گزینه های بهتر کاری در خارج از روسیه شده است.
بنابراین باید گفت که فعالیت گسترده هواداران داعش در روسیه و در بین کاگران مهاجر و آمار چشمگیر جذب نیرو توسط داعش در روسیه (برای مثال، جنبش اسلامی ترکستان و امارت اسلامی قفقاز با برخی کارگران مهاجر همکاری تنگاتنگی دارد ) فرصت بسیار خوبی را برای نهادهای به ظاهر خیریه سلفی و تندرو ایجاد کرده است تا با دادن وعده های گوناگون اقتصادی و معنوی به عضو گیری از نیروهای کاری مهاجر بپردازند و پس از آن آنها را وادار به بازگشت به کشورشان و شروع فعالیت های در چارچوب شاخه های داعش کنند و برخی دیگر را نیز برای حضور در عراق و سوریه به این مناطق گسیل دارند.