پس از مرگ جلال طالبانی شکافی بزرگ‌تر در حزب اتحادیه میهنی کردستان نمایان شده است؛ شکاف میان جناح وابسته به کوسرت رسول علی و جناح وابسته به هیرو ابراهیم احمد.
الوقت - حزب اتحادیه میهنی کردستان (PUK) در اول ژوئن سال 1975 در شهر دمشق توسط جلال طالبانی و تعدادی دیگر ار همفکرانش تاسیس شد. این حزب در سال 1976 اولین کنگره خود را تشکیل داد و در آن طالبانی به عنوان اولین دبیر کل حزب برگزیده شد. در واقع، در سال‌های بعد از 1976 تاآخرین لحظه حیات یعنی سوم اکتبر 2017 (11 مهر 1396) جلال طالبانی در مقام دبیر‌کل حزب حضور داشت. در این سال‌ها اتحادیه میهنی تاریخی پرفراز و نشیب را سپری کرد. در سال‌های 1976 تا 1991 این حزب در میان مبارزات مسلحانه بر علیه حکومت بعث نقش مهمی ایفاء کرد. در همین دوران بود که اولین همکاری‌های حزب اتحادیه میهنی کردستان با جمهوری اسلامی ایران در مبارزه مشترک بر علیه صدام رقم خورد. در سال‌های بعد از 1991 تا 2003 این حزب به یکی از ارکان حکومت خودمختار کردها در شمال عراق تبدیل شد. در سال‌های بعد از 2003 و پس از سقوط حکومت بعث، سیستم دو اداره‌ای در اقلیم کردستان فروپاشید و اتحادیه میهنی همراه با سایر جریان‌های داخلی عراق در فرایند ایجاد حکومت جدید این کشور مشارکت نمود و رهبر این حزب در سال های بعد از 2005 رئیس‌جمهور عراق شد. با وجود این تاریخچه پر فراز و نشیب، اکنون پس از مرگ جلال طالبانی می‌بایست از آغاز مرحله‌ای جدید در تاریخ سیاسی حزب اتحادیه میهنی سخن به میان آورد.
در شرایط کنونی کوسرت رسول علی معاون اول جلال طالبانی به‌طور موقت به‌عنوان دبیر کل حزب انتخاب شده است اما این چشم‌انداز وجود دارد که در آینده نزدیک اختلافات درونی اتحادیه به اوج رسیده و حتی انشقاق دیگری در حزب اتفاق بیافتد. سابقه انشقاق در این حزب به سال 2009 و ایجاد جنبش گوران به رهبری انوشیروان مصطفی بر می‌گردد. در سال‌های بعد از بیماری جلال طالبانی در اواخر سال 2012 نیز حزب اتحادیه میهنی کردستان به دو جریان فکری- سیاسی در داخل تبدیل شد. یکی جریان اکثریت به رهبری هیرو ابراهیم احمد همسر جلال طالبانی و دیگر جریان «مرکز تصمیم‌گیری» به رهبری کوسرت رسول علی و برهم احمد صالح معاونان اول و دوم جلال طالبانی. شکاف‌ها در همین مرحله متوقف نشد، بلکه برهم احمد صالح به علت در حاشیه قرار گرفتن فزاینده نهایتاً در 17 سپتامبر 2017 جریان جدیدی را با عنوان «ائتلاف برای دموکراسی و عدالت» ایجاد کرد و متعاقباً از سمت معاون دومی حزب استعفا داد و نهایتا جدایی خود را از اتحادیه میهنی اعلام کرد.
در حال حاضر نیز شکاف بزرگی میان دو جناح اصلی فعال در حزب اتحادیه میهنی ایجاد شده است؛ شکاف میان جناح وابسته به کوسرت رسول علی و جناح وابسته به هیرو ابراهیم احمد. جناح وابسته به کوسرت رسول علی، قدرت نظامی حزب را در اختیار دارد و در جریان همه‌پرسی اخیر اقلیم کردستان به شکل فراگیر و جدی از برگزاری آن حمایت کرد. این جریان به دلیل در دست داشتن نیروهای پیشمرگ در عرصه میدانی برتری بزرگی بر جناح رقیب خود دارد. در مقابل جناح وابسته به هیرو ابراهیم احمد که اشخاص برجسته دیگری همچون پافل طالبانی و قباد طالبانی پسران جلال طالبانی و لاهور طالبانی (لاهور شیخ جنگی) را شامل می‌شود، قدرت اقتصادی حزب را در اختیار دارند. این جناح نیروهای آسایش زانیاری (نیروهای محافظ اقلیم کردستان وابسته به حزب اتحادیه میهنی) و نیروهای ضد ترور را در اختیار دارند و در جریان تحولات منجر به همه‌پرسی اقلیم کردستان، بخش بزرگی از افراد حاضر در این جریان مخالف برگزاری همه پرسی بودند.
در مجموع در شرایط جدید می‌توان انتظار داشت که در آینده نزدیک رقابت بزرگی میان این دو جریان بر سر ریاست و مدیریت حزب اتحادیه میهنی اتفاق بیافتد و در این میان، حتی امکان اینکه انشقاقی جدید در حزب روی دهد، دور از ذهن نمی‌باشد. نکته مهم دیگری که در ارتباط با آینده حزب اتحادیه میهنی در کردستان عراق می‌بایست به آن اشاره شود در ارتباط با آینده مناسبات و رقابت‌های این حزب با مسعود بارزانی و حزب دموکرات کردستان عراق است. در شرایط کنونی، جناح وابسته به کوسرت رسول علی که اکثر فرماندهان نظامی را با خود همراه کرده است، مناسبات بسیار نزدیکی با بارزانی‌ها دارند و در صورت کسب قدرت در رقابت‌های درون حزبی توسط این جناح، می‌توان نزدیکی مناسبات میان دو حزب را به طور فزآینده پیش‌بینی کرد. اما در صورتی که جناح وابسته به لاهور طالبانی و هیرو ابراهیم احمد در جریان رقابت‌های دورن حزبی موفق شوند، به‌طور حتم مناسبات اتحادیه میهنی با بارزانی‌ها رو به وخامت خواهد رفت.
آنچه در این میان حتمی به نظر می‌رسد این است که بخش بزرگی از توان و سرمایه‌های انسانی و مادی حزب اتحادیه میهنی کردستان در سال‌های اخیر و در روزهای بعد از مرگ جلال طالبانی، صرف رقابت‌ها و تنش‌های داخلی شده است و اکنون اتحادیه تا حدود زیادی توان رقابت برابر و هم‌سطح با حزب دموکرات کردستان عراق را ندارد. اکنون باید در انتظار نتایج رقابت‌های انتخاباتی پارلمان اقلیم کردستان در اول نوامبر(10 آبان) سال جاری بود و دید که چه نتایجی حاصل می‌شود. در صورتی که حزب اتحادیه میهنی بتواند نسبت به 18 کرسی کنونی خود در مجلس محلی کردستان، نتیجه بهتری کسب کند، امکان انشقاق در حزب اتحادیه میهنی کاهش خواهد یافت و اگر خلاف این باشد؛ یعنی آراء این حزب تنزل یابد، امکان وقوع انشقاق جدید در حزب به واقعیت نزدیک‌تر خواهد شد.
