پس از دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا که در خرداد ماه 96 قرارداد فروش 110 میلیارد دلار سلاح به عربستان را امضا کرد و این اقدام را به دوشیدن عربستان تشبیه کرد اکنون لندن نیز با این قرارداد به دنبال آن است تا با استفاده از فروش سلاح های بیشتر به عربستان، اقتصاد پر چالش خود را درمان کند.
الوقت- محمد بن سلمان ولیعهد سعودی چهارشنبه گذشته در سفری سه روزه وارد انگلیس شد. مقامات کاخ واکینگهام برخلاف اعتراض های مردمی گسترده از وی استقبالی ویژه به عمل آوردند تا اهمیت حفظ و گسترش روابط با ریاض را برای لندن راهبردی نشان دهند. اما استقبال گرم از هیئت سعودی تنها ارمغان ولیعهد عربستان از این سفر نبود و وی یادداشت تفاهمی را برای خرید جنگنده‌های تایفون از انگلیس به ارزش ۱۰ میلیارد پوند (حدود ۱۴ میلیارد دلار) با دولت انگلیس به امضا رساند. براساس این یادداشت تفاهم، انگلیس متعهد شد ۴۸ فروند جنگنده تایفون چندمنظوره تولید شرکت «بی.آی.ای سیستم» را به عربستان تحویل دهد. دو طرف سال‌ها در حال مذاکره درباره این قرارداد بودند. اما امضا این قرارداد با چه اهدافی بوده و چه معنا و مفهومی می تواند داشته باشد سوالی است که در ادامه به آن پرداخته می شود.
بی توجهی ترزا می به انتقادهای داخلی
قرار بر این بود که سفر بن سلمان به انگلیس اواخر بهمن ماه صورت بگیرد اما به دلیل اعتراض های زیاد این سفر به به 16 اسفند موکول شد. پیش از این سفر، نهادهای حقوقی انگلیس، بن سلمان را به دلیل کشتار مردم یمن جنایتکار جنگی خواندند و خواستار محاکمه وی شدند. همچنین دیده بان حقوق بشر با اشاره به افزایش موارد نقض حقوق بشر در عربستان، از مقامات انگلیسی خواست تا فریب اصلاحات ظاهری ولیعهد سعودی را نخورند و او را در سفر به انگلیس تحت فشار بگذارند. روزنامه گاردین نیز چاپلوسی انگلیس از ولیعهد سعودی را شرم آور دانست و خواهان وادار کردن "بن سلمان دیکتاتور" به گفت‌وگو درخصوص تداوم سرکوب مخالفان در عربستان شد. اما با این حال ترزا می بدون توجه به این اعتراض ها قرارداد فروش 48 جنگنده تایفون به عربستان را امضا کرد. تایفون جنگنده‌ای بسیار سریع است که از توانایی بالایی برای جنگ هوایی نزدیک برخوردار است. امضای این قرارداد به معنای همپیمانی ترزا می با بن سلمان در کشتار مردم یمن است چرا که عربستان از سلاح های خریداری شده تنها برای کشتار مردم بیگناه یمن استفاده می کند. در شرایطی که کشورهایی مانند آلمان فروش سلاح به عربستان را به دلیل کشتار مردم یمن متوقف کرده اند، فروش سلاح از طرف انگلیس می تواند همدستی و همکاری لندن و ریاض در تجاوز به یمن را نمایان‌تر سازد. در همین ارتباط نهادهای حقوق بشری به شدت علیه این قرارداد موضع گرفتند. عفو بین‌الملل در واکنش به قرارداد تسلیحاتی اخیر عربستان و انگلیس اعلام کرد، فروش جنگنده‌های انگلیس به رژیمی که رهبری ائتلافی نظامی را برعهده دارد که خانه‌ها، بیمارستان‌ها و مدارس را در یمن هدف قرار می‌دهد، به منزله ریختن دوباره بنزین به آتش بحران انسانی یمن و نمایش سمفونی اتحاد با ریاض در تداوم این جنگ است. ائتلاف منع فروش سلاح نیز این قرارداد را محکوم کرده و آن را به منزله بی‌توجهی دولت ترزا می به درخواست‌ها و فراخوان‌ها برای تعلیق فروش اسلحه به عربستان تا زمان توقف جنگ در یمن دانست.
تلاش انگلیس برای کسب درآمدهای اقتصادی
رای مردم انگلیس به خروج این کشور از اتحادیه اروپا موسوم به برگزیت باعث شده است تا اقتصاد انگلیس تحت تاثیر قرار بگیرد. کارشناسان صندوق بین المللی پول اعلام کردند که خروج انگلیس از اتحادیه اروپا بر سطح اعتماد و سرمایه گذاری تاثیر طولانی مدتی خواهد گذاشت و موجب افزایش نوسانات در بازارهای مالی خواهد شد. نشریه اکونومیست نیز در این مورد تاکید کرده که مردم انگلیس با خروج این کشور از اتحادیه اروپا به مراتب فقیر‌تر می‌شوند. به همین جهت دولت ترزا می به دنبال منابع درآمدی دیگری است که از طریق آن بتواند بر چالش های اقتصادی غلبه کند. فروش سلاح به عربستان در چند سال گذشته همواره یکی از منابع درآمدی انگلیس بوده است. از آغاز جنگ یمن در سال ٢٠١٥، لندن از مجوزهای رسمی برای تأیید صادرات اسلحه به ریاض به ارزش 6 میلیارد و ٤٠٠ میلیون دلار استفاده کرده است. بااین‌حال، آن‌طور‌که «میدل‌ایست‌ای» گزارش داده است، دولت بریتانیا ٧٥ درصد مجوزهای مجزا برای صادرات بیشتر اسلحه به عربستان‌سعودی را مخفی نگه داشته است. دولت بریتانیا قانون مجوزهای مجزا را سال ٢٠١٥ تصویب کرد؛ قانونی که به دولت اجازه می‌دهد بدون نظارت عمومی یا پارلمانی به کشورها و مقصدهای مختلف، اسلحه صادر کند. ایندیپندنت اواخر ماه نوامبر سال گذشته گزارش داد که از زمان آغاز جنگ یمن، انگلیس صادرات سلاح خود به عربستان را 500 درصد افزایش داده است. در شرایط کنونی امضای قرارداد 14 میلیارد دلاری فروش سلاح به عربستان برای انگلیس می تواند یک امتیاز فوق العاده باشد. البته تمام جزئیات سفر بن سلمان به انگلیس منتشر نشده و احتمال دارد که بن سلمان موفق به انعقاد قراردادهای خرید سلاح های نامتعارف از انگلیس نیز شده باشد.
در کل سفر بن سلمان به انگلیس با وجود جنایت های جنگی در یمن و استقبال ویژه از وی و همچنین فروش 48 جنگنده تایفون به عربستان به درستی همکاری و هم پیمانی لندن و ریاض را در جنگ یمن نشان داد. حال می توان راز تهیه پیش نویس علیه یمن در شورای امنیت توسط انگلیس را بهتر درک کرد. در واقع پس از دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا که در خرداد ماه 96 قرارداد فروش 110 میلیارد دلار سلاح به عربستان را امضا کرد و این اقدام را به دوشیدن عربستان تشبیه کرد اکنون لندن نیز با این قرارداد به دنبال آن است تا با استفاده از فروش سلاح های بیشتر به عربستان، اقتصاد پر چالش خود را درمان کند.
