الوقت- چند روز پس از آزادسازی شهر مرزی تل ابیض، نیروهای کرد روز دوشنبه موفق شدند تروریست های داعش را از یک پایگاه نظامی در استان رقه بیرون برانند . آنها کنترل پایگاه نظامی «لشکر٩٣» را از دست شبه نظامیان داعش خارج کردند. جدا از این شهرک مهم و راهبردی «عین‌عیسی» در شمال شهر «رقه» (پایتخت داعش در سوریه) به دست کردها آزاد شد و نیروهای کرد در ۵۶ کیلومتری رقه قرار گرفتند . نوشتار زیر به بررسی پیامدهای پیروزی های اخیر کردها در سوریه می پردازد.
قدرت گیری حزب دمکراتیک خلق: از لحاظ داخلی پیروزی های اخیر قدرت کردهای حزب دمکراتیک کرد را بیشتر و مشروعیت و هژمونی داخلی آن ها را در میان کردهای سوریه تقویت می کند. در واقع در حالی که جریان های محافظه کار در منطقه کردستان سوریه پتانسیل گسترده ای ندارند حزب آقای صالح مسلم توانسته قدرت خود را به عنوان یک جریان مسلط در کردستان سوریه تثبیت کند . لذا ممکن است از نظر نیروی انسانی از ناحیه کردها در عراق، ترکیه و سوریه حمایت های گسترده ای را بدست آورد.
گسترش قلمرو کردی و فشار بر داعش : در واقع شهرک عین عیسی از راه‌های ارتباط اصلی و بین‌المللی بین استان‌های حلب و الحسکه (شرق-غرب) به شمار می‌آید . در این بین با توجه به تصرف تیپ 93 ارتش سوریه واقع در جنوب شهرک عین عیسی فاصله نیروهای کرد با مقر اصلی داعش یعنی مرکز استان الرقه (شهر الرقه) کمتر از 56 کیلومتر است. چنانچه اکنون نیز داعش در بخش‌هایی از بیرون شهر رقه در حال کندن خندق است و در واقع داعش خود را برای رویارویی با کردها در نزدیکی رقه آماده میکند. در این بین فشار کردها بر داعش در این مناطق میتواند از قدرت داعش در مناطق دیگر سوریه بکاهد و این امر به نفع دولت عراق و سوریه گردد. جدا از این اهمیت پیروزی های اخیر قطع ارتباط شهر رقه مرکز مهم فعالیت داعش و مجرای ارتباطی زمینی آن ها برای رسیدن کمک از طریق خاک ترکیه است. این امر به سود همه گروه ها و دولت هایی که با داعش در ستیزند است. لازم به ذکر است تل ابیض اهمیت استراتژیک دارد و موجب پیوند دادن دو بخش مجزای مناطق کردنشین سوریه با یکدیگر که موجب انسجام بیشتر نیروهای آن ها برای مقاومت بهتر میشود و در صورت تصرف رقه این رویکرد میتواند پیرزوی مهمی برای حزب دمکراتیک خلق تلقی گردد و تا حد زیادی به گسترش قلمرو کانتون های خودگردان کردی در سوریه کمک کند.
تشکیل حکومت خودگردان کردی در کردستان سوریه: هر چند حکومت خودگردان کردها در شمال سوریه در دسامبر ۲۰۱۳ اعلام موجودیت کرد، اما اکنون موفق شده است با متصل کردن دو «کانتون» حسکه به کوبانی، به مساحت جغرافیایی خود بیفزاید و آماده‌ی برداشتن گام بعدی به سمت شهر عفریت در بالاترین نقطه‌ی شمال غرب سوریه شود. در واقع اکنون شرایط میدانی و سیاسی برای کردهای سوریه مهیاتر شده است. آنها سربازانی آموزش‌دیده و فرماندهان و نیروهایی رزم دیده در کوه‌های قندیل را دارند و از نظر اقتصادی هم بر چاه‌های نفت رمیلان و تاسیسات گازی در السویدیه و.. سیطره دارند. در این بین در شرایط کنونی نیز ائتلاف بین‌المللی ضد داعش نیز با آنها همکاری میکند و روابط بین‌المللی آنان با واشنگتن و غرب رو به گسترش است. در این شرایط حزب «اتحاد دموکراتیک» عملا میتواند برای تشکیل حکومتی عملی در منطقه شمال سوریه اقدام کند.
ایجاد فرصت ها و تهدید های نوین: در واقع قدرت گیری بیشتر حزب دمکراتیک کرد در کردستان سوریه با توجه به روابط حسنه با دولت سوریه بیشتر برای دولت سوریه و گروه های مقاومت که نبرد های خود را بر روی جنگ با داعش و النصره متمرکز می کنند فرصتی فراهم می کند. در این بین پیروزی کردها برای دولت سوریه و حامیان منطقه ای فرصتی است تا جبهه تروریسم را تضعیف کنند، اما در مقابل برای شکست خوردگان و حامیان منطقه ای داعش و ترکیه خبر خوبی نیست و برای ترکیه تا حدودی تهدید است. در واقع ترکیه بیشتر در گزینش بین داعش و کردها، جانب داعش را گرفته و تجربه نیز اثبات می کند که ترکیه تمایل دارد به جای کردها؛ دولت اسلامی عراق و شام (داعش) را در همسایگی خود داشته باشند.
فرزاد رمضانی بونش
